Workshop Grammatica: Er B2-2F

• NT2
• MBO
• Studiejaar 1

Workshop Grammatica: Er

2F-B2

Woensdag 9 november 2022

Doel

• Ik kan de verschillende functies van er in de zin herkennen. 
• Ik kan zinnen schrijven met er en gebruik een goede woordvolgorde, zowel in de hoofdzin als in de bijzin. 
  

Wat weet ik al?

Op de volgende slides staan verschillende zinnen.

Opdracht:

Welke functie heeft er in de zinnen?

I.
Er zijn twee soorten zorgtaken.
Er zijn steeds meer dagen waarop ik me 's morgens naar het werk haast zonder te ontbijten.
Er ligt een kind in de wandelwagen.

II.
Welke zaken kunnen moeizaam gaan? Noem er drie.
Welke zaken kun je verdelen? Dat zijn er veel.

III.
Ik begin er maar vast mee.
Ik dacht er niet aan.

IV.
We zijn er niet aan ontkomen dat ik klus in huis.
Ze hoopte erop dat zij elk vier dagen per week zou gaan werken.

Er - werkwoord zonder voorzetsel

Heeft het hoofdwerkwoord geen voorzetsel en ontbreekt het object, dan gebruik je het.   

Ik probeer het.
Ik doe het.
Ik onderzoek het.         

Er - werkwoord met voorzetsel

Heeft het hoofdwerkwoord wel een voorzetsel bij zich, dan gebruik je er als het object wordt weggelaten.

Ik wacht op het nieuwe boek van mijn favoriete schrijver. Ik wacht erop. 

Er - vraagzin met voorzetsel

In vragen waar het hoofdwerkwoord een voorzetsel bij zich heeft, gebruik je waar.

Waar wacht je op?

Er - persoon als object

Is het weggelaten object een persoon, dan gebruik je hem, haar, hen of ze. 

Ik kijk naar de schrijver van mijn favoriete boek. Ik kijk naar hem.

Gaat het om een persoon in een antwoord op een vraag, dan gebruik je wie. 

Op wie wacht je?

Er - plaats in de zin

Er staat zo ver mogelijk aan het begin van de zin, direct na de persoonsvorm, maar na persoonlijke voornaamwoorden.

Ik heb er niet over gepraat.

Ik heb hem er niet over gesproken. 

Er - vooruitwijzen

Er kan ook vooruitwijzen (naar een hele zin).

Ik erger me eraan dat er zo veel boeken worden gestolen. 

Er - uitdrukking

Soms wordt er ook in een uitdrukking gebruikt. Grammaticaal is hier geen regel voor.

Ik ga ervandoor.

Je ziet er mooi uit. 

Er - extra nadruk

Met hier of daar kun je extra nadruk leggen op er. 

Hier of daar komt dan in de plaats van er en kan ook aan het begin van de zin worden gezet. 

Ik heb hier/daar niets over gelezen.

Hier/daar heb ik niets over gelezen. 

Er - plaats of aantal

Ik ken die bibliotheek goed. Ik ben er vaak geweest.

Ik heb een roman van Tolstoj gekocht. Ik heb er nu vijf. 

Bij een plaatsaanduiding kun je ook daar of hier gebruiken en kan aan het begin van de zin staan.

Daar wordt minder geld uitgegeven aan bibliotheken.  

Er - plaats in de zin

Bij een plaats of aantal staat er zo ver mogelijk aan het begin van de zin, direct na de persoonsvorm, maar na persoonlijke voornaamwoorden.

Ik heb hem er vijf gegeven. 

Er - onbepaald onderwerp of passief

Er staan veel Nederlandse boeken in de kast.

Er mag in deze bibliotheek niet worden gerookt. 

Er - plaats in de zin

Bij een onbepaald onderwerp of een passieve zin begint de zin met er. Bij inversie kom er direct na de persoonsvorm.

Er was op dat moment nog niets gebeurd. 

Op dat moment was er nog niets gebeurd.

Oefening 1 - er in de zin

Opdracht:

Maak van de volgende zinnen een vraag. Een medecursist beantwoordt de vraag.

Voorbeeld: Ik probeer het.

Wat probeer je?

Ik probeer je te bereiken.

1. Ik doe het.

2. Je kunt het.

3. Ik hoor het.

4. Ik durf het.

5. Ik gebruik het.

6. Ik wacht erop.

7. Ik hou ervan.

8. Ik reageer erop.

9. Ik schrik ervan.

10. Ik zoek ernaar.

Oefening 2 - er met voorzetsel

Opdracht:

Reageer nu op de volgende vragen. Gebruik in je reactie er of daar. Je gebruikt het werkwoord tussen haakjes (...). 

Voorbeeld: Geef jij per maand veel geld uit aan kleding? (besteden aan)

Ik besteed er veel geld aan. 

1. Ik ga even koffie halen. Wil jij op de spullen passen? (letten op)

2. Is muziek belangrijk voor jou? (geven om)

3. Houd jij van huishoudelijke klusjes? (een hekel hebben aan)

4. Wat vind je van die nieuwe werkverdeling? (enthousiast zijn over)

5. Wat vervelend al die stapels papieren! (ergeren aan)

Oefening 3 - vooruitwijzen met er

Opdracht:

Maak volledige zinnen. Gebruik de gegeven informatie.

Voorbeeld: rekening houden met (een jaar in het buitenland gaan wonen.

Ik houd er rekening mee dat ik een jaar in het buitenland ga wonen.

1. de nadruk leggen op (een eerlijke taakverdeling is belangrijk)

2. genieten van (fietsen in de zon)

3. zorgen voor (de kinderen worden opgevangen)

4. houden van (een andere taal leren)

5. uitgaan van (alles wordt georganiseerd)

Einde van de les

Je bent aan het eind van deze les gekomen.

Als je geen vragen meer hebt, kun je deze les afsluiten.

Heb je nog wel vragen? Stel ze dan aan je docent.