thema 8 basisstof 1: wat is gedrag? en basisstof 2 hoe wordt gedrag veroorzaakt

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Huiswerk

Huiswerk voor dinsdag 12 oktober

Lezen 8.1 en 8.2

Maken opdrachten 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10. 11, 12

Multi voor maandag 18 oktober

Nakijken opdrachten basisstof 1 en 2

Maken test jezelf thema 6 basisstof 6 en thema 8 basisstof 1 t/m 4

Afspraken

- Heel fijn hoe enthousiast jullie zijn en hoe jullie meedoen met de les en vragen eruit flappen.

Maar: een paar puntjes die ik toch anders wil:

-Zitten aan tafel, 

-vertrekken na de bel, 

-niet eten en drinken in lokaal

De les van vandaag

Uitleg basisstof 1

Opdracht 4 en 6

Uitleg basisstof 2

Werken aan opdrachten en ondertussen huiswerkcontrole thema 6

Wat is gedrag?

Welke groep vertoont geen gedrag?

1. Mensen
2. Planten
3. Dieren
4. Honden

Hoe noemen we de studie naar gedrag?

Lesdoelen

1- Je kunt omschrijven wat gedrag is en hoe gedrag wordt bestudeerd.

2- Je kunt beschrijven waardoor gedrag wordt veroorzaakt en hierbij sleutelprikkels en supranormale prikkels onderscheiden.

Wat is gedrag?

Alles wat mens of dier doet. 

Gedrag wordt veroorzaakt door prikkels.

Zintuigen reageren op prikkels --> impulsen gaan via zenuwen naar je hersenen --> bewustwording --> impulsen gaan via zenuwen naar je spieren of klieren --> reactie (=respons).

Wat is gedrag?

Gedrag bestaat vaak uit een groot aantal handelingen. 

Ethologie=de studie van gedrag

Natuurlijk gedrag --> in het wild.

Afzonderlijke gedragingen: tijd? en volgorde van gedragingen.

Gedrag objectief  beschrijven! --> dus alleen feiten worden vermeld, en geen meningen.

Hoe beschrijf je 'kwispelen met de staart van een hond' objectief?

1. hij is blij
2. de hond beweegt de staart heen en weer
3. de hond beweegt de staart op en neer
4. hij is agressief

Biologisch onderzoek

In welke volgorde doe je biologisch onderzoek?

Probleemstelling

Onderzoeksvraag

Verwachting

Werkplan

Resultaten

Conclusie

Ethogram

=beschrijving van de handelingen van een dier

bijv.  bij=bijten

           et=eten

           lo=lopen

Protocol

=een lijst van opeenvolgende handelingen van het dier.

Hoe vaak komt een handeling voor?

Hoelang duurt een handeling?

Is er een bepaalde volgorde van de handelingen?

Maken opdracht 4 en 6

Wie willen er proefkonijn zijn?

Wat is gedrag?

Gedrag bestaat vaak uit een aantal handelingen.

Gedragsketen= serie handelingen is vaste volgorde.

--> zie je vaak terug bij paringsgedrag (balts). 

--> dit is het gedrag dat voorafgaat aan de voortplanting. 

Oorzaken van Gedrag

Basisstof 2

Wat gaan we doen?

• Uitleg over:
  -Inwendige prikkel
  -uitwendige prikkel
  - sleutelprikkel
  - supranormale prikkel
• Filmpjes
• Quizvragen

Gedrag wordt veroorzaakt door een Prikkel

Een prikkel is een invloed/verandering vanuit de omgeving, waarop mensen en dieren reageren. 

Deze prikkel moet dan boven de

 drempelwaarde uitkomen.

Oorzaak van gedrag

Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels.

– Inwendige prikkel -> komt vanuit het lichaam 

• Honger of dorst
  
• Sexuele drift (hormonen)
  
• Agressie
  

– Uitwendige prikkel -> komt van buiten

• Geuren
• Geluiden
• Smaak
• Enz.

Hoe ontstaat gedrag?

Gedrag wordt veroorzaakt door prikkels:

- inwendig

- uitwendig

De inwendige prikkel wordt ook vaak  motivatie genoemd.

Aanleiding gedrag

Gedrag is vaak gevolg van bepaalde prikkels. 

Prikkels die altijd leiden tot bepaald gedrag zijn sleutelprikkels. 

Sleutelprikkel

Prikkel die een bepalende rol speelt bij het veroorzaken van gedrag

Supranormale prikkels bij de mens

Consumentengedrag beïnvloeden

In reclames wordt gebruik gemaakt van supranormale prikkels

Wel gedrag

Geen gedrag

blozen

honger hebben

zweten

kwispelen

iets horen

rennen

miauwen

Wat betekend objectief?

1. Je mening geven
2. Je houden aan de feiten
3. Een object bekijken
4. Objectieven gebruiken

Gedragsketen

Protocol

Ethogram

Aan de slag met opdrachten

Huiswerk voor dinsdag 12 oktober

Lezen 8.1 en 8.2

Maken opdrachten 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10. 11, 12

Multi voor maandag 18 oktober