les 9 10-9-2024

• Duits
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

DEUTSCH

 Willkommen im Deutschunterricht     

- Handy  in der Tasche

- Kauwgummi  ausspucken

- Bücher auf dem Tisch

der Unterrichtsplan

Rückblick: das schwache Verb und das Partizip Perfekt = het zwakke werkwoord + voltooid deelwoord

Reader Schrijfvaardigheid:  Thema Schule E t/m G maken 

Fertig?

Übungen im Reader über die Basisgrammatik machen. 

 

 

die Lernziele

- je leert woorden en zinnen maken die met het thema Schule te maken hebben. 

- je kunt de woorden juist vertalen/toepassen. 

machen
Warum ... er das

1. machen
2. macht
3. mache
4. machst

lieben
... du deine Freundin?

1. liebe
2. lieben
3. liebt
4. liebst

heißen
Ihr ... Sandra und Felix.

1. heißen
2. heißt
3. heißst
4. heiße

Das Flugzeug (landen) auf der Wiese.

1. land
2. landt
3. landet
4. landest

Warum ... du meine E-Mails nicht?

1. beantwortest
2. beantwortet
3. beantwortetet

Wat is het voltooid deelwoord van:
studieren ?

Wat is het voltooid deelwoord van:
tanzen?

Wat is het voltooid deelwoord van:
haben?

Wat is het voltooid deelwoord van:
sein?

Schrijfvaardigheid   Thema: Schule

*E t/m G maken

* benutzt ein Wörterbuch

* Wort- Stütze aus dem Reader

Tijd over? 

Maak nu extra oefeningen in je grammaticaboekje: 

- ww. haben/sein/werden

- het zwakke werkwoord in de tegenwoordige tijd - het voltooid deelwoord. 

Leren: Leren Reader schrijfvaardigheid Thema Schule E: aanhef + slotgroet zakelijke brief.

Opgave F en G afmaken. 

woordenboek + oortjes meenemen en uiteraard een opgeladen laptop!!

 Hoe maak je een voltooid deelwoord in het Duits?

zwakke werkwoorden Duits

Zwakke werkwoorden

• voltooid deelwoord-> ge + stam + t   +  (vorm van haben, sein)
• gewohnt
• gespielt
• eindigt altijd op -t

wohnen 

stam = wohn

Ich habe gewohnt

Er hat gespielt

werkwoorden op een -d of -t

Let op:

Hier krijg je een extra 'e'

dus:  ge + stam + et

arbeiten = ge arbeit et

reden = ge red et

Das Partizip

Het voltooid deelwoord

Uitzonderingen: 

- ww die eindigen op - ieren (studieren) krijgen nooit ge ervoor. Het volt.dw is dus: studiert (stam + t)

- ww die beginnen met ge-be-er-ver-of zer (versorgen/besuchen) krijgen ook nooit ge- ervoor. Het volt.dw is dus: versorgt/besucht.

Regel voltooid deelw. Ge-stam-t

Uitzonderingen:

1) eindigt de stam op -d/-t/ => extra 'e' achter de stam

ge + stam + et

2)eindigt een werkwoord op -ieren, dan is de regel :                    

stam + t

MEERDERE BETEKENISSEN

• Sommige woorden hebben meerdere betekenissen: gebruik niet de eerste betekenis die in het woordenboek staat, maar kijk of het past in de zin!

Moet je alles opzoeken?

Je hoeft niet altijd direct een woord op te zoeken:

Soms kun je het woord 'herkennen', bijvoorbeeld aan: de klank of omdat het op een Nederlands woord lijkt

Soms kun je de betekenis van een woord uit de context halen: Zwei Jungen aus Berlin konnten ihr Haus nicht mehr finden, sie hatten sich verirrt.

Wie functioniert das Wörterbuch?

1. Alfabet

2. Werkwoordsvormen

3. Meervoudsvormen

4. Samengestelde woorden 

5. Meerdere betekenissen

Das Wörterbuch: werkwoorden

Het woordenboek laat nooit vervoegingen van werkwoorden zien!
 
Hoe vind je dan de juiste vertaling en vorm van een werkwoord?

• Je zoekt het hele werkwoord op in het woordenboek en past dan de werkwoordregels toe. (esttenten-regel en voltooid deelwoordregels)
• Voorbeeld 'hij loopt': In het woordenboek vind je het hele werkwoord 'lopen' (= 'laufen').
  

Das Wörterbuch: zelfstandige naamwoorden

Het woordenboek kan op verschillende manieren laten zien of een woord een der, die, of das-woord is.

(Check vooraf goed hoe jouw woordenboek het doet!)

3 Opties:

Achter het woord staat m, v, of o  (mannelijk, vrouwelijk, onzijdig).

Achter het woord staat m, w, of s (männlich, weiblich, sächlich).

Achter het woord staat der, die of das.

Das Wörterbuch: zelfstandige naamwoorden

In het woordenboek staan géén meervoudsvormen. Je zoekt dus altijd naar een woord in het enkelvoud! 

bv: Väter     zoek je bij     Vater

      Menschen     zoek je bij     Mensch

Das Wörterbuch: samengestelde woorden

De meesten samengestelde woorden staan niet in het woordenboek.
 
Hoe vind je dan de juiste vertaling van een woord?

• Het is belangrijk dat je de woorden waaruit het woord is opgebouwd uit elkaar kunt halen. Je zoekt dan de betekenissen van de losse woorden op en je vindt de betekenis van het samengestelde woord.
• Haustür -> Haus + Tür = huisdeur of voordeur
• Hundenrasse -> Hund + Rasse = hondenras (soort hond)

Das Wörterbuch: meerdere betekenissen 

Sommige woorden hebben meerdere betekenissen: gebruik niet de eerste betekenis die in het woordenboek staat, maar kijk of het past in de zin/context!

Zusammengefasst...

In het woordenboek vind je:

1. of een woord een der, die of das woord is
2. alleen hele werkwoorden, geen vormen van een werkwoord
3. alleen enkelvoud, geen meervoud
4. alleen losse woorden, geen samengestelde woorden