Katheterzorg

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Katheterzorg

Katheterzorg

20 VP B

Leerdoelen

Voorbereiding op de  lessen katheterzorg

herkennen materialen

indicatie katheteriseren

Nieren 

produceren urine 

urine loopt via urineleiders naar blaas

Blaas

• tijdelijke opvang urine
• samentrekken zodat urine blaas 

    kan verlaten

Katheteriseren

Het inbrengen van een holle buis in de blaas met als doel het afvloeien van urine.

Katheteriseren 

Blaaskatheterisatie is een ....

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling

Urinebuis man

 20-25 cm lang

s-vormige bocht

vergrote prostaat kan de urinebuis vernauwen

vrouw

urinebuis 3-5 cm lang 

 loopt recht naar beneden

Indicatie 

● onvoldoende ledigen van de blaas

● inbrengen van medicatie

● voor een operatie of onderzoek

● exact bijhouden urine output

● afnemen urinekweek

● het bieden van comfort in terminale fase

● Huidschade door incontinentie die niet wil genezen

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Ballon

op plaats houden van katheter

                                                 6-10 ml steriel water in ballon 

Ballon volledig vullen en daarna water terug laten lopen tot afgesproken hoeveelheid

Glijmiddel

Meestal meerder functies;

• verdovend
• glijmiddel
• desinfecterend
• vult plooien

waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op blaasontsteking

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. hebben geen prostaat
4. hormonen

eenmalig 

katheteriseren

intermitterend katheteriseren

heeft voorkeur boven verblijfskatheter

verkleint risico op infectie en complicaties

elasticiteit blaas blijft behouden

enkel lumen katheter 

Verblijfskatheter

Tijdsduur katheter

tijdsduur dat een katheter in de blaas kan blijven is afhankelijk van het materiaal van de katheter

• pvc
• latex
• siliconen

Let op houdbaarheidsdatum!

wat is geen functie van het glijmiddel?

1. desinfecterend
2. vult plooien
3. verdovend
4. geen van bovenstaande

Een blaaskatheter die steriel verpakt is een beperkte tijd houdbaar

1. Waar
2. niet waar

Deze katheter gebruik je bij?

1. continu blaasspoelen
2. eenmalig katheteriseren
3. verblijfskatheter
4. intermitterend katheteriseren

Een verhoogde urineproductie komt voor bij:

1. Diarree
2. Nieraandoening
3. Diabetes
4. Koorts

complicatie bij inbrengen katheter

bloeding

weerstand

urine loopt niet af

beschadiging wand urethra

Complicatie blaaskatheter

verstopping

blaaskrampen

urine langs katheter

urineweginfectie

Wat is de functie van de ballon?

1. katheter in blaas houden
2. om te kunnen blaasspoelen
3. voorkomt blaaskrampen
4. verkleint kans op blaasontsteking

Beleving zorgvrager

Hee zou jij het vinden om een blaaskatheter te krijgen?

angst

onzeker

schaamte

pijn 

blaas katheteriseren is het inbrengen van een dunne holle slang via de

1. vagina
2. maag
3. urine leider
4. urine buis

Suprapubische katheter

V

via de buikwand net boven het schaambeen

inbrengen verpleegkundige handeling

Indicaties suprapubis katheter

● langdurig blaaskatheterisatie met complicaties

● tumor

● acute retentie ten gevolge van obstructie

● neurologische aandoening

● urinebuisafwijking

● prostaatvergroting

● wanneer urthrale katheter de seksualiteit beinvloed

een blaaskatheter die goed zit produceert op vaste tijden urine

1. waar
2. niet waar

een blaaskatheter voor eenmalig gebruik bevat hoeveel lumen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

zorgvragers met een blaaskatheter hebben een verhoogde kans op blaasontsteking

1. waar
2. niet waar

Uitwendige katheter

Een condoomkatheter bestaat uit een wat steviger condoom met een trechtervormig uiteinde.

Deze is met een slangetje verbonden aan een urine-opvangzak.

Verzorging katheter

beleving client: angst, schaamte, verdriet, seksualiteit

observatie urine: geur, kleur, hoeveelheid, samenstelling

 observatie: fixatie katheter, wondjes, roodheid

verzorging: daglijks wassen geslachtsdelen en 

katheterslang dagelijks met water

verzorging suprapubis

aseptisch werken: binnen naar buiten

insteekopening dagelijks reinigen met water

splitgaas om insteekopening

Blaaskatheteriseren kan op 2 manieren.

1. urethraal Peg
2. suprapubis Peg
3. urethraal suprapubis

Verwijderen van  blaaskatheter

zodra er geen indicatie meer is

1. Ballon legen (passief)

2. zorgvrager laten zuchten 

3. katheter verwijderen

4. 1e mictie binnen 8 uur

katheter verwijderen:
Bij het leeglopen van de ballon ...

1. oefen je druk uit op de stamper
2. vult de spuit zich vanzelf
3. laat je de zorgvrager persen
4. laat je de zorgvrager hoesten