Les 6 Investituur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Les 6 Investituur

Herhaling H5

Strijd tussen 

paus en kerk

paragraaf 6.4

•  Uitleg investituursstrijd
  
• Invulverhaal
• Uitleg centralisatie
• Opdrachten werkboek

Plan vandaag

Leerdoel: je kunt verklaren waardoor vorsten meer of minder macht kregen.

Je kunt uitleggen hoe vorsten samenwerkten met de drie standen

     Investituurstrijd 1075-1122

Investituur is de plechtige benoeming van een bisschop.

Wie mag de bisschop benoemen? De koning of de paus?

• Duitse koning wordt gekozen door keurvorsten:
  hoge edelen en hoge bisschoppen
• De Duitse koningen stelden geestelijken aan als
  leenmannen (leenstelsel: bestuur).
• Koning ging ook geestelijken benoemen, terwijl
  de paus dat eigenlijk moest doen.

Koning

Paus

Duitsland

Rome

Benoemt hertogen, graven en bisschoppen

geestelijke macht

wereldlijke macht

wordt machtiger

verliest macht

Neem de tekst over en vul de missende woorden in

In de ......e eeuw vindt de strijd tussen de ........ en de ....... plaats. Zij zijn het oneens over wie de ......... mag benoemen. Uiteindelijk eindigde de ...........strijd in 11.. . Hierdoor verloor de Duitse vorst veel macht. Andere koningen uit .......... en Engeland wilde meer macht. Door opbrengsten van …… uit steden konden zij meer ....... in dienst nemen. Ook versterkte zij hun ....... Koningen gingen hun land steeds meer als eenheid besturen. Dit noem je .......... . Het land werd ook vanuit één plek bestuurd, deze ontwikkeling                       heet: .......... . De macht van ....... werd hierdoor kleiner

Neem de tekst over en vul de missende woorden in

Centralisatie

Koningen gingen hun land steeds meer als eenheid besturen: staatsvorming

• meer geld uit steden en belasting
• bestuur vanuit één plek: centralisatie
• edelen verliezen macht, leenstelsel verdwijnt

In de Middeleeuwen was de samenleving verdeeld in een standenmaatschappij. Sleep de drie standen naar de juiste plek in de afbeelding:

Bidden

Beschermen

Werken

Adel

Boeren

Geestelijken

2e stand

1e stand

3e stand

Drie standen

In de middeleeuwen bestond de samenleving

uit drie standen:

De burgers wilden meer inspraak

Vorsten roepen een vergadering van de drie standen bij elkaar voor advies of geld. Deze vergadering heet het parlement (Engeland) of de Staten-Generaal (Nederlanden en Frankrijk)

1. Geestelijken

2. Adel

3. Boeren / burgers