Organen van dieren + Organen van planten

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

2.1 : Organen van dieren

De leerdoelen

• Je kunt organen benoemen in een torso en in een dwarsdoorsnede van de romp. (de dwarsdoorsnede staat in je opdrachten)
• Je kunt organen benoemen in orgaanstelsels van mensen en dieren.

De organen van een mens

.

Organen

• Ons lichaam is opgebouwd uit organen.
• Orgaan: deel van een organisme met één of meer functies. 

Als organen "samenwerken" met hun taken dan horen deze bij een orgaanstelsel

Orgaanstelsels

Organen van dieren

zoogdieren:

dezelfde organen en orgaanstelsels 

Ook insecten hebben organen en orgaanstelsels

Organen van dieren

het skelet is een orgaanstelsel

1. niet waar
2. waar

Een dier bestaat uit vele verschillende organen

1. Waar
2. Niet waar

een orgaan is een deel van een organenstelsel

1. waar
2. niet waar

Wat is een orgaanstelsel?

1. organisme
2. allemaal cellen bij elkaar die een functie hebben
3. organen die samen een functie hebben.
4. weefsel

Bij welk organenstelsel hoort dit orgaan?

1. Bloedvatenstelsel
2. Zenuwstelsel
3. Beenderstelsel
4. Spierstelsel

In de afbeelding is een orgaan van een mens getekend. Tot welk organenstelsel behoort dit orgaan?

1. Tot het ademhalingsstelsel.
2. Tot het bloedvatenstelsel.
3. Tot het spierstelsel.
4. Tot het zenuwstelsel.

Wat is een ander woord voor levend wezen?

1. Orgaan
2. Dier
3. Organisme
4. Plant

2.2 Organen van planten

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en functie van wortels, stengels en bladeren beschrijven. 
• Je kunt orgaanstelsels van planten noemen met hun functie.

Organen van planten

Organen van een plant: 

• Wortels
• Stengels
• Bladeren
• Bloemen

Je moet weten uit welke onderdelen de 

organen bestaan en wat hun functies zijn.

De bouw van wortels

Alle planten hebben wortels. Ze zien er alleen niet altijd 

hetzelfde uit. Vaak bestaan ze uit de volgende onderdelen:

• Hoofdwortel 
• Zijwortel
• Wortelhaartjes

Alle wortels samen noem je een wortelstelsel. 

Het wortelstelsel is een orgaanstelsel. 

Bomen hebben vaak hele grote wortelstelsels!

Sommige planten, zoals deze uien, hebben geen hoofdwortel en zijwortels.

De functie van wortels

Wortels hebben drie belangrijke functies voor een plant:

• Water en mineralen opnemen uit de bodem.

• De plant stevig vastzetten in de grond. 

• Reservestoffen opslaan. 

Stengels

Stengels zitten tussen de wortels en bladeren. Ze hebben twee functies:

• Transport (vervoer) van stoffen. 

 

• Stevigheid geven aan de plant.

Er bestaan houtachtige planten en kruidachtige planten.

Zie de volgende dia voor uitleg hierover.

De takken en stammen (de stengels dus) van bomen en struiken bevatten veel hout. Ze zijn heel stevig. Ze heten houtachtige planten.

De stengels van andere planten bevatten haast geen hout. Die noem je kruidachtige planten. Hun stengels zijn alleen stevig als de plant genoeg water heeft gekregen.

De bouw

van

bladeren

Een blad is een soort zonnepaneel.

Het vangt zoveel mogelijk licht op.

De functie van bladeren

Vaatbundels

• Vaten
• Vaatbundels
• Vatenstelsels
  

Vatenstelsel

Alle vaten in een plant bij elkaar noem je het vatenstelsel. Dit is een orgaanstelsel van de plant. 

De functie van het vatenstelsel is transport. Dat transport gaat twee kanten op:

• Water en mineralen gaan van de wortels naar de andere delen van de plant. 
• Glucose (gemaakt door fotosynthese in de bladeren) gaat van de bladeren naar de andere delen van de plant.

Vaatbundels

Hiernaast zie je een foto van een stuk bleekselderij (een groente). Dit is de stengel. 

Je ziet de vaatbundels zitten, allemaal hele kleine buisjes die in een groepje bij elkaar liggen!

Welke stoffen halen planten met hun wortels uit de bodem?

1. Mineralen
2. Water
3. Water en mineralen
4. Water en koolstofdioxide

In welk orgaan van de plant vindt fotosynthese plaats?

1. In de bladeren
2. In de stengel
3. In alle groene delen van de plant
4. Weet ik niet

Welke plant zal het langst overleven als de bodem geen mineralen meer bevat?

1. 
2. 
3. 

Is het een houtachtige plant of een kruidachtige plant?

Kruidachtig

Houtachtig

Aan het werk (Hoofdstuk 2)

Maak van basisstof 1 opdracht: 1, 2, 3, 5, 6, 7 en 9

Maak van basisstof 2 opdracht: 2, 5, 6, 7 en 9