2.4 genexpressie

2.4 Genexpressie
1 / 30
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

Cette leçon contient 30 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

2.4 Genexpressie

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

STARTOPDRACHT - EVEN WAKKER WORDEN :)
Je hebt een DNA-molecuul met de volgende DNA-volgorde:

TAC TCG TTC (streng 1)
ATG AGC AAG (streng 2)

1. Hoe ziet het DNA-molecuul eruit na de DNA-replicatie
2. Is het nieuwe molecuul enkel- of dubbelstrengs?
3. Hoe ziet het mRNA-molecuul eruit als streng 1 wordt afgelezen?
4. Hoe heet het proces waarbij dit stukje DNA (gen) wordt gekopieerd?
5. Welke aminozuren worden ingebouwd op basis van de code van streng 1?
6. Hoe heet het proces waarbij het mRNA-molecuul wordt afgelezen?

timer
5:00

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

antwoorden
1. Na DNA-replicatie krijg je 2x precies hetzelfde DNA-molecuul:
TAC TCG TTC (streng 1)
ATG AGC AAG (streng 2)
2. Het nieuwe molecuul is ook dubbelstrengs.
3. Het mRNA-molecuul ziet er zo uit:  AUG AGC AAG
4. Het proces waarbij dit stukje DNA (gen) wordt gekopieerd heet: transcriptie
5. De ingebouwde aminozuren zijn: MET - SER - LYS
6. Het proces waarbij het mRNA-molecuul wordt afgelezen heet: translatie

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


Elke cel in je lichaam heeft hetzelfde DNA.
waar!
niet waar

Slide 4 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 5 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

LEERDOELEN
2.4
* je kunt verschillende manieren beschrijven van genregulatie bij prokaryoten
* je kunt verschillende manieren beschrijven van genregulatie bij eukaryoten
* je kunt beschrijven wat het belang is van genexpressie voor zelfregulatie en zelforganisatie van een organisme 


Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

doel van genregulatie
  • variatie in intensiteit van genexpressie (tot uiting komen)
  • enzymen nodig voor basisfunctie cel                    altijd expressie
  • enzymen voor specifieke functie cel             niet altijd expressie
  • voorkomen van verspilling grondstoffen en energie

Slide 8 - Diapositive

basisfunctie: enzymen nodig bij verbranding

specifieke cel: fotosynthese, aanmaak vleugels

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

genregulatie / genexpressie

genregulatie
het aan- en uitzetten van een gen

genexpressie
de informatie van het DNA wordt overgeschreven tot mRNA, waarvan de code door translatie kan worden omgezet tot een eiwit

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

* stuk DNA waarin regulatorgen, operon/promotor en structuurgenen liggen 
* alleen bij prokaryoten
REGULATORGEN = hierin staat informatie voor eiwitten die zorgen dat een gen aan of uit gaat

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

afbraak van lactose met behulp van enzym
bij E.coli (een bacterie/prokaryoot)

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

genregulatie in een prokaryoot 
(structuur)-genen staan uit
genregulatie in een prokaryoot 
(structuur)-genen staan aan
structuurgenen bevatten de informatie voor eiwitten

Slide 14 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 15 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Vandaag
Animatie Transcriptie, translatie
Herhaling operon

Uitleg genregulatie bij eukaryoten

Zelfstandig werken

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

*tijdens de embryonale ontwikkeling: celdifferentiatie
*in volwassenen: alleen maken wat nodig is per specifieke cel
                                 op verschillende punten kan de aanmaak van eiwitten gestopt                                       worden
    
genregulatie bij eukaryoten

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

genexpressie is belangrijk voor specialisatie cellen oftewel
celdifferentiatie * elke cel zijn eigen vorm en functie

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

celdifferentiatie: in cellen die differentiëren worden regulatorgenen door signaaleiwitten van buurcellen aangezet 
Die signaaleiwitten worden gemaakt door regulatorgenen

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

op verschillende momenten in ontwikkeling  worden verschillende genen aan gezet
signaaleiwitten binden aan regulatorgenen: aan of uit

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

meer LICHT

lichtreceptoren in oog/huid


impulsen in hypothalamus


hormoon melatonine


eiwit pigment melanine
volwassen eukaryoten

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

DNA-methylering *doordat er methylgroepen binden aan de stikstofbasen 
                                         is het DNA niet meer af te lezen
                                      * DNA wordt dus beïnvloedt door stress, voeding en drugs

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

In de levercellen van veel mensen staan de genen voor het enzym alcohol dehydrogenase elk weekend 'aan'. De genen voor het maken van hemoglobine staan standaard 'uit'. Dit is een voorbeeld van...
A
epigenetica
B
genregulatie
C
genexpressie
D
transcriptie

Slide 26 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

wanneer een gen aan staat, kan door transcriptie RNA ontstaan en door translatie een eiwit
A
genexpressie
B
genregulatie

Slide 27 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is geen overeenkomst tussen genregulatie van eukaryoten en prokaryoten?
A
Beide maken gebruik van RNA-polymerase
B
Beide maken gebruik van een promotor
C
Beide maken gebruik van transcriptiefactoren
D
Beide maken gebruik van een repressor

Slide 28 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 29 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 30 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions