VMTK GMK les 6 afwijkende celdeling

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

doelen

Herhaling afwijkende celdeling les 5

Aan het eind van de les kunnen jullie vertellen

Wat anti hormonen zijn

Hoofdstuk 31 paragraaf 2.2

Wat immunomodulantia zijn

Hoofdstuk 31 paragraaf 2.3/ 2.4

Waarvoor corticosteroïden worden gebruikt

Hoofdstuk 31 paragraaf 2.4

cytostatica remmen selectief de snel delende kankercellen

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

Antwoord B: alle snel delende cellen worden geremd. Hieruit zijn ook de bijwerkingen te verklaren

waarom worden oncolytica gecombineerd toegediend?

Voordeel:

Minder snel resistentie

Combinatie van middelen die op een ander punt van de celdeling ingrijpen: behandeling wordt effectiever

Elke soort kan lager worden gedoseerd

 -minder bijwerkingen

wat is een bijwerkging van oncolytica?

1. depressie
2. misselijkheid
3. weet ik niet

Bijwerking: haaruitval, misselijkheid, diarree, bloedarmoede verminderde weerstand

wat betekent intermitterend? De oncolytica worden

1. met tussenpozen gegeven
2. eerst in een lage daarna in een hoge dosering gegeven
3. weet ik niet

Een chemokuur is altijd in periodes waarin de oncolytica wél toegediend wordt afgewisseld met perioden waarin de oncolytica niet toegediend wordt (tussenpozen). Op die manier kunnen de lichaamseigen cellen zich weer herstellen. De hoop is dat de bloedcellen zich sneller herstellen dan de kankercellen, voor elke nieuwe chemokuur wordt gecontroleerd of er niet te weinig witte bloedcellen in het lichaam zijn.

Dit is een voorbeeld van een cyclus, totaal 4 keer achter elkaar.

Op de dagen dat er geen blauw balkje staat wordt er geen chemo gegeven. Aan het eind van de cyclus wordt eerst bepaald of het lichaam nog genoeg witte bloedcellen in het lichaam heeft.

celgroei remmende middelen

Geslachtshormonen en antihormonen

 

Immunomodulantia

Geslachthormonen en antihormonen

Vermindert de celgroei van hormoongevoelig weefsel

 

Langdurige therapie!

Bij sommige hormoongevoelige kwaadaardige aandoeningen zoals prostaat of borstkanker (prostaatcarcinoom of mammacarcinoom) kan een hormonale behandeling het leven draaglijker maken of zelfs symptoomvrije perioden geven.

Hormonale behandeling kan alleen worden toegepast bij kwaadaardige aandoeningen van weefsels en organen waarvan de tumorgroei door hormonen beïnvloed wordt, zoals bij geslachtsorganen.

De “antihormonen” remmen de celgroei van het hormoongevoelige weefsel.

Bij mannen

Prostaatcarcinoom en testis tumoren

Behandeling:

• met oestrogenen of anti androgenen

Hoofdgroep:

• oncolytica
  

Subgroep:

• anti androgenen
  

Langdurige therapie!

Behandeling: met oestrogenen

Of Anti androgene stof

Hoofdgroep: oncolytica

Subgroep: antiandrogenen

Bij mannen wordt gebruikt gemaakt van antiandrogene stoffen zoals bicalutamide of cyproteron.

 Androgenen zijn “mannelijke hormonen”, dit wil zeggen dat mannen hier meer van hebben dan vrouwen.

Hormonale therapie bij hormoongevoelige kanker duurt vaak lang, dit kan variëren tot enkele maanden tot jaren (meestal 5 jaar!)

bij vrouwen

Mammacarcinoom en endometrium carcinoom

Behandeling:

• met anti oestrogenen

Hoofdgroep:

• oncolytica

Subgroep:

• anti oestrogenen

Langdurige therapie!

Behandeling: anti oestrogenen

Hormonale behandeling kan alleen worden toegepast bij kwaadaardige aandoeningen van weefsels en organen waarvan de tumorgroei door hormonen beïnvloed wordt, zoals bij geslachtsorganen.

Hoofdgroep: oncolytica

Subgroep: anti oestrogenen

bij vrouwen endometriumcarcinoom (kanker van het baarmoederslijmvlies) of mammacarcinoom.

Bij vrouwen wordt gebruikt gemaakt van antioestrogene stoffen zoals tamoxifen en exemestaan. Oestrogenen zijn vrouwelijke hormonen, in dit geval hebben vrouwen hier meer van dan de man.

Hormonale therapie bij hormoongevoelige kanker duurt vaak lang, dit kan variëren tot enkele maanden tot jaren (meestal 5 jaar!)

immunosuppressiva

1. stimuleren de afweer
2. remmen de afweer
3. weet ik niet

Immunomodulantia

Immunostimmulantia

• Afweer stimuleren

Immunosuppressiva

• Afweer onderdrukken
  

Soms is het nodig om de afweer te stimuleren of juist te onderdrukken. De groep geneesmiddelen die gebruikt worden om dit te doen worden aangeduid met de term immunomudalantia > weer onder te verdelen in immunosupressiva en immunostimulatia.

Immuno stimulantia

Behandeling van kanker:

• negatieve gevolgen oncolytica worden minder
  
• Lichaam is beter in staat de kankercellen te bestrijden
  

Immunostimulantia:

Afweer stimuleren

Behandeling:

Stimuleren afweer:

negatieve gevolgen oncolytica worden minder

Lichaam is beter in staat de kankercellen te bestrijden

Immunomodulantia zijn vrij nieuw in de behandeling van kanker.

Het gebruik van deze geneesmiddelen zit nog onderzoeksfase. De stoffen zij afgeleid van lichaamseigen afweerstoffen, de interferonen. Het maken van deze geneesmiddelen is heel kostbaar, daarom moet iedere levering eerst door de zorgverzekeraar worden goedgekeurd.

immunosuppressiva remmen de afweer. Ze mogen bij kanker niet worden gebruikt

1. waar
2. niet waar
3. weet ik niet

Corticosteroïden

In lage dosering

• Tegen misselijkheid en braken
  

In hoge dosering

• Systeem ziekte zoals leukemie
  
• hersentumor
  

In lage dosering:

Tegen misselijkheid en braken

De werking is niet bekent het heeft een gunstig effect op: Pijn, Stemming, Eetlust, conditie

in hoge dosering

Systeem ziekte zoals leukemie

hersentumor

Corticosteroïden worden ook bij kanker (bijv. leukemie, ziekte van Hodgkin) gebruikt in hoge doseringen. Daarnaast wordt dexamethason gebruikt om de werking van anti-emetica te versterken. Het werkingsmechanisme van corticosteroïden bij kanker is niet volledig bekend, wel nemen pijn klachten af bij het gebruik van een corticosteroïd en wordt de eetlust en conditie verbeterd.

Welke vragen heb je?

maak opdracht 6

volgende week herhalen