4.5 Pas op je oren! Vita

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag

1. 4.4 Horen - oefenopgave bespreken
2. snelheid berekenen uitleg
3. opdrachten maken
4. 4.5 Pas op je oren
5. maken de opdrachten van 4.5
6. Afsluiting

Echo

Door het praten gaat de lucht trillen

Het geluid / de trilling verplaatst zich weg van de persoon

Harde en gladde oppervlakken kaatsen het geluid goed terug in tegengestelde richting.

Op het moment dat het geluid in het oor komt van de persoon hoort deze het geluid een tweede keer

Het geluid verplaatst zich terug naar de plek waar het vandaan kwam

Verplaatsing van geluid

Snelheid van Geluid is afhankelijk van de tussenstof

De snelheid van de tussenstof lucht moet je onthouden:

343 m/s

De snelheid berekenen

Je ziet een heimachine die een heipaal in de grond slaan. Je ziet het blok op de heipaal vallen en na 2 seconde hoor je de dreun. Bereken de afstand?

1. ongeveer 700 meter
2. ongeveer 500 meter
3. ongeveer 200 meter
4. Dit is niet uit te rekenen

In de bergen hoor je een echo van jezelf.
Het geluid doet er 4 seconde over om te horen.
Hoe groot is de afstand tussen jou en de berg die het geluid terug kaatst?

1. ongeveer 700 meter
2. ongeveer 1400 meter
3. ongeveer 350 meter
4. ongeveer 1000 meter

Hoe?

Vraag 1

Gegeven:

Gevraagd:

Formule:

Berekenen:

Antwoord:

Antwoord met (eventueel) een foto van de berekening

Uitwerking vraag 1

Gegeven:

     v = 0,343 km/s

     v = 343 m/s

     t = 5 s

Gevraagd:

     s

Formule:

     s = v x t

Berekenen:

     s = 343 x 5

     s = 1715

Antwoord:

     s = 1715 m

Vraag 2

Gegeven:

Gevraagd:

Formule:

Berekenen:

Antwoord:

 tussenstof zeewater = 1510m/s

Antwoord met (eventueel) een foto van de berekening

1

Uitwerking vraag 2

Het antwoord moet je door 2 delen, want je hebt nu heen en terug uitgerekend. De diepte van de zee is een enkele reis.

2

Amplitude - geluidssterkte

Opdracht

Ga naar Vita online 4.4 en maak opdracht 1 tm 8

 bekijk ook  bij opdracht 5 de filmpjes over de oscilloscoop

4.5 Pas op je oren! 

Aan het eind van 4.5 kun je 

• vertellen wat geluidsterkte is en hoe geluidsterkte gemeten wordt; 
• vertellen hoe je gehoor kan beschadigen en hoe je dit kunt voorkomen; 
• uitleggen wat er gebeurt bij een tijdelijke gehoorverlies
• wat gehoorschade en lawaaischade is, hoe dit kan ontstaan en voorkomen kan worden

Geluidssterkte

Gehoordrempel:

De geluidssterkte waarbij een mens een geluid begint te horen.

Geluidssterkte geeft aan hoe hard geluid is.

Geluidssterkte meet je in decibel. Dit schrijf je als dB.

    grootheid         

geluidssterkte

 eenheid

  decibel

 afkorting

    dB

Pijngrens:

De geluidssterkte waarbij een mens pijn krijgt aan zijn oren van een geluid.

Hoe meet je de geluidssterkte?

1. Richt de decibelmeter op de geluidsbron

2. Houd de decibelmeter op 1 meter van de geluidsbron.

3. Lees de meter af. Zet achter je getal altijd de eenheid dB.

4. of gebruik een APP op je telefoon

voorbeeld decibelmeter op een iPad

Hoe groter de uitwijking, des te harder het geluid.

Wanneer loop je gehoorschade op?

• Tot 80 dB is veilig
  

• Vanaf 90 dB  t/m 110 dB is kans op gehoorschade 

• Vanaf 140 dB doet pijn en kan gehoor direct beschadigen

• Beschermen met gehoorbeschermers 

Audiogram = een grafiek waarin je kunt zien waar jouw gehoordrempel ligt. 

Audiogram:

Blauw: rechteroor

Rood: linkeroor 

Hoe lager de lijn, hoe

meer gehoorverlies dus

hoe slechter het gehoor.

Welke letters hoor je waar in het audiogram?

In het grijs gearceerde gebied bevindt zich 'de spraak'.

Je kunt zien welke letters zich waar bevinden in het audiogram.

Welke letters hoort deze persoon veel minder?

Bedenk een paar woorden die minder goed verstaanbaar zijn.

Tijdelijk gehoorverlies

• verkouden, verstopte buis van Eustachius
• oorontsteking (ontsteking van uitwendige gehoorgang)
• middenoorontsteking --> trommelvliesbuisje
• prop oorsmeer --> uitspuiten

Beschadigde gehoorzintuigcellen

Oplossingen 

• gehoorapparaat
• cochleair implantaat (CI) : zet geluiden om in impulsen die door de gehoorzenuw worden geleid. Mensen die vrijwel doof zijn kunnen opnieuw geluiden horen. 

Afsluiting

Wat is een geluidsbron?

1. een voorwerp dat geluid maakt
2. een voorwerp dat geluid ontvangt
3. een voorwerp dat geluid doorgeeft
4. een voorwerp dat geluid maakt, doorgeeft en ontvangt

Wat is de eenheid van de sterkte van geluid?

1. Hz
2. T
3. dB
4. seconde

In de afbeelding zie je vier verschillende beelden van een oscilloscoopscherm. De oscilloscoop heeft vier keer dezelfde instelling.
Welke twee beelden geven de geluiden met de grootste geluidssterkte weer?

1. beeld A en B
2. beeld B en C
3. beeld C en D
4. beeld D en A

Wanneer krijg je direct gehoorschade?

1. 90 dB
2. 60 dB
3. 130 dB
4. 140 dB