P2 Week 2 - Consequentialisme

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Week 2 Consequentialisme

'Een goede daad is een daad die de grootste hoeveelheid geluk voor de grootste hoeveelheid mensen oplevert.'

Programma vandaag

1. Herhaling vorige week
2. Studiewijzer en begrippenlijst
3.  A) Intrinsieke vs instrumentele waarde
4.  B) Hedonisme
5.  C) Hedonistische calculus

A+B+C is het consequentialisme

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

4) ik kan uitleggen wat het uitgangspunt van het consequentialisme is.

5) ik kan uitleggen wat het utilisme is.

6) ik kan uitleggen dat in het utilisme geluk een intrinsieke waarde is en alle andere waarden instrumenteel zijn.

7) ik kan het utilisme toepassen op een voorbeeld met gebruik van de hedonistische calculus.

Consequentialisme/ utilisme

'Een goede daad is een daad die de grootste hoeveelheid geluk voor de grootste hoeveelheid mensen oplevert.'

Consequentialisme/ utilisme

'Een goede daad is een daad die de grootste hoeveelheid geluk voor de grootste hoeveelheid mensen oplevert.'

1. Waarom geluk?
2. Wat is geluk dan?
3. wat bedoelen we met 'grootste hoeveelheid'? 

A) Intrinsieke vs instrumentele waarden

Opdracht:

• Pak je werkblad van vorige week er bij en ga naar je 'top vijf waarden'
• Kies één waarde en probeer uit te leggen waarom die belangrijk is.
• Overleg je antwoord met de persoon naast je.

A) Intrinsieke vs instrumentele waarden

In de ethiek spreken we van twee soorten waarden:

• Intrinsieke waarden:

• Instrumentele waarden

A) Intrinsieke vs instrumentele waarden

In de ethiek spreken we van twee soorten waarden:

• Intrinsieke waarden:

Een waarde die op zichzelf belangrijk is, dient geen andere waarden.

• Instrumentele waarden

Een waarde die in dienst staat van een andere 'diepere' waarde.

A) Intrinsieke vs instrumentele waarden

Waarde	Intrinsiek?	Instrumenteel	Waarom?
Geld
vrijgevigheid
Muziek

A) Intrinsieke vs instrumentele waarden

Waarde	Intrinsiek?	Instrumenteel	Waarom?
Geld		X	We vinden geld belangrijk omdat we er andere dingen mee kopen
vrijgevigheid	X		We doen vrijgevigheid omdat het zelf goed is
Muziek	?	?	Kan beide kanten op

A) Intrinsieke vs instrumentele waarden

• Meneer Langhout begon op zijn 13e met gitaar spelen omdat hij dacht dat het cool was en de meisjes het leuk zouden vinden.
• Op zijn 15e begon hij het spelen zelf echt leuk te vinden en speelde hij gitaar puur voor de muziek zelf.
• Wat is er gebeurd als je het over intrinsieke vs instrumentele waarden hebt? 

Samenvatten:

Met welke vraag zijn we bezig?

Wat hebben we tot nu toe geleerd?

Samenvatten:

Met welke vraag zijn we bezig?

-Waarom geluk?

Wat hebben we tot nu toe geleerd?

-Het verschil tussen intrinsieke en instrumentele waarden

Ga terug naar de waarde die je eerder gekozen hebt op het werkblad. Is die waarde voor jou intrinsiek of instrumenteel?

B) Hedonisme

B) Hedonisme

Definitie:

Uitgangspunt dat plezier of geluk het enige is dat intrinsieke waarde heeft en dat slecht is wat pijn oplevert.

B) Hedonisme

Definitie:

Uitgangspunt dat plezier of geluk het enige is dat intrinsieke waarde heeft en dat slecht is wat pijn oplevert.

• Geluk heeft intrinsieke waarde omdat iedereen het alleen maar kan ervaren als goed.
• Alle andere dingen hebben instrumentele waarden omdat ze uiteindelijk tot geluk leiden. 

B) Hedonisme

Bill gates geeft elk jaar miljoenen aan goede doelen omdat hij vrijgevigheid erg belangrijk vindt.

• Hoe zou Bill gates zelf uitleggen waarom hij dat doet?
• Hoe zou een hedonist uitleggen waarom hij dat doen?

B) Hedonisme

Stel je voor dat je in een simulatie leeft. Je hebt een gelukkig leven, maar zonder dat je het weet is alles nep?

• Denk je dat je in deze simulatie 'gelukkig' bent?
• Zou een hedonist denken dat je in de simulatie gelukkig bent?

B) Hedonisme

• Meneer Langhout speelt eerst gitaar om cool te zijn, en later omdat hij de muziek zelf belangrijk vindt.
• Denk je zelf dat muziek nu een 'intrinsieke waarde' is?
• Wat zou een hedonist hier over zeggen?
  

Samenvatten:

A: Wat is goed?

Iets dat intrinsieke waarde heeft

B: Wat heeft intrinsieke waarde?

Het geluk (volgens hedonisme)

C: ?

Lees 2.3 t/m 2.3.2 in je boek (pag. 46) en zoek het missende ingrediënt.

C) Utilisme

Definitie:

C) Utilisme

Definitie:

Ethische theorie waarbij een handeling moreel goed is als deze leidt tot zoveel mogelijk geluk/genot en de minste hoeveelheid pijn. 

C) Utilisme

Definitie:

Ethische theorie waarbij een handeling moreel goed is als deze leidt tot zoveel mogelijk geluk/genot en de minste hoeveelheid pijn. 

drie aannames:

1. Alleen geluk heeft intrinsieke waarde en is dus goed. (hedonisme)
2. Alleen de gevolgen van een actie zijn belangrijk, niet de intenties (consequentialisme).
3. Het geluk van één persoon is niet belangrijker dan het geluk van een ander persoon.

C) Utilisme

'Een goede daad is een daad die de grootste hoeveelheid geluk voor de grootste hoeveelheid mensen oplevert.'

Hedonistische calculus: 

Middel waarbij je berekent of en welke handeling moreel wenselijk is.

C) Utilisme

Een dokter in een ziekenhuis heeft drie patiënten die op sterven liggen. patiënt A heeft een hart nodig, B heeft een nier nodig en C heeft een lever nodig. Dan komt de postbode binnen met een gezond hart, nier en lever. De dokter zou de postbode dood kunnen maken om de drie patiënten te redden.

Beargumenteer wat een utilist zou zeggen dat de dokter moet doen. Gebruik de woorden intrinsieke waarde en hedonistische calculus.

C) Utilisme

Discussievragen:

1. Is het geluk van iedereen echt even belangrijk?
2. Gaat het om geluk nu, of geluk later?
3. Is de hedonistische calculus eigenlijk wel realistisch?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

4) ik kan uitleggen wat het uitgangspunt van het consequentialisme is.

5) ik kan uitleggen wat het utilisme is.

6) ik kan uitleggen dat in het utilisme geluk een intrinsieke waarde is en alle andere waarden instrumenteel zijn.

7) ik kan het utilisme toepassen op een voorbeeld met gebruik van de hedonistische calculus.

Begrippen:

• intrinsieke/instrumentele waarden
• Hedonisme
• Consequentialisme
• Utilisme
• Hedonistische calculus

Tot ziens!