5.1 Renaissance - Deel II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Ontdekkers en Hervormers 1500 - 1600

5.1 de Renaissance en humanisme 

- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.

Geef een economische oorzaak voor het ontstaan van de Renaissance in Noord-Italië

Wat is volgens jou het verschil tussen kunst uit de middeleeuwen en de Renaissance?

kenmerken kunst en architectuur in de Renaissance

Ook veranderingen in het denken:
Humanisme 

Humanus (menselijkheid): Betekenisvol leven op basis van gezond verstand en menswaardigheid

• Van denken over leven na de dood (memento mori) 
• Naar belangstelling over het hier en nu op aarde (carpe diem) 
• Intellectuelen gaan op zoek naar de oorspronkelijke betekenis (ad fontes) 
• Erasmus: bijbel van de kerk (vulgaat) staat vol interpretatie- en vertaalfouten 

Eindquiz 5.1

Wat weet jij inmiddels over de Renaissance en het humanisme?

Wat is de letterlijke betekenis van het begrip 'renaissance'?

Wat is een juist kenmerk van de mentaliteit 'memento mori'?

1. De mens stelt zichzelf centraal
2. Gebruik van de rede
3. Verblijf op aarde is tijdelijk
4. Besef dat de aarde rond is

In welk jaar gebeurt de Val van Constantinopel?

1. 1433
2. 1443
3. 1453
4. 1463

Wanneer en waar wordt de boekdrukkunst uitgevonden?

1. 1445 (in Italië)
2. 1455 (in Duitsland)
3. 1465 (in China)
4. 1475 (in België)

Van welke stroming is Erasmus de bekendste Nederlandse vertegenwoordiger?

1. Katholicisme
2. Rationalisme
3. Humanisme
4. Classicisme

Wat is een kenmerk van de 16e-eeuwse humanisten?

1. Humanisten gaven opdracht voor nieuwe kunst
2. Humanisten waren rijke handelaren
3. Universele mens als ideaal

Wat is géén kenmerk van de schilderkunst uit de renaissance?

1. De kerk was één van de opdrachtgevers
2. Uitsluitend schilderen van religieuze voorstellingen
3. Er is aandacht voor de anatonomie
4. De perspectiefwerking is kloppend

Leerdoelen 5.1 & vraag 8

I. Wat houdt de renaissance in en waardoor ontstond deze juist in Italië?

II. Wat heeft het veranderende mens- en wereldbeeld in de renaissance te maken met de heroriëntatie op de klassieke Oudheid?

III. Wat waren de ideeën van enkele humanisten en renaissancekunstenaars en wat was hun bijdrage aan een nieuw mens- en wereldbeeld?

- Het begin van de Europese overzeese expansie

- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van de nieuw wetenschappelijke belangstelling.

- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de Klassieke Oudheid.

5.2 - Ontdekkers van nieuwe werelden

Leerdoelen

• Je kent de economische, politieke en religieuze motieven voor ontdekkingsreizen en kolonisatie.
• Je weet hoe in de 16e eeuw de kolonisatie van Midden- Amerika door de Spanjaarden verliep.
• Je kunt de gevolgen van de ontdekkingsreizen voor de inheemse bevolking van Amerika en de Europeanen beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe het wereldbeeld van de Europeanen veranderde door de combinatie van ontdekkingsreizen en kolonisatie.
  

Noem een ontdekkingsreiziger

TO kaart uit 1472

Het zuiden ligt boven op deze kaart

Kaart van net na de ontdekking van Amerika

Kaart van Plantius 1592

1453- val van Constantinopel

Na de inname van Constantinopel door de Ottomanen werd voor de Europeanen een handelsroute naar Indië over zee belangrijker.

Geef een economische, culturele en politieke reden voor de Europese overzeese expansie
(gebruik je lesboek)