2 tl hfd 2 Taalverzorging Samengestelde zinnen (2) Klass.

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Samengestelde zinnen maken

Leerdoelen

Je leert samengestelde zinnen maken. 

Enkelvoudige zinnen

Enkelvoudige zinnen zijn zinnen met één persoonsvorm (en één onderwerp).

Bijvoorbeeld:

Gisteren heb ik nasi gegeten bij de Chinees.

Daarvoor hebben we gezellig geschaatst op het IJsselmeer.

Samengestelde zinnen

Samengestelde zinnen zijn zinnen met meerdere persoonsvormen en onderwerpen. 

Deze zinnen worden bijna altijd verbonden door een voegwoord. 

DUS

Enkelvoudige zin = 1 persoonsvorm en 1 onderwerp

Samengestelde zin = 2 persoonsvormen en 2 onderwerpen 

(of soms zelfs meerdere persoonsvormen en meerdere onderwerpen)

Diverse voegwoorden

en, maar, want, of

terwijl, voordat, nadat, zodat, omdat, dus, toen, als, wanneer, hoewel, echter, dat

(enzovoort)

wat zijn samengestelde zinnen?

Samengestelde zin

Enkelvoudige zin

Vandaag leer ik over samengestelde zinnen.

Ik ga naar school, omdat ik slim wil worden.

Ik kan een moeilijke en lange samengestelde zin herkennen.

Deze stof vind ik makkelijk en ik hoef niet veel te leren.

Hoe maak je samengestelde zinnen?

Samengestelde zinnen worden samengevoegd via voegwoorden. 

Kijk nog maar eens naar het rijtje met voegwoorden en naar de voorbeeldzinnen. 

Diverse voegwoorden

en, maar, want, of

terwijl, voordat, nadat, zodat, omdat, dus, toen, als, wanneer, hoewel, echter, dat

(enzovoort)

Samengestelde zinnen maken

Let bij het maken van samengestelde zinnen op de woordvolgorde. Samengestelde zinnen moeten grammaticaal kloppen. 

Welke zin is grammaticaal goed?

1. - Omdat de zon schijnt, hij gaat zwemmen.
2. - Hij gaat zwemmen, omdat schijnt de zon.
3. - Hij gaat zwemmen, want de zon schijnt.
4. - Hij gaat zwemmen, want schijnt de zon.

Pv vinden

In een samengestelde zin gebruik je de tijdproef om de persoonsvormen te vinden.

Hoe zat dat ook al weer?

Vind de pv's: In de dierentuin was geen dier te zien, omdat ze allemaal sliepen.

Noteer de pv's en het voegwoord:
Judith gaf haar vriendin een cadeaubon, omdat zij haar rijbewijs had gehaald.

Hoe vind je de persoonsvormen in samengestelde zinnen?

samengestelde zinnen

Ik ga naar de dokter. Ik voel me ziek.

Ik ga naar de dokter, omdat ik me ziek voel.

Omdat ik me ziek voel, ga ik naar de dokter. 

Een zin kan ook beginnen met het voegwoord. Tussen de 2 persoonsvormen staat dan altijd een komma. 

Goede samengestelde zinnen

- Omdat de zon schijnt, gaat hij zwemmen.

- Hij gaat zwemmen, omdat de zon schijnt.

- Hij gaat zwemmen, want de zon schijnt. 

Noteer de persoonsvormen en de onderwerpen van deze samengestelde zin.
Wanneer je vlees goed verhit, dood je de bacteriën.
Zo noteren: woord komma woord (geen spatie)

Benoem de persoonsvormen en het voegwoord van deze samengestelde zin:
Lisa stopte 10 euro in haar portemonnee en ze besloot niet meer geld uit te geven.

Zie het bord wat je nu moet gaan doen.