Paragraaf 2.5 'De bezetting van Nederland'

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Vandaag:

2. Leven in bezet Nederland

Lesdoelen:

Je kunt aan het einde van de les in je eigen woorden omschrijven waarom de Duitsers van houding veranderde richting de Nederlanders. 

Je kunt aan het einde van de les benoemen hoe er werd gereageerd op de bezetting.

Herkennen we dit? 

Bezetting van Nederland

- Nederland capituleert op 15 mei 1940

- Koningshuis gevlucht naar London

- Angst voor verdere bombardementen 

Nationaal Socialistische Bond (NSB)

Nederlandse politieke partij (1931)

• Nationalistisch (voor wie?)
• sterke regering; (één leider)
• afschaffing van het individualistische kiesrecht;
• arbeidsplicht en sociale zekerheid;
  
• beperking van de vrijheid van drukpers.

WA --> Knokploeg van de NSB

Anton Mussert

- Leider van de NSB

- Verrassend: werkt samen met de Duitsers. 

- Collaborateurs (samenwerken met de nazi's) 

- Anton hoopte Hitlers rechterhand in NL te worden

Nazi's in Nederland

- Hitler zag Nederlanders als übermenschen. 

- Seyss-Inquart (ijzeren vuist in de fluwelen handschoen)

Seyss hoopte dat door de rustige aanpak en de bloei van de economie de Nederlanders achter de Duitsers zouden staan. 

Joden

- Joden vormde een uitzondering. 

Vanaf 1940 structureel gediscrimineerd

Vanaf 1941 Razzia's en deportatie

April 1943: Nazi's verklaren NL 'Jodenvrij'

Nijmegen: Van de 537 Nijmeegse Joden van voor de Tweede Wereldoorlog 

hebben er maar vijftig de naziterreur overleefd.

Dagelijks leven in bezettingstijd

- Eerste fase: Bloei economie, relatief weinig verzet.  

-tweede fase: groeiend verzet en Arbeidsinzet 

- Februaristaking--> na aanleiding van oppakken 425 Joden in Amsterdam 

De nazi's slaan de staking met geweld neer. --> ommekeer in houding van de Duitsers. 

Nuance

Let op: 

er waren Nederlanders in het Verzet

er waren Nederlanders als collaborateurs

en er waren Nederlanders die de oorlog probeerde door te komen.

De meeste Nederlanders sloten zich niet aan bij het verzet en niet aan bij de NSB. 

Eens of oneens:
Als je je niet bij het verzet aansloot deed je niet genoeg.

Waarom vonden de Nederlanders het vreemd dat de NSB zich aansloot bij de Duitsers?

Leven in de geschiedenis

Het is erg moeilijk te begrijpen wat er gaande is als je in de tijd zelf leeft. 

Analogie:

De sluiting van de school. Wie heeft er gelijk? Wie is er eerlijk? Wat is er allemaal tegelijk aan de hand? 

Geschiedenis bekijk je achteraf wat ervoor zorgt dat je een groter zicht hebt. 

Wij weten wie waar was 

Welke rol speelde de februari staking in het beeld dat er was of bestond van de Nazi's in Nederland?

Dat was het voor vandaag