samenvatting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

3.1 Van stad tot wereldrijk

Leerdoelen:

- Hoe Rome eerst werd bestuurd.

- Hoe Rome gebieden ging veroveren.

- Hoe Rome een wereldrijk werd en hoe het rijk werd bestuurd.

- Hoe burgeroorlogen leidden tot ontstaan van het Keizerrijk.

- Hoe keizers zorgden voor vrede in het rijk.

3 fases van Rome

Romeinse Koninkrijk

Romeinse Republiek

Romeinse keizerrijk

Waar is het Romeinse rijk ontstaan?

1. Italië
2. Spanje
3. Duitsland
4. Frankrijk

Burgeroorlogen

Legeraanvoerders waren jaren met soldaten op pad en betaalden hen

Soldaten waren dan ook trouw aan hun aanvoerders

Legeraanvoerders werden dus steeds machtiger

Sommigen gingen zich verzetten tegen de senaat, dit leidde tot oorlog

Zo'n oorlog binnen een staat is een burgeroorlog

Julius Caesar

Eén van deze legeraanvoerders was Julius Caesar

Hij had Frankrijk, België en Zuid-Nederland veroverd

Hij wilde met zijn leger naar Rome om consul te worden

Het begon bij het oversteken van de Rubicon

Kaart

Octavianus als eerste keizer

De naam Octavianus herinnerde teveel aan de burgeroorlog

Hij gaf zichzelf een andere naam:

Princeps Imperator Caesar Augustus

Princeps betekent "de eerste burger". Zo leek hij deel van het volk.

Een imperator is iemand die een imperium bezit

Caesar werd gebruikt als eretitel. Hiermee eerde hij zijn stiefvader.

Augustus betekent "de verhevene" (boven het volk). Deze titel kreeg hij van de senaat.

Pax Romana!

Leven in de stad 

Geen bezit >>> Proletatiërs

Moeite met rondkomen.

 Hoe doen ze het dan?

Proles - Kinderen

Insulea

Romeinse godsdienst

De Romeinen namen de goden van de Grieken over, maar gaven deze andere namen. Daarnaast namen de Romeinen soms ook goden van andere volkeren over.

Een belangrijk verschil met de Grieken was dat de Romeinen hun keizers ook als goden vereerden. Dit wordt de keizercultus genoemd.

Verdraagzaamheid

De Romeinen hebben tientallen goden

Dit maakt hen polytheïstisch

Veroverde volken mogen hun eigen goden blijven aanbidden

Er is dus godsdienstige verdraagzaamheid

Poly = veel

Theos = god

Polytheïsme = godsdienst met veel goden

Het toestaan van andere ideeën en geloven

Als je de Romeinse goden en de keizer ook maar aanbidt

Christendom

Jezus' volgelingen noemen hem Christus: de koning

Zelf noemen ze zich christenen, volgers van het christendom

Christenen reizen rond om  het geloof te verspreiden

Ze schrijven het leven en de ideeën van Jezus op in de Bijbel

Grieks voor 'de verlosser'

Vergeet het Jodendom niet!

Christenvervolging

Christen zijn in het Romeinse rijk is levensgevaarlijk! 
Net als de joden geloven de christenen niet in de keizer

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Onder sommige Romeinse steden bevonden zich catacomben waarin christenen (maar ook Joden) hun doden begroeven.

Veel van deze catacomben zijn mooi versierd met christelijke muurschilderingen.

De catacomben werden soms ook gebruikt voor kerkdiensten, omdat het boven de grond te gevaarlijk was om openlijk voor je geloof uit te komen.

Staatsgodsdienst

Keizer Constantijn stopt de vervolgingen in 313

In 392 wordt christendom zelfs de staatsgodsdienst

Alleen christendom was toegestaan en tempels worden kerken

Bisschoppen worden de leiders, de belangrijkste is de paus

Alle andere geloven worden verboden