Excursie: (Ge)bouwen

• Kunst
• Kunstzinnige oriëntatie
• Basisschool
• Groep 5

Instructions

Voorbereiding

- Neem de woordenlijst door

- Print de woordenlijst op A4-formaat uit en hang deze op een zichtbare plek in het lokaal

- Print de werkbladen (1 per leerling)

- Print de lesinstructie

Benodigde materialen

- Pen/potlood (door school)

- Woordenlijst (in de bijlage)

- Werkbladen (in de bijlage)

- Lesinstructie (in de bijlage)

Instructions

Lesinstructie_(Ge)bouwen.pdf

Feuilles de travail

Werkblad_(Ge)Bouwen.pdf

Woordenlijst_(Ge)Bouwen

Groep 5

45 min.

Wat gaan we doen vandaag?

De quiz: De voorbereidende les start met het kennismaken met nieuwe begrippen, die te maken hebben met architectuur. Dit doen we door middel van een quiz.

Opdracht werkblad: Vervolgens maken de leerlingen een HAIKU, Japanse dichtvorm, over hun school. Dit is de tweede opdracht, die terug te vinden is op het werkblad. Hier krijgen de leerlingen maximaal 15 minuten de tijd voor.

Informatie over de excursie: Tot slot krijgen de leerlingen korte informatie over de excursie naar Kunstlinie, zodat zij op de hoogte zijn van wat er tijdens hun bezoek zal gaan gebeuren.

Een gebouw: 

Wat is dat nou eigenlijk?

Een gebouw: Wat is dat nou eigenlijk?

Almere is een jonge stad waar veel ‘nieuwe’ gebouwen staan. Maar wat is nou eigenlijk een gebouw?

Volgens het Dikke van Dale woordenboek is een gebouw…

“iets dat gebouwd is”

Volgens het Dikke van Dale woordenboek is een gebouw…

Iets dat gebouwd is. Een gebouw heeft vier muren en een dak, maar gebouwen komen in verschillende vormen en groottes voor en hebben verschillende functies.

Wie kan er een voorbeeld geven van een gebouw?

Vraag: wie kan er een voorbeeld geven van een gebouw?

Voorbeelden zijn: scholen, gebedshuizen, huizen, kantoren, theaters, musea. Een gebouw kan er op heel veel verschillende manieren uitzien, maar er zitten vaak wel regels aan vast. In een school is het bijvoorbeeld belangrijk om ruimte te hebben voor lokalen en een plek om jassen en tassen op te hangen. In een theater is het belangrijk om een garderobe (een plek om je spullen achter te laten; om je jassen en tassen op te bergen) te hebben. Maar in een theater moet ook ruimte zijn om een voorstelling te kunnen spelen op een podium.

Een gebouw moet ontworpen worden voordat het gebouwd kan worden.

Een gebouw moet ontworpen worden, voordat een gebouw gemaakt kan worden. Vraag: Hoe heet degene die een gebouw ontwerpt/bedenkt?

Antwoord: de architect.

Degene die een gebouw ontwerpt of bedenkt noemen wij ook wel een architect. De architect bepaalt vaak hoe het gebouw er vanbinnen of vanbuiten uit komt te zien. Architecten moeten rekening houden met: vorm, functie, budget, locatie, eigenaar, visie, constructie, licht/donker, materiaal en routing. (Deze begrippen komen tijdens deze les aan de orde.)

Tijd voor de…quiz

In totaal zijn er 5 quizvragen. Je kan kiezen uit antwoord A of B. Denk je dat A het goede antwoord is, dan doe je je hand omhoog. Denk je dat B het goede antwoord is, dan doe je je hand omlaag.

1. Als je antwoord A kiest, steek dan je hand op.

2. Als je antwoord B kiest, laat dan je hand omlaag.

3. Nadat de juf/meester de vraag heeft voorgelezen, telt hij/zij af van 3 tot 1. Bij 1 kun je je antwoord geven, dus steek je hand op of laat hem omlaag.

De spelregels van de Quiz

Functie

Functie

Leg uit! Waar is/wordt een gebouw voor gemaakt? Bij het ontwerpen van een gebouw is het belangrijk dat de architect kijkt naar waar het gebouw voor bedoeld is. Dit wordt ook wel de functie (van het gebouw) genoemd. Een school is gemaakt om plek te geven aan leerlingen om te leren. Een kantoor is gemaakt om te werken. Een moskee is gemaakt om te bidden etc.

A) Dit gebouw is een indoor speelparadijs. (OMHOOG) 

B) Dit gebouw is een buurthuis, waar je leuke dingen kunt doen. (OMLAAG) 

Vraag 1. Wat zou de functie van dit gebouw kunnen zijn?

Quizvraag 1

Wat zou de functie van dit gebouw kunnen zijn?

A) Dit gebouw is een indoor speelparadijs. (OMHOOG) 

B) Dit gebouw is een buurthuis, waar je leuke dingen kunt doen. (OMLAAG) 

B) Dit gebouw is een buurthuis, waar je leuke dingen kunt doen.

Antwoord op quizvraag 1

B) Dit gebouw is een buurthuis, waar je leuke dingen kunt doen. (OMLAAG) 

Vierkant

Cirkel

Driehoek

Vorm

(Bijna) geen elk gebouw is hetzelfde; bijna ieder gebouw ziet er anders uit. Hoe het gebouw eruit ziet, heeft te maken met de vorm die de architect heeft gekozen.​

Vraag 2. Wat voor vormen kun je in dit gebouw terugvinden?

A) Vierkanten, driehoeken en cirkels. (OMHOOG)

B) Vierkanten en rechthoeken. (OMLAAG)

Quizvraag 2

Wat voor vormen kun je in dit gebouw terugvinden?

A) Vierkanten, driehoeken en cirkels. (OMHOOG) 

B) Vierkanten en rechthoeken. (OMLAAG)

B) Vierkanten en rechthoeken

Antwoord op quizvraag 2

B) Vierkanten en rechthoeken. (OMLAAG) 

Ronde vormen zijn eigenlijk niet terug te vinden aan de buitenkant van het gebouw.

Waarom hebben

deze gebouwen zoveel ramen?

Algemene vraag voor de klas

Waarom zouden deze gebouwen zoveel ramen hebben?

Leg uit: dit is de Side By Side door architectenbureau (bedrijf waar meerdere architecten samenwerken) DE ARCHITEKTEN CIE, gebouwd in opdracht van Gemeente Almere (2007). Beide torens bevatten appartementen om in te wonen. In een huis is het fijn om veel licht te hebben, daarom heeft de architect ervoor gekozen om zoveel ramen in het ontwerp toe te voegen.

Materiaal

Materiaal

Leg uit: een architect moet ook nadenken waarvan het gebouw gemaakt moet worden. Denk bijvoorbeeld aan hout, staal of ijzer, baksteen etc.​

Vraag 3. Dit gebouw lijkt wel van goud!

Van wat voor materiaal is dit gebouw gemaakt?​

A) Hout (OMHOOG)                   B) Steen (OMLAAG)

Quizvraag 3

Dit gebouw lijkt wel van goud! Van wat voor materiaal is dit gebouw gemaakt?​

A) Hout (OMHOOG)

B) Steen (OMLAAG)

A) Hout

Antwoord quizvraag 3

A) Hout (OMHOOG)

Het gebouw is afgedekt met grenen (naaldhout) houten panelen. Ook de constructie is grotendeels van hout. ​

kleur is ook heel belangrijk voor het ontwerpen van een gebouw. 

Kleur

Leg uit: kleur is ook heel belangrijk voor het ontwerpen van een gebouw. Het kan ervoor zorgen dat een gebouw er op een bepaalde manier uitziet.

Vraag 4. Waarom zou dit huis goudkleurig kunnen zijn?

A) Omdat de piramides van vroeger in Egypte ook goud/geelkleurig zijn. (OMHOOG)

B) Omdat de kleur ervoor zorgt dat het gebouw sneller warm wordt. (OMLAAG)

Quizvraag 4

Waarom zou dit huis goudkleurig kunnen zijn?

A) Omdat de piramides van vroeger in Egypte ook goud/geelkleurig zijn. (OMHOOG) 

B) Omdat de kleur ervoor zorgt dat het gebouw sneller warm wordt. (OMLAAG) 

A) Omdat de piramides van vroeger in Egypte ook goud/geelkleurig zijn/waren.

Antwoord quizvraag 4

A) Omdat de piramides van vroeger in Egypte ook goud/geelkleurig zijn/waren. (OMHOOG) 

Leg uit: de architecten wilden precies de piramide van Cheops (+/- 2500 v.C.) nabouwen in het klein. Ook de kleur werd daarom nagebootst.​

Constructie

Constructie

De architect moet ook goed opletten dat een gebouw wel stevig staat, zodat het gebouw niet bij een windvlaag, zon of regen kapotgaat. ​Een constructie zorgt ervoor dat een gebouw blijft staan.

Vraag 5. Wat is waar?

A) Een goede constructie van een gebouw zorgt ervoor dat een gebouw er mooier uitziet. (OMHOOG)

B) De constructie van een gebouw zorgt dat een gebouw niet instort. (OMLAAG)

Quizvraag 5

Wat is waar?

A) Een goede constructie van een gebouw zorgt ervoor dat een gebouw er mooier uitziet. (OMHOOG)

B) De constructie van een gebouw zorgt dat een gebouw niet instort. (OMLAAG)

B) De constructie van een gebouw zorgt dat een gebouw niet instort. 

Antwoord quizvraag 5

B) De constructie van een gebouw zorgt dat een gebouw niet instort. (OMLAAG)

Wat vonden jullie van de quiz?

Einde van de quiz. Wat vonden de leerlingen van de quiz?

Kunstlinie

Leg uit: Kunstlinie bestaat sinds 2007 en ligt aan het randje van de stad op het Weerwater (locatie). Gemeente Almere (eigenaar) had een prijsvraag uitgeschreven. Architectenbureau SANAA (Tokio, Japan) won uiteindelijk. Zij kregen de opdracht om een gebouw te ontwerpen, waarin ruimte was voor een theater en om cursussen te kunnen geven. Het zou een plek worden waar iedereen naar binnen mag. Uiteindelijk kostte het gebouw 42 miljoen (budget).

SANAA

SANAA

Leg uit: Architectenduo SANAA bestaat uit Kazuvo Sejima en Ryue Nishizawa. Sejima is de bekendste architecte van Japan. (In hun gebouwen staat minimalisme centraal. Strakke lijnen, veel glas en materialen als beton, graniet en staal komen veel in hun gebouwen voor).

Een haiku is een kort Japans gedicht van drie regels met 5-7-5 lettergrepen per regel. 

Het richt zich vaak op de natuur en probeert een moment van inzicht vast te leggen.

Haiku

Leg uit: Een haiku is een kort Japans gedicht van drie regels met 5-7-5 lettergrepen per regel. 

Het richt zich vaak op de natuur en probeert een moment van inzicht vast te leggen.

Voorbeeld Haiku van Kunstlinie

Leg uit: Architectenbureau SANAA is gevestigd in Tokio, Japan. In Japan wordt er veel gebruikgemaakt van de Haiku, een Japanse dichtvorm waar zen centraal staat. De architecten hebben in Kunstlinie een steen bij de ingang laten leggen, waarop een Haiku is te lezen. De Haiku laat de kerngedachte of visie van het ontwerp van het gebouw zien. De haiku legt in een paar zinnen uit, wat de gedachte achter het ontwerp van het gebouw is. 

De haiku luidt als volgt:

Water glas en licht

monument voor verbeelding

in een nieuwe stad

Voor de architecten vat deze haiku samen wat voor gebouw Kunstlinie is. Dit noemen wij ook wel de visie.

5 lettergrepen

7 lettergrepen

5 lettergrepen

In totaal maximaal 3 regels.

Je haiku mag niet rijmen.

Uitleg haiku

Leg uit: De architecten hebben dus deze haiku bedacht, die zij bij Kunstlinie vinden passen.

Als jullie een Haiku over jullie school moesten schrijven, hoe zou die Haiku er dan uitzien?​

Een Haiku bestaat traditioneel gezien uit 17 lettergrepen, verdeeld over 3 regels. Regel 1: 5 lettergrepen. Regel 2: 7 lettergrepen. Regel 3: 5 lettergrepen.

Rooie donder hoog (5x klappen)

__ __ __ __ __ __ __ (7x klappen)

__ __ __ __ __ (5x klappen)

Maak klassikaal deze haiku over de rooie donders af

Maak klassikaal op een wit bord of A3-papier met de leerlingen een haiku af over de "Rode Donders" flats.

Informatie over De Rode Donders: 

De Rode Donders zijn drie woongebouwen die de overgang markeren van de laagbouwwijken van Almere naar de polder. Hun vorm refereert aan industriële gebouwen en doet denken aan graansilo's. Geprofileerde staalplaten zijn ingekaderd in verticale en horizontale lijnen van gezet staal. Deze flats kent bijna iedereen uit Almere omdat de rode flats in vorm en kleur goed afsteken tegen de grond waarop ze zijn gebouwd.

Pak je werkblad erbij!

Aan de slag

Laat de leerlingen hun werkblad er weer bij pakken. Hierop staat nogmaals een korte uitleg van wat een Haiku is en welke regels er bij een haiku horen. De leerlingen krijgen de tijd om hun eigen haiku te schrijven over een gebouw naar keuze. Dit kan hun school, huis of ander gebouw zijn. Daarna kunnen de leerlingen hun tegeltje versieren als zij dat willen.

Vooruitblik

De laatste informatie over de excursie naar Kunstlinie

Vertel de leerlingen welke dag zij naar Kunstlinie gaan. De excursie duurt in totaal 1.5 uur. Het eerste gedeelte krijgen de leerlingen een rondleiding door het gebouw. De begrippen die zij vandaag hebben geleerd komen hierin terug. De resterende tijd krijgen zij een workshop, waarin zij hun eigen gebouw gaan bedenken.

Tot snel in Kunstlinie!

Einde van de les

Tot snel!