les 6: Actief en beeldend schrijven

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Doelen

Aan het einde van de les:

1. kan je uitleggen wat actief schrijven betekent,
2. kan je passieve zinnen omzetten in actieve zinnen,

Actief schrijven – wat is het?

Je kunt elke zin actief of passief opschrijven.

Frank  koopt een boek in de winkel. 

of: 

Er wordt een boek  in de winkel door Frank gekocht.

In de eerste zin is Frank actief, je ziet hem het propje gooien. In de tweede zin wordt de gebeurtenis veel afstandelijker beschreven. Het onderwerp – het propje – is niet actief. Het ondergaat een handeling, het wordt gegooid. 

Waarom is actief schrijven aantrekkelijker?

1. Actieve zinnen zijn prettiger om te lezen dan passieve zinnen, omdat ze directer zijn. 
2. Je hoeft er als lezer minder bij na te denken: je ziet meteen een beeld voor je van wat de schrijver bedoelt. 

In passieve zinnen verschuiven de handelende personen vaak naar de achtergrond, of ze verdwijnen helemaal.

Er wordt een propje naar de lerares gegooid.

Wie heeft het propje gegooid? Dat blijft in nu onduidelijk. De zin wordt vager, en er zit geen handelende persoon in. Daardoor wordt de zin ook minder aantrekkelijk. Het is altijd leuker om over mensen te lezen dan over dingen of vage begrippen.

Hoe zorg je er nu voor dat je actief schrijft? 

Actief schrijven tip 1

Vraag je af: wie doet het?

De twee basale bouwstenen van zinnen zijn onderwerp (het wie of wat dat de actie uitvoert) en persoonsvorm (het werkwoord).

Start de zin met onderwerp en PV

Frank koopt.....
OW         pv      

Wetenschappers onderzoeken
OW         pv

Jij  schrijft....

Als je je aanleert om je zinnen op te bouwen vanuit deze basis, ga je bijna als vanzelf actief schrijven. Je vraagt jezelf eerst af: wie of wat speelt de hoofdrol in deze zin, en wat doet diegene? Pas daarna maak je de zin langer.

Actief schrijven tip 2

Vermijd zoveel mogelijk voltooid deelwoorden. 

Wat zijn voltooid deelwoorden ook alweer?

Voltooid deelwoorden haalt de lezer uit het moment

Gister heb ik een blog geschreven.

Of: gister schreef ik een blog.

Voltooid deelwoorden maken je tekst langer, trager en minder levendig. Probeer ze daarom te omzeilen. 

Maak actief!

• Lola wordt door een taxi naar huis gebracht.
  
  
• Lola neemt de taxi naar huis.

Maak actief

• Er mag hier nergens gerookt worden.
  
  
• Je mag hier nergens roken.

Maak actief

• Van de bast van de kinaboom werd door de indianen in Peru een drankje gemaakt dat de malariaparasiet doodde.

• Indianen in Peru maakten van de bast van de kinaboom een drankje dat de malariaparasiet doodde.

Wie doet wat?

Maak actief

• Over tien dagen worden de gesprekken tussen de vakbonden en de KLM over de nieuwe CAO hervat.

• De vakbonden en de KLM hervatten over tien dagen de gesprekken over de nieuwe CAO.

Maak actief

• Door dit formulier in te vullen kunt u kans maken op een gratis weekend naar CenterParcs.

• Vul dit formulier in en maak kans op een gratis weekend CenterParcs.

Toepassen

Bekijk jouw onderzoek en pas het geleerde toe.

Doelen

Aan het einde van de les:

1. kan je uitleggen wat actief schrijven betekent,
2. kan je passieve zinnen omzetten in actieve zinnen,