3 KBL Hoofdstuk 4 (Het Weer)

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Het weer

Luchtdruk

Druk  =  Kracht : Oppervlakte

Gewicht (kracht) die de luchtkolom op je lichaam uitoefend heet luchtdruk.

Lucht versus hoogte

Luchtdruk versus hoogte

Hoe hoger je komt hoe lager de luchtdruk

Vliegtuig stijgt: druk op je oren

Vliegtuig daalt: druk op je oren 

Overdruk en onderdruk

Met een manometer meet je de luchtdruk

Overdruk = verschil tussen luchtdruk buiten en de druk in bijvoorbeeld de band

Absolute druk = luchtdruk + overdruk

Onderdruk = verschil tussen de druk onder bijvoorbeeld een stolp en de lucht druk buiten

Absolute druk = luchtdruk - onderdruk

De luchtdruk buiten bedraagt 1013 mbar. De band wordt opgepompt tot 2 bar Wat is de absolute druk

1. 1011 mbar
2. 1015 mbar
3. 3013 mbar
4. - 1013 mbar

Hoe warm is het vandaag

Analoog

Digitaal

Een vloeistof thermometer bestaat altijd uit:

1. Schaalverdeling, stijgbuis en reservoir met alcohol of kwik
2. Een drukmeter, Water of kwik en slangetje
3. Een metalen trommel, veer en schaalverdeling
4. Water of alcohol, een trechter en schaalverdeling

IJken van thermometer

Smeltend ijs

Kokend water

Houdt rekening met de luhtdruk (1013 mbar = 1 atm)

Moet ik bij 10 graden een dikke winterjas aan, of is een gewone jas ook voldoende

1. Hangt er van af waar je bent
2. Winterjas zeker weten
3. Ik ben stoer maakt mij niet uit
4. Een gewone jas, anders heb ik het te warm

Celsius, Fahrenheit, Kelvin

10 graden Fahrenheit = -12 graden Celsius

(Wordt veel gebruikt in Amerika)

10 Kelvin = - 263,15 graden Celsius

Temperatuur omrekenen:

van Celsius naar Kelvin: +273

Van Kelvin naar Celsius: -273

Andere soorten thermometers

Bimetaal

Infrarood sensor

Thermo koppel

Thermometer volgens Galileo

Fase overgangen

Verdampen en condenseren van water

Wolken en Neerslag

Bij verdamping van water en het deels condenseren van waterdamp kunnen wolken ontstaan.

Letop ook al is het een stralend blauwe lucht zonder een wolkje aan de hemel, dan zit er nog een beetje waterdamp in de lucht.

Wolken en neerslag

Hoe warmer de lucht, hoe meer waterdamp de lucht kan bevatten.  meten met een hygrometer

Relatieve vochtigheid

bij een bepaalde temperatuur kan lucht een hoeveelheid voch bevatten zonder dat daar een neerslag door ontstaat.

Dat stelt men 100 %

De gemeten vochtigheid is daar naar gemeten dus relatief 

Dauwpunt

De temperatuur waarbij waterdamp in de lucht gaat condenseren

Onweer

Ontstaat door stijgende warme lucht, dalemde iskristallen en waterdruppels. Wrijving langs elkaar levert spanning (van miljoenen volts)

Bliksemflits (temperatuur 30 000 K)

Donder door uitzetten en inkrimpen van lucht om de flits

Wat moet je weten voor de toets

Luchtdruk, boven druk, onderdruk, absolute druk

Eenheid van druk

Pascal (Pa)

Atmosfeer (Atm)

Bar en Millibar (bar en mbar)

millimeter kwikdruk (mm Hg)

Pound Square Inch (PSI)

https:

Temperatuur

Thermometer Stijgbuis, Reservoir en Schaalverdeling

Je moet kunnen omrekenen van Kelvin naar Celsius en v.v.

Bimetaal thermometer

Wolken en Neerslag

Waterdamp is onzichtbaar. Bij condensatie ontstaan druppeltjes (wolken, dauw, regen)

Van waterdamp naar ijs:  Rijpen (ijskristalletjes op gras, zonder dat het vloeibaar is geweest)

Dauwpunt s de temperatuur waarbij waterdamp in de lucht condenseert (ook afhankelijk van de hoeveelheid waterdamp in de lucht)

Onweer

Bliksemflits: Ontstaat door elektrische ontlading welke ontstaat door het wrijven van ijskristallen en waterdruppels langs elkaar

Donder: geluid ontstaat door snel uitzetten en inkrimpen van lucht langs een bliksemschicht

Broeikas effect

Koolstofdioxide

Water

Methaan (aardgas)

Gassen "die warmte vast houden."

De gassen absorberen infra-rood straling (= warmte straling)

Versterkt broeikas effect

Door meer CO2 te produceren (verbranden van fossiele brandstoffen) wordt het broeikaseffect versterkt

In de laatste 300 jaar is daardoor meer kooldioxide in de atmosfeer terecht gekomen.

CO₂

Kooldioxide toename in de laatste 10 eeuwen

Andere broeikas gassen

Methaan: 

ontstaat uit mest, rottende planten en dieren resten, huishoudleijk afval