Gynaecologie 3

• gezondheidsleer
• MBO
• Studiejaar 3

Gynaecologie

Zwangerschap en pathologie

KIJKTIP docu "Het wonder van een nieuw leven".

Link fotoserie

Vorming geslachtscellen (gameten)

Bij vrouwen in de eierstokken. Bij mannen in de testis.

Zowel eicel als zaadcel ontstaan door een meiose.

Animatie meiose

Meiose

Na een geslaagde bevruchting versmelten de 23 chromosomen van de zaadcel en de eicel weer tot 23 paren en ontstaat er weer een cel met 46 chromosomen.

Hoe wordt de ongeboren baby in het eerste trimester genoemd?

Ziekten tijdens de zwangerschap

Buiten de gewone zwangerschapskwaaltjes kan een zwangere vrouw vele ziekten hebben:

candida vaginitis, nierstenen, galstenen, appendicitis, prikkelbaredarmsyndroom, ziekte van Crohn, diabetes mellitus, hypertensie

Zwangerschapsdiabetes

Diabetes tijdens de zwangerschap kan leiden tot overgewicht van de foetus en allerlei aangeboren afwijkingen. de zwangere heeft ook verhoogde kans op diabetes voor de rest van haar leven.

Zwangerschapshypertensie

Verouderde termen hiervoor zijn: zwangerschapsvergiftiging en toxicose.

Vaak tijdens tweede helft zwangerschap.

Tijdens de zwangerschap is de tensie normaliter verlaagd. Hypertensie beschadigd de placenta en leidt daardoor tot een verminderde groei, zuurstoftekort of afsterving van de vrucht (intra-uteriene vruchtdood).

Zwangere heeft kans op oedeem. Nieren kunnen hierdoor beschadigd raken > proteïnurie.

De combi hypertensie + proteïnurie + oedeem = pre-eclamsie.

Pre-eclamsie kan over gaan in het HELLP-syndroom.

HELLP-syndroom

Het HELLP-syndroom staat voor Hemolyse, Elevated Liver enzymes en Low Platelets. Er is sprake van een verhoogde afbraak van rode bloedcellen, een gestoorde leverfunctie en een tekort aan bloedplaatjes > ontregeling bloedstolling.

Klachten bij HELLP-syndroom: hoofdpijn, tintelingen in de vingers, bandgevoel of pijn in bovenbuik, oedeem, misselijkheid, braken en visusklachten.

Eclampsie

Klachten HELLP-syndroom kunnen voorbode zijn van eclampsie.

Eclampsie = plotselinge lange epileptische aanvallen. kan hersenbeschadiging optreden. Vrouw kan in coma raken en overlijden.

Miskraam

MT = abortus. 

Zwangerschap in eerste 16 wk op natuurlijke wijze beïndigt

Abortus provocatus = op eigen keus.

1 op 10 zwangerschappen.

Vaak door chromosomale afwijkingen.

Aankondiging door vaginaal bloeverlies. Lichamelijk onderzoek is nodig. Medicijnen of bedrust hebben weinig nut.

Resusbaby

= baby met resusantagonisme. Moeder en baby hebben verschillende resusfactoren in het bloed. Bij deze aandoening worden bloedcellen van de baby afgebroken doordat de moeder antistoffen aanmaakt.

Vanaf een zwangerschapsduur van tien weken is het nodig om de bloedgroep van de vrouw te bepalen, tenzij die al bekend is. Resusnegatieve vrouwen krijgen anti-D toegediend om problemen tijdens een mogelijke volgende zwangerschap te vermijden. 

Extra-uteriene graviditeit (EUG)

EUG

Bevruchte eicel blijft steken in eileider. Vaak door littekens en verklevingen na een doorgemaakte infectie (PID = Pelvic inflammatory disease)

Vaak symptomen na 5e of 6e week: hevige pijn in de onderbuik door bloeding in buikholte. Er kan peritonitis ontstaan.

Placenta praevia 

In de tweede helft zwangerschap.

Geheel of gedeeltelijk placenta voor uitgang baarmoeder.

Bevalling is vaak per keizersnee.

Solutio placentae

= placentaloslating

In tweede helft zwangerschap.

Vaak bij vrouwen die roken of hypertensie hebben.

Klachten: vaginaal bloedverlies en veel pijn. Levensgevaarlijk voor moeder en kind.

Zwangerschapsbraken

In het begin van de zwangerschap vaak ochtendmisselijkheid.

In zeldzame gevallen worden de klachten in de loop van zwangerschap erger. Dagelijks functioneren wordt belemmerd, gewicht daalt, uitdroging dreigt, urineproductie neemt af en afwijkingen in het bloed zijn zichtbaar. In urine zijn ketonen zichtbaar. Soms ernstig vitaminetekort.

= hyperemesis gravidarum

Wat kan er mis gaan tijdens de bevalling?

Vroeggeboorte

Weeën, bloedverlies, open gaan van baarmoedermond of verlies vruchtwater vóór 37 weken zwangerschap = dreigende vroeggeboorte.

Oorzaak vaak onbekend.

Serotiniteit

Zwangerschap langer dan 42 weken.

Is er een rekenfout begaan?

Kind moet in de gaten worden gehouden. Vaak afwachten.

Als het niet meer verantwoord is: kunstmatige inleiding.

Niet-vorderende ontsluiting

Ontsluiting: het opengaan van de baarmoedermond aan het begin van de bevalling.

D.m.v. vaginaal toucheren inschatten hoeveel ontsluiting.

Angst en pijn en onvoldoende krachtige weeën kunnen de ontsluiting doen vertragen. 

Soms een kunstverlossing.

Volgende week:

Pathologie mannelijk en vrouwelijk geslachtsorgaan:

Medische kennis H9