3.1 Amsterdam stapelmarkt van de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De Republiek in de Gouden Eeuw

3.1 Amsterdam stapelmarkt van de wereld

kenmerkende aspecten

1. Het ontstaan vanhandelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.

2. Burgerlijk bestuur en stedelijke cultuur   in Nederland.

3. De wetenschappelijke revolutie.

ontwikkelingen en verschijnselen die typisch zijn voor deze periode.

hoofdvraag: Hoe kon de Republiek uitgroeien tot een van de belangrijkste landen in Europa?

deelvragen:

1. Hoe werd Amsterdam de stapelmarkt van Europa en welke gevolgen had dat voor de landbouw in de Republiek?

2. Waarvoor werd de VOC opgericht en hoe werkte deze handelsmaatschappij?

3. Waar hield de WIC zich mee bezig en waardoor ontstond de trans-Atlantische slavenhandel?

4. Hoe leidde de vrijheid van denken tot meer wetenschap?

5. Hoe kwam de welvaart tot uiting bij de mensen?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun jij uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van Europa en welke gevolgen had dat voor de landbouw in de Republiek werd.

We gaan verhuizen!

•Amsterdam is tot het begin van de 17e eeuw een rechthoekig havenstadje aan de Amstel

•Amsterdam werd te klein

•->stadsuitbreiding

Tussen 1610 en 1620

Grachten omringen de binnenstad (Singel, Herengracht, Prinsengracht en Keizersgracht)

Wonen en werken rijk en arm apart van elkaar

Stadsbewoners en stapelmarkt

*Nederlandse economie van handel en nijverheid.

*De boeren konden de inwoners niet meer van genoeg voedsel voorzien --> graan importeren uit de Oostzee

* Opgeslagen in graanpakhuizen

* Amsterdam verkocht dit als er tekort was aan andere landen.

* Bij graan uit oosten, meteen ijzer/hout uit Zweden.

Nog meer handelen

* Wijn uit Frankrijk,

* Lakens uit Vlaanderen en *Specerijen uit Azië

Alles werd in pakhuizen opgestapeld --> stapelmarkt van Europa

Graan was de moedernegotie: eerste en eeuwenlang belangrijkste internationale handel van de Nederlanders rond de oostzee. 

Amsterdam barst uit zijn voegen

- Antwerpen was voor Amsterdam de belangrijkste handelstad van Europa. Hun kapitaal groeide en daar ging het om, dat is handelskapitalisme.

- Toen in 1585 de Spaanse troepen Antwerpen binnenvielen, veranderde dat. Veel Antwerpse handelaren vluchtten naar Amsterdam toe.

- Door de Antwerpse vluchtelingen, vluchtelingen uit andere gebieden en de groei van het geboortecijfer groeide Amsterdam enorm.

Specialisatie en commerciële landbouw

- Men ging zich specialiseren in ambachten: Leiden + Haarlem werden textielsteden. Delft, Delfts-blauw

- Boeren gingen zich ook specialiseren: commerciële landbouw

Gouden Eeuw

Naam, later bedacht voor de lange periode van voorspoed en welvaart voor de Republiek in de zeventiende eeuw. 

Aan de slag!

mk WB opdr par 3.1

1 t/m 11

niet: 2, 3, 10

Gebruik daarbij de teksten uit je TB 

Afronden

nabespreken opdr 5 en 11

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun jij uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van Europa en welke gevolgen had dat voor de landbouw in de Republiek werd.

huiswerk

In principe geen huiswerk, tenzij je in de les niet klaar was.

mk WB opdr par 3.1

1 t/m 11

niet: 2, 3, 10

Gebruik daarbij de teksten uit je TB