1.3 Week 9 Onderscheiden concurrent - oligopolie

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Week 9 

Week 9 - Onderscheiden van concurrent (1.3)

Wat voor soort marktvorm?

> Hoeveelheid aanbieders (veel/weinig?)

> Toetredingsmogelijkheid (makkelijk/moeilijk?)

> Invloed op prijs door aanbieder (veel/weinig?)

1.3 Onderscheiden concurrent - oligopolie

Je kunt uitleggen wat een oligopolie is en daarvan de kenmerken noemen.

Je kunt uitleggen op welke wijze producenten in een oligopolie streven naar maximale winst en dit grafisch en rekenkundig onderbouwen.

Je kunt uitleggen wat een kartel is en wat voor wetgeving hiervoor bestaat.

Wat valt je op?

Oligopolie

In tabel 10 zie je dat in 2018 de drie grootste supermarktketens circa 65% van de markt in handen hebben. De rest van de markt wordt verdeeld onder kleinere ketens met een relatief laag marktaandee

Oligopolie: beperkt aantal aanbieders

1. De markmacht ligt  in handen van een beperkt aantal aanbieders (macht kun je meten met marktaandeel).  

Bij een homogeen oligopolie bieden de producenten hetzelfde product aan 

Bij een heterogeen oligopolie er diverse productvarianten zijn.

Concurrentie; veel of weinig?

Concurreren door middel van de prijs.  Dan spreken we over prijsconcurrentie. (stunten met prijzen; prijzenoorlog tot gevolg)

of.....

Het kan ook met bepaalde producteigenschappen waarbij de prijs geen doorslaggevende factor is. Dit wordt niet-prijsconcurrentie genoemd.

 Een prijsverhoging door een oligopolist zal een grotere daling van de afzet tot gevolg hebben dan een prijsverhoging door een monopolist.

Waarom is dat zo?

- Een oligopolist is net als een monopolist een prijszetter

- Bij een prijsverhoging gaan de vragers niet alleen minder producten vragen, maar kunnen ook naar andere aanbieders gaan die de prijs niet verhoogd hebben

Prijsverhoging oligopolist: hogere afzetdaling tot gevolg

Door een prijsverhoging lokt een oligopolist toetreding uit. Nieuwe aanbieders komen op de markt en het totale aanbod in de markt neemt toe. De prijs en de winst zullen dalen. 

In figuur 23 zie je daarom dat de prijsafzetlijn van de oligopolist minder steil verloopt dan die van een monopolist. Een prijsverhoging heeft een grote afzetdaling tot gevolg.

 Een prijsverhoging door een oligopolist zal een grotere daling van de afzet tot gevolg hebben dan een prijsverhoging door een monopolist.

Hoe concurreren supermarkten met elkaar zonder te kijken naar de prijs? Welke factoren spelen ook een rol?

Niet-prijs concurrentie

> Ze kunnen echter ook concurreren met bijzondere spaaracties, verandering van het assortiment en bieden van service.

> De kwaliteit en kenmerken van hun product. Een supermarkt biedt bijvoorbeeld brood van graan dat zonder bestrijdingsmiddelen is geproduceerd.

> Marketinginspanningen. Aanbieders proberen via merkentrouw klanten aan zich te binden. Denk maar eens aan spaaracties die veel supermarkten op touw zetten.

> Dienstverlening. Aanbieders breiden het product uit met garantie en service waardoor het product voor de vrager aantrekkelijker wordt.

Productdifferentiatie

Als aanbieders hun producten onderscheiden van die van de concurrenten bijvoorbeeld op het gebied van vormgeving, verpakking en kwaliteit, noemen we dit productdifferentiatie.

Samenwerken?

Oligopolisten kunnen ook samenwerken. Door afspraken te maken vermindert de onderlinge concurrentie. Dit noem je een kartel.

Dit is verboden....waarom?

Kartelafspraken kunnen gaan over de prijs, de hoogte van de productie, de verdeling van de markt, het boycotten van leveranciers of afnemers, of afspraken over vergoedingen aan afnemers.  

Bij kartelvorming spreken bedrijven af dat zij niet met elkaar concurreren. Dit is ongunstig voor de concurrentie en daarmee voor de consument en de economische groei. Daarom zijn kartels verboden.

Kartels zijn bij wet verboden. Je kunt een boete krijgen. De ACM (Autoriteit Consument en Markt) houdt toezicht op misbruik van marktmacht, zoals het vormen van een kartel. Binnen de EU houdt de Europese Commissie toezicht op kartelvorming.

Huiswerk van paragraaf 1.3

Opdracht 35, 37, 39 en 42 + herhalingsopdracht 2

Succes!

Aan de slag:

1.2 --> Opdracht 19, 21, 22, 23, 26, 28 en 29 + h.o.  2

1.3 --> Opdracht 35, 37, 39 en 42 + h.o.  2

Succes! Volgende week dinsdag controle! Ben je bij??