H6 Herhaling Leefomgeving 6.1 + 6.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 6 Leefomgeving - rivieren (herhaling)

Onderwerpen

Leefomgeving:

4H - hoofdstuk 3 (§1 t/m §6)    -             Stedelijke gebieden

          hoofdstuk 4 (§1 t/m §6)    -             Wateroverlast

Herhaling: hoofdstuk 6

Wateroverlast: Rivieren en gevaren

Wateroverlast: maatregelen en beleid tegen wateroverlast

Lengteprofiel

stroomstelsel - stroomgebied - waterscheiding

bovenloop - middenloop - benedenloop

Welke soorten rivieren zijn er?

verval = hoogteverschil tussen 2 plaatsen

verhang = verval per km

Verval en verhang

• Debiet: totale hoeveelheid water per seconde (in m3)
  

• Regiem: schommelingen in waterafvoer 
  

• Piekafvoer: maximale afvoer tijdens hoogwaterperiode
  

• Vertragingstijd: tijd dat neerslag erover doet om in de rivier te komen
  

         -> afhankelijk van vegetatie, doorlaatbaarheid ondergrond, invloed mens

Maatregelen tot 1995

1. dijkverzwaring
   
2. kanaliseren, stuwen, afsnijden bochten
   
3. kribben
4. zomerdijkverhoging
5. noodoverloopgebieden
   
6. extra rivierlopen

Maatregelen tot 1995

Veranderingen in waterafvoer

• Verstening
• Verstedelijking
• Ontbossing
• Klimaatverandering  

        - Onregelmatiger neerslagregiem

        - Meer neerslag

-> vaker piekafvoer

-> geringer verval door relatieve zeespiegelstijging (door bodemdaling)

Welke problemen ontstaan bij een watertekort? 

• tekort aan drinkwater 
• tekort aan water voor landbouw
  
• verzilting
  

De hoofdkranen verdelen bij watertekorten het water over Nederland.

1993 en 1995

Reactie: Ruimte voor de rivier

1. Veiliger rivierengebied
2. aantrekkelijke leefomgeving

Regionaal

Watertoets

-> bij alle bouwplannen

-> drietrapsstrategie

regel: hoe meer versteend, hoe hoger de piekafvoer & hoe korter de vertragingstijd

Ruimte voor de rivier

Bron 7 blz 174

Internationaal

Fluviaal schaalniveau

- Intergouvernmentele samenwerking: rijnconferentie 

-Actieplan hoogwater

1. water vasthouden en bergen in boven- en middenloop -> drietrapsstrategie
2. rivier meer ruimte geven
3. verbetering waarschuwingssystemen