4.2 "Athene als leider van de Griekse poleis"

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

4.3 De Grieken, hun goden en hun bouwstijlen 

De goden konden om advies gevraagd worden

Een vrouw werd "bezeten" en priesters leggen de boodschap uit

Deze boodschap noemen we een orakel

De belangrijkste was het orakel van Delphi

§4.2 "Athene als leider van de Griekse poleis"

Sparta

In de 8e eeuw v.C. veroverden zij hun buurland Messenie.

Bewoners voortaan bezit van Sparta.

Maar... nu waren er meer Messeniërs en slaven dan Spartanen.

Oplossing: leven in Sparta gericht op oorlog voeren.

Sparta opvoeding

• Hele opvoeding gericht op worden van goede soldaat.
• Alle jongens vanaf 7 jaar bij moeder weg voor militaire training.
  
• Meisjes ook harde opvoeding -> veel sport en beweging ->sterke vrouw baart sterke kinderen !
  
• Mannen wonen in kazernes (militaire basis) -> af en toe naar huis om baby's te maken... ;)

Sparta

Sparta kende vier sociale groepen:

1. Mannen en vrouwen geboren in Sparta.
2. Overwonnenen. Zij woonden in gebieden die door Sparta waren onderworpen.
3. Bewoners van stadstaatjes verder van Sparta af.
4. Slaven.

Monarchie

Voorbeeld van een stad waar een koning aan de macht was: 

Sparta

Één persoon had het in Sparta voor het zeggen --> de koning

Sparta 

Bestuur bestond uit:

• volksvergadering
• twee erfelijke koningen
• raad van ouderlingen
• dagelijks bestuur
  

Sparta 

Bestuur bestond uit: volksvergadering

• Alle mannen mogen mee stemmen.
• Alleen mannen van adel mogen voorstellen doen.
• De rest mag alleen voor of tegen stemmen.
  

Sparta 

Bestuur bestond uit: twee erfelijke koningen

• Erfelijk = door gegeven van vader op zoon.
• De koningen waren de aanvoerders van het Spartaanse leger.

De Perzische Oorlogen

490 v.C. - 479 v.C.

• In het Midden-Oosten was een machtig rijk onstaan, het Perzische rijk.
• Zij wilden de Griekse poleis veroveren om hun rijk uit te breidden. 
• Tussen 490 v.C. en 479 v.C. probeerden zij drie keer om Griekenland te veroveren.

De Perzische Oorlogen

490 v.C. - 479 v.C.

• Om de Perzen te verslaan gaan de Griekse poleis samenwerken. 
• Uiteindelijk winnen de Grieken.

• Omdat de Grieken bang zijn dat ze nog een keer worden aangevallen door de Perzen, sluiten ze een bondgenootschap.
  
• Deze heet: De Delische bond

De Peloponnesische Oorlog

431 v.C. - 404 v.C.

• Athene was de sterkste polis geworden en probeerde de andere poleis te overheersen.
• De andere poleis gingen zich onder leiding van Sparta verzetten tegen Athene. 
• Athene verloor.

4.3 De Grieken, hun goden en hun bouwstijlen 

De goden konden om advies gevraagd worden

Een vrouw werd "bezeten" en priesters leggen de boodschap uit

Deze boodschap noemen we een orakel

De belangrijkste was het orakel van Delphi

§4.2 "Athene als leider van de Griekse poleis"

Oefenvragen

In Sparta hadden ze een:

1. Democratie
2. Tirannie
3. Aristocratie
4. Monarchie

Welke past niet bij Sparta?

1. Heloten
2. Messenië
3. Oorlog
4. Democratie

Welke stad had het sterkste leger?

1. Athene
2. Sparta

Koning(en)

1. Sparta
2. Athene
3. Allebei
4. Allebei niet

Volksvergadering

1. Sparta
2. Athene
3. Allebei
4. Allebei niet

Koning(en)

1. Sparta
2. Athene
3. Allebei
4. Allebei niet

Kiesrecht voor vrouwen

1. Sparta
2. Athene
3. Allebei
4. Allebei niet

Kiesrecht voor alle mannen

1. Sparta
2. Athene
3. Allebei
4. Allebei niet

Wanneer waren de Perzische Oorlogen?

1. 490 v.C. - 479 v.C.
2. 492 v.C. - 480 v.C.
3. 431 v.C. - 404 v.C.
4. 479 v.C.- 490 v.C.

Wie won de Perzische Oorlogen?

1. De Grieken
2. De Romeinen
3. De Perzen
4. De Macedoniërs

Deze opdracht gaat over de oorlogen tussen Perzië en de stadstaten in Griekenland.

Welke uitspraak is JUIST?

1. Tijdens de Perzische oorlogen kreeg het Perzische rijk de hulp van Athene, toen het met Sparta in conflict kwam.
2. Tijdens de Perzische oorlogen kreeg het Perzische rijk de hulp van Sparta, toen het met Athene in conflict kwam.
3. Tijdens de Perzische oorlogen streden de stadstaten Athene en Sparta gezamenlijk tegen het Perzische rijk.
4. Tijdens de Perzische oorlogen waren de Griekse stadstaten zo verdeeld dat ze machteloos stonden tegenover de Perzen.

Wat is er zo bijzonder aan de Perzische Oorlogen?

1. Alle Grieken werken samen tegen Perzië
2. De Grieken hadden na de oorlog één groot rijk.
3. Sparta en Athene gingen tegen elkaar vechten.
4. Athene verloor na de oorlog haar democratie.

Wanneer was de Peloponnesische Oorlog?

1. 500 v.C. - 450 v.C.
2. 334 v.C. - 323 v.C.
3. 431 v.C. - 404 v.C.
4. 404 v.C. - 431 v.C.

Welke zin gaat over de Peloponnesische oorlog?

1. Een minderheid Grieken verslaat een groot Perzisch leger
2. De Perzische vloot werd verslagen
3. Het Perzische landleger werd verslagen
4. De oorlog tussen Athena en Sparta

Perzische Oorlogen

Peloponnessische Oorlog

Maak de juiste combinaties

Oorzaak

Gevolg

Oorzaak

Gevolg

Perzen verslagen

Griekse stadstaten verzwakt

Griekse poleis worden onderdrukt door de Perzen

Grote verschillen Sparta en Athene