Argumenteren: De kunst van overtuigen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Argumenteren: De kunst van overtuigen

Leerdoelen

- Je leert over verschillende soorten argumenten
- Je leert over argumentatieschema's
- Je leert over drogredenen

Vertel de leerlingen wat ze aan het einde van de les zullen kunnen

Wat weet je al over argumenteren?

Soorten argumenten

- Feitelijke argumenten: gebaseerd op feiten en harde data
- Emotionele argumenten: gericht op gevoelens en emoties
- Morele argumenten: gebaseerd op ethiek en normen
- Autoriteitsargumenten: gebaseerd op het gezag van experts

Leg kort uit welke soorten argumenten er zijn en geef voorbeelden

Argumentatieschema's

- Het voorbeeldschema: gebruikmaken van concrete voorbeelden
- Het oorzaak-gevolgschema: laten zien dat een oorzaak tot een bepaald gevolg leidt
- Het vergelijkingsschema: iets vergelijken met iets anders
- Het betoogschema: een stelling onderbouwen met meerdere argumenten

Beschrijf elk argumentatieschema en geef een voorbeeld

Drogredenen

- Het argumentum ad hominem: iemand persoonlijk aanvallen in plaats van op de argumenten ingaan
- Het valse dilemma: de keuze beperken tot slechts twee opties
- Het cirkelredenering: de stelling herhalen als argument
- Het stropopargument: iemands argument verkeerd weergeven en er dan tegen argumenteren

Verklaar elke drogreden en geef een voorbeeld

Opdracht: Soorten argumenten

Classificeer de volgende argumenten als feitelijk, emotioneel, moreel of autoriteitsargument:
1. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat vaccinaties veilig en effectief zijn.
2. Je zou dit moeten steunen, want het helpt mensen in nood.
3. Het is onze morele plicht om de natuur te beschermen.
4. Dr. Johnson, een gerenommeerde expert op dit gebied, beveelt dit aan.

Laat de leerlingen individueel of in groepen de argumenten classificeren en bespreek de antwoorden

Opdracht: Argumentatieschema's

Kies een van de volgende stellingen en gebruik een passend argumentatieschema om je standpunt te onderbouwen:
1. Mobiele telefoons moeten verboden worden op scholen.
2. Het verhogen van belastingen voor rijke mensen is eerlijk.
3. Het gebruik van plastic moet sterk worden verminderd.
4. De minimumleeftijd om alcohol te drinken moet verhoogd worden.

Laat de leerlingen individueel of in groepen een argumentatieschema kiezen en hun standpunt onderbouwen. Laat ze hun redenering presenteren aan de klas.

Opdracht: Drogredenen

Identificeer de drogreden in de volgende uitspraken:
1. Je bent het eens met legalisatie van softdrugs? Dus je bent vast zelf een drugsgebruiker!
2. We moeten deze wet aannemen, anders zal het land afglijden in totale chaos.
3. Natuurlijk is homeopathie effectief, want mijn tante gebruikt het en is nooit ziek.
4. Als je niet voor het verlagen van de belastingen bent, ben je zeker voorstander van een socialistische heilstaat.

Laat de leerlingen individueel of in groepen de drogredenen identificeren en bediscussieer de antwoorden

Samenvatting

- We hebben geleerd over verschillende soorten argumenten
- We hebben geleerd over argumentatieschema's
- We hebben geleerd over drogredenen

Vat de belangrijkste punten van de les samen en geef de leerlingen de gelegenheid om vragen te stellen

Evaluatie

- Wat vond je het meest interessante onderdeel van de les?
- Wat vond je het moeilijkst om te begrijpen?
- Welke vragen heb je nog?

Stimuleer de leerlingen om hun gedachten en eventuele vragen te delen

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.