nova max - 3m - §2.1 - water is overal

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

§2.1: Water is overal

• Je kunt beschrijven wat de functie van water is bij gebruik tijdens wasse, oplossen en het bereiden van voedsel.
• Je kunt verschillen in samenstelling noemen tussen drinkwater, zeewater, oppervlaktewater, grondwater en gedestilleerd water.
• Je kunt de concentratie van een stof in een oplossing berekenen.

p. 76

Water

• Alles wat we doen had niet gekund zonder water.

• Zonder water hadden wij zelfs niet geleefd...

• Maar, wat voor soorten water bestaan er, en wat zijn de toepassingen van water?

Zuiver of mengsel?

• De aarde is voor zo'n 70% bedekt met water
• 99% van dit water is zoutwater
• 1% van dit water is dus zoetwater (bevat weinig zout per liter)
• Zowel zoutwater als zoetwater zijn mengsels
• Zuiver water komt in de natuur niet voor. Dit maken we in labs, en we noemen het dan gedestilleerd water
• Gedestilleer water wordt zowel in de scheikunde als in het dagelijks leven gebruikt. Bijvoorbeeld op labs, strijkijzers, lenzen schoonmaken, etc.

Oppervlaktewater

• Al het water wat te zien is  aan het oppervlak van de aarde
• Slootjes, rivieren, meren en zeewater.
• Oppervlaktewater is meestal niet schoon genoeg om te drinken. Kalk, zout, mest en andere mineralen zijn opgelost.

Zeewater

• Veel oppervlaktewater komt uiteinde in de zee terecht.
• Zeewater bevat het meeste zout (37 g/L)

Grondwater

• Al het water wat niet zichtbaar is, dus zich onder het oppervlak/in de bodem bevindt.
• Komt in de bodem terecht door regen of (smeltend) sneeuw
• Bevat veel zouten (opgelost uit de grond). Maar schoner dan oppervlaktewater, want geen schadelijke stoffen.
• Wordt gebruikt om drinkwater van te maken.

Drinkwater

• Drinkwater kan veilig worden gedronken.
• In flesjes, maar ook uit de kraan.
• Ook dit bevat nog wel opgeloste stoffen, zoals kalk, zouten, en zuurstof.

Water in ons lichaam

• We bestaan voor ongeveer 65% uit water.
• We verliezen water door urine, ontlasting en transpiratie.
• We vullen het aan met eten en drinken.

• Een mens kan ruim 50 dagen zonder eten
• Een mens kan maximaal 10 dagen zonder drinken
• Dus water is van levensbelang!!

Toepassingen van water

• Drinkwater voor mens, dier en natuur
• Oplosmiddel, om zout, ranja, verf, alcohol of zeep in op te lossen.
• Spoelmiddel, toilet doortrekken of een wond schoonmaken.
• Hulpmiddel bij de bereiding van voedsel, zoals bij koken.

Concentratie

• Oplossingen bestaan uit een oplosmiddel en een opgeloste stof.
• Hoe meer stof we oplossen, hoe hoger de concentratie
• Denk bijvoorbeeld aan suiker, hoe meer suiker, hoe zoeter -> hogere concentratie suiker.

Concentratie=​Volumeoplossing(L)​​Massaopgelostestof(g)​​

Samenvatting

• Water kan een functie hebben als drinkwater, spoelmiddel, oplosmiddel of als hulp bij de bereiding van voedsel.
• In oppervlaktewater, zeewater, grondwater en drinkwater zijn stoffen uit de bodem opgelost, zoals meststoffen en andere zouten (mineralen), en vervuiling. Grondwater bevat vaak minder vervuiling dan oppervlaktewater. Zeewater bevat de hoogste concentratie zouten.
• Het bereiden van drinkwater uit grondwater of oppervlaktewater gebeurt met scheikundige technieken.
• De formule voor het berekenen van de concentratie van een oplossing is:
• Concentratie = massa opgeloste stof : volume oplossing

(Huis)werk

Opgaven 1 t/m 10 uit §2.2 Water is overal.