Niv 2 Huid en decubitus

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Huid en decubitus

Leerdoelen

Na deze les:

• Weet je wat de opbouw is van de huid
• Weet je wat de taken van de huid zijn
• Weet je hoe de huid de temperatuur regelt
• Weet je wat decubitus is en hoe je dit kunt voorkomen 

Feitjes

• 2 m²​
• ± 3 kg​
• Grootste orgaan van het lichaam​
  
• Veel bloedvaten: hier circuleert ± een derde van ons bloedvolume​
  

​

Welke functies heeft onze huid?

Functies van de huid

1. Bedekking & Bescherming​
   
2. Uitscheiding water en zout (zweet)​
   
3. Op peil houden lichaamstemperatuur ​
   
4. Waarneming: prikkels van buiten​
   
5. Aanmaak van vitamine D​
   
6. Voedselreserve lichaam (vet) 

Waterbestendig

houdt bacteriën en schadelijke stoffen tegen

Tegen stoot of scherpe voorwerpen beschermen en tegen uitdroging

Wond is zwakke plek in de verdedigingslinie

Kan beperkt stoffen opnemen (pleister pijnbestrijding)

Vitamine D nodig om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. Belangrijk voor groei en behoud van stevige botten en tanden, speelt  een rol bij een goede werking van de spieren en heeft  een positieve invloed op  immuunsysteem

Opdracht

Teken de opbouw van de huid.

Wat moet er in staan:

1. De 3 huidlagen 
2. Schrijf de functies van de huidlagen er bij
3. Ligging bloedvaten, zenuwen, vet

Bouw huid

1. Opperhuid
2. Lederhuid
3. Onderhuids bindweefsel

Opperhuid: ribbelig. niet overal even dik

Opperhuid

2 lagen, van buiten naar binnen: ​

1. Hoornlaag = bovenste laag

Bestaat uit dode cellen,​ beschermt tegen uitdrogen. 

Dikke laag door veel gebruik = Eelt​

2. Moederlaag = onderste laag cellen​ maakt nieuwe hoornlaag cellen ​

- Bevat pigment cellen (bruin!) ​ = bescherming tegen UV zon

Maand nodig om te vernieuwen

Bacteriën op huid heet huidflora (lichtzuur vetlaagje voor goede bacteriën en ziekmakende kunnen er niet leven)

Lederhuid

Direct onder opperhuid​

Stevig soepel bindweefsel​

Veel elastische vezels ​

​

In de lederhuid zitten veel:

Bloedvaten, zenuwen, lymfevaten , zweetklieren, talgklieren​, haar en nagels

Lederhuid

Zenuwen zorgen voor waarneming: 

• pijn
• druk, 
• aanrakingen
• temperatuur 

​

Stoffen die vitamine D maken met zonlicht​

(vitamine D hebben we nodig voor bot opbouw)

Onderhuids bindweefsel

Diepste laag. Vormt de binding tussen de huidlagen en onderliggende spieren en botten. 

​ 

Bevat veel bloedvaten, zenuwvezels en is rijk aan vetweefsel.

Functies: ​

• Warmte isolatie​
• Brandstof​
• Stootkussen 

Vetweefsel beschermend kussen voor onderliggende weefsels en organen. En beschermd bij afkoelen

Hoe reguleert de huid van je lichaam je temperatuur?

Zweetklieren

• Buisvormige gekronkelde kliertjes in de lederhuid
• Niet overal even veel. ​
• Produceren water en zouten​
  
• Zonder transpiratie 0,5 l vochtverlies​
  
• Functie: reguleren lichaamstemperatuur

Kleine zweetklieren: zitten overal, geurloos

Grote zweetklieren: oa oksels, met geur

De kleine zweetklieren spelen een rol in het regelen van de lichaamstemperatuur. Wanneer deze te hoog dreigt te worden door bv inspanning of koorts, dan worden deze zweetklieren aangezet. Het zweet maakt de oppervlakte van je huid nat, waardoor je lichaam gaat afkoelen.

Het transpiratievocht dat grote zweetklieren afscheiden, is vermengd met talg en kleine klierceldeeltjes. Daardoor is het dikker en vetachtig van samenstelling. Aan de oppervlakte nog geurloos. Daarna wordt dit zweet door bacteriën en schimmels in stoffen omgezet met die typische zweetgeur. 

Reguleren lichaamstemperatuur

• Het verdampen van zweet zorgt voor afkoeling​

​

• Warmte vasthouden: ​
  

haren recht doen staan(‘kippenvel’)​ zodat de warmte er tussen blijft staan​

​

• Ook bloedvaten hebben belangrijke rol: ​
  

- ‘blauw van de kou’ = minder bloed door de huid: warm blijven!​

- ‘rood als een tomaat’ = meer bloed door de huid: afkoelen! ​

​

Decubitus

Decubitus

Decubitus is een beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van druk of druk in samenhang met schuifkracht

Vier categorieën decubitus

• Roodheid van de huid (en deze is niet wegdrukbaar)
  
• Warmte
  
• Oedeem
  
• Verharding
  
• Pijn

Oppervlakkige wond is zichtbaar met roodroze wondbodem zonder beslag. Dit kan ook als een intacte of open/gescheurde blaar zijn. 

Vet kan zichtbaar zijn maar bot, spieren of pezen liggen niet bloot.

Wondbeslag kan aanwezig zijn. 

Verlies van een volledige weefsellaag met blootliggend bot, pezen of spieren.

Necrotische korst kan aanwezig zijn. 

Risicoplekken decubitus

Decubitus voorkomen (preventie)

Mobiliseren

• Stimuleren uit bed te komen.
• Wisselligging geven (1x per 2 uur of vaker).
• Verlaag de druk door gebruik van kussens.

Decubitus voorkomen (preventie)

Huidinspectie

• Bekijk drukgevoelige plekken.
  
• Bescherm de huid tegen vocht.
• Verminder druk door een antidecubitus matras of zitting te gebruiken.

Decubitus voorkomen (preventie)

Betere voeding aanbieden

• Eiwitrijk
• Drinkvoeding
• Sondevoeding

Opdracht en huiswerk

Thiememeulenhoff

Profieldeel 1.9 zintuigen

Opdrachten maken