Hoofdstuk 2.2 Luchtdruk K4 les 2

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

H2: Het weer

Benodigheden

- laptop

- Binas

- Rekenmachine 

Tassen op de grond

Telefoons in de zakkie

Welkom kader 4!

Ga zitten en start met:

Ga verder met de examensite opdrachten. 

Jas over je stoel

Practicum

Welkom Kader-3 

Start met opdracht 2, 4, 6 en 8 van 2,2 Luchtdruk

Je hebt straks je laptop nodig                     START IN:

Neem plaats en leg je spullen alvast klaar.

We gaan starten!

                                                                                               Wachttijd:

H2: Het weer 

§ 2.1 Het deeltjesmodel

§ 2.2 Luchtdruk

§ 2.3 Temperatuur

§ 2.4 Wolken en onweer

Lesprogramma

1. Huiswerk controle
2. Terugblik
3. Leerdoelen
4. Instructie (uitleg)
5. Afsluiting 
6. Huiswerk
7. Nabespreking

Huiswerkcontrole

Maak opdracht: 

van paragraaf 2.1 Het deeltjes model 1, 3, 5, 7, 9 en 11

Terugblik

1. Je kunt uitleggen welke drie eigenschappen moleculen in het deeltjesmodel hebben.
   
2. Je kunt beschrijven hoe de moleculen bewegen in een vaste stof, een vloeistof en een gas.
   
3. Je kunt uitleggen wat er met de moleculen gebeurt bij de verschillende faseovergangen.
   
4. Je kunt het ontstaan van mist, dauw en rijp toelichten met behulp van het deeltjesmodel.

In welke fase is de snelheid van de bewegende moleculen het grootst?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

Met welke faseovergang heb je te maken als het gras in een heldere zomernacht nat wordt door de dauw?

1. bevriezen
2. rijpen
3. condenseren
4. sublimeren

Je kookt een pan met water.
Welke uitspraak over de moleculen in het water is juist?

1. De moleculen bewegen steeds langzamer
2. De moleculen komen dichter op elkaar te zitten
3. De moleculen van het water veranderen
4. De aantrekkingskracht tussen de moleculen wordt steeds kleiner

Leerdoelen 2.2 Luchtdruk

1. Je kunt uitleggen hoe de luchtdruk op het aardoppervlak en op jezelf ontstaat.
   
2. Je kunt beschrijven op welke manier je de grootte van de luchtdruk kunt meten.
   
3. Je kunt de kenmerken van lagedrukgebieden en hogedrukgebieden benoemen.
   
4. Je kunt het verband beschrijven tussen de luchtdruk en de hoogte in de atmosfeer.
   
5. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de gasdruk in een afgesloten ruimte.
   
6. Je kunt beschrijven op welke manier je de grootte van de gasdruk kunt meten.
   
7. Je kunt de absolute druk berekenen als je de overdruk kent, en omgekeerd.

*Leerdoelen zijn RTTI geformuleerd (in leerlingentaal).

2.2 Luchtdruk

De lucht in de atmosfeer heeft een behoorlijk gewicht. De lucht oefent een druk uit op het aardoppervlak. Dat noem je de luchtdruk. Hoe hoger je in de atmosfeer komt, des te lager is de luchtdruk. De luchtdruk wordt meestal weergegeven in millibar. De officiële eenheid van druk is pascal (Pa).

2.2 Luchtdruk meten 

Onthoud:

De luchtdruk kun je meten met een barometer. In een metaalbarometer zit een metalen doosje dat gemakkelijk wordt ingedrukt als de luchtdruk groter wordt en weer gemakkelijk terugveert als de luchtdruk lager wordt.

Aan het doosje zit een wijzer die de hoogte van de luchtdruk aanwijst.

2.2 Hoge druk en lage druk

De luchtdruk op aarde is niet altijd even groot.

Als de luchtdruk lager is dan de omgeving, dan heb je te maken met een lagedrukgebied. 

Dat brengt onrustig weer met wind en regen. 

Hogedrukgebieden hebben een luchtdruk

die hoger is dan de omgeving. 

Het weer in een hogedrukgebied is zonnig.

Luchtdruk en hoogte

Hoe hoger je in de atmosfeer komt (gemeten vanaf zeeniveau), des te minder lucht er boven je is. 

De luchtdruk neemt dus af met de hoogte. Uit de afname van de luchtdruk kun je afleiden hoeveel meter je bent gestegen. 

Je kunt een barometer dus ook gebruiken als hoogtemeter. 

In figuur 3 is getekend hoe de luchtdruk afhangt van de hoogte waarop je je bevindt.

De druk in een ruimte

Als je lucht in een afgesloten ruimte pompt, neemt de druk toe. Dit komt doordat er steeds meer moleculen in de ruimte tegen de wand van de ruimte botsen. De druk in een afgesloten ruimte noem je gasdruk.

De band wordt steeds harder. 

Je moet stoppen met pompen als de druk hoog genoeg is. Als je dat niet doet, kan de band klappen.

De overdruk meten

Het verschil tussen de druk in een afgesloten ruimte en de luchtdruk noem je overdruk. De overdruk kun je meten met een manometer. 

De absolute druk is de druk die er in totaal is en deze kun je berekenen met de formule: 

absolute druk = luchtdruk + overdruk

Samenvatting

Weet jij wat al de belangrijke begrippen betekenen?

• absolute druk: de totale druk
• barometer: instrument om de luchtdruk te meten
• gasdruk: de druk in een afgesloten ruimte
• hogedrukgebied: gebied waarin de luchtdruk hoger is dan in zijn omgeving
• lagedrukgebied: gebied waarin de luchtdruk lager is dan in zijn omgeving
• luchtdruk: druk die de lucht op het aardoppervlak en op je lichaam uitoefent
• manometer: Instrument om de overdruk in een afgesloten ruimte te meten
• millibar: eenheid voor luchtdruk die veel op barometers wordt gebruikt
• overdruk: verschil tussen de luchtdruk buiten en de druk in een afgesloten ruimte

Aan de slag!

Maak opdracht: van paragraaf 2.2 Luchtdruk

1, 3, 5, 7, 9 en 11

Je mag samenwerken!

rood = Iedereen is stil

oranje = Iedereen is stil, docent beantwoord wel vragen

groen = Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Nabespreken

Welke vragen vond je lastig?

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Waar wil je nog extra uitleg over?

Afsluiting

1. Je kunt uitleggen hoe de luchtdruk op het aardoppervlak en op jezelf ontstaat.
   
2. Je kunt beschrijven op welke manier je de grootte van de luchtdruk kunt meten.
   
3. Je kunt de kenmerken van lagedrukgebieden en hogedrukgebieden benoemen.
   
4. Je kunt het verband beschrijven tussen de luchtdruk en de hoogte in de atmosfeer.
   
5. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de gasdruk in een afgesloten ruimte.
   
6. Je kunt beschrijven op welke manier je de grootte van de gasdruk kunt meten.
   
7. Je kunt de absolute druk berekenen als je de overdruk kent, en omgekeerd.

Ik snap de leerdoelen:
Je kunt uitleggen hoe de luchtdruk op het aardoppervlak en op jezelf ontstaat.
Je kunt beschrijven op welke manier je de grootte van de luchtdruk kunt meten.
Je kunt de kenmerken van lagedrukgebieden en hogedrukgebieden benoemen.
Je kunt het verband beschrijven tussen de luchtdruk en de hoogte in de atmosfeer.
Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de gasdruk in een afgesloten ruimte.
Je kunt beschrijven op welke manier je de grootte van de gasdruk kunt meten.
Je kunt de absolute druk berekenen als je de overdruk kent, en omgekeerd.

1. Ja
2. Nee
3. Een beetje....

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

Maak opdrachten op de examensite.

Dank voor jullie aandacht!