9 - H8 - KUA - P3 - 8.2

• KUA
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Vandaag in de les:
 

• Huiswerk controle
• Samenvatting maken (Huiswerk)


• Hoofdstuk 8.3: Abstractie, montage, vliegen, Universele waarheid, het nieuwe abc. 

 

Planning - dinsdag  

3 mei - Meivakantie
10 mei - H8 8.2

17 mei - H8. 8.3

24 mei - Herh H8+leren/leren+present.

31 mei - Examenvaardigh.

7 juni -  Presentaties focus

14 juni - Formatieve toets

21 juni - Examentraining

28 juni - Examentraining

5 juli - SE Cultuur van het 

            moderne (1x ed)

Huiswerk: Maak deze les aantekeningen en werk deze uit. Volgende les laten zien

Werkboek blz 108, vraag 19, 21, 22 t/m 29 maken. Volgende les laten zien

1930

Samenvatting maken

 

 

 

Maak aantekeningen 

tijdens deze les.

Tijdens de les:

1. Onderwerp/ Vak/ Datum

2. Notities
3. Kernwoorden 

Thuis:
3. kernwoorden

4. Samenvatting 

Huiswerk: Foto van uitgewerkte aantekeningen volgende les laten zien

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Abstractie

 

 

Wat is 

Abstracte kunst?

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Abstracte kunst geeft de werkelijkheid niet weer. Voor beeldende kunst betekent dit dat er geen voorstelling is. 

Het idee dat een schilderij geen vertaling hoeft te zijn van wat je ogen zien, bijvoorbeeld een boom, is nieuw in de westerse kunst.

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

Compositie nr.2, 1913 -  Piet Mondriaan

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

De rode boom -  Piet Mondriaan  1908-1910

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Abstractie

 

 

Abstracte kunst sluit goed aan bij de behoefte van het modernisme om de bestaande regels te vervangen. De rampzalige Eerste Wereldoorlog versterkt het geloof in vooruitgang door techniek en industrialisatie. Terwijl de expressionisten de bestaande regels verwerpen, ontwikkelen andere moderne kunstenaars juist een compleet nieuwe set regels.

Expressionisme:

Verwerpen van de bestaande regels

Modernisme:

Ontwikkelen nieuwe regels

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Abstractie

 

 

Piet Mondriaan

• Pionier in abstracte kunst
• De stijl (zoekt naar innerlijke rust orde en harmonie)
• Ontwikkelt abstracte kunst
• Vlucht voor WOII naar NY

Boogiewoogie

• Snelheid en ritme NY
• Fascinatie swing dans
• Fascinatie boogiewoogie

Piet Mondriaan

Broodway Boogie Woogie

1942-1942

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Abstractie

 

 

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Cette vidéo n'est plus disponible

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Montage

 

 

Dada:

• Wijst idealen af
• Geen boodschappen over brengen
• Absurdisme, toeval, amateurisme, spontaniteit.
• Monteren en samenbrengen losse onderdelen

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Home made: 20 

Ballet Mecanique

Abstracte film in muziek en beeld
Inspiratie uit de mechanische wereld die in opkomst is.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Montage

 

 

Techniek bepaalt de 

ontwikkeling van de film 

(shots en muziek)

Ballet Mécanique 

Dada- Monteren en samenbrengen losse onderdelen

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Home made: 20 

Ballet Mecanique

Abstracte film in muziek en beeld
Inspiratie uit de mechanische wereld die in opkomst is.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Vliegen

 

 

Charles Lindenbergh eerste transatlantische solovlucht. 

Inspiratie voor velen

"Lindy Hops the Atlantic".         Swingdans - Lindy hop

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Dans met veel sprongen en zweefbewegingen om het vliegen uit te beelden

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Vliegen

 

 

Futuristisch Manifest In 1909 roept de Italiaan se dichter en journalist Filippo Marinetti in eenmanifest op om kunst te maken die recht doet aan de dynamiek van het nieuwe machine- tijdperk. Dit is het begin van een nieuwe kunststroming: het futurisme.

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Home made: 20 min

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

Tulio Crali, Prima che si apra il paracadute, 1931. 

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Universele waarheid

 

 

Breken met tradities: Kunstenaars gaan op zoek naar waarom de stap naar abstracte kunst nodig is.

Kazimir Malevich - De geest is superieur aan het tastbare of de materie Kunst gaat niet om wat we zien maar om wat we voelen of denken. Dit gevoel kan het best worden weergegeven in eenvoudige elementaire vormen.

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Home made: 20 min

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Het nieuwe ABC

Na de onbeperkte vrijheid van het expressionisme, breekt rond 1920 een periode aan

waarin avantgardekunstenaars nieuwe regels en wetmatigheden formuleren die los staan van elke traditie. 

Het oprichten van internationale opleidingen en zoeken van internationale samenwerking benadrukt dat deze nieuwe regels nationale verschillen zouden moeten overstijgen.

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Het nieuwe ABC

Schönberg Kunst hoort tot het onbewuste.

1926 publiceert Kandinsky "Van punt en lijn tot vlak",

een theorie over - en methodiek voor- kunst en design. 

accent ligt op vormgeving als basis voor alle kunst ipv op inhoud en traditie 

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Het nieuwe ABC

Op het Bauhaus worden de schotten tussen de kunstdisciplines weggehaald. Alle

studenten beginnen bij nul en ontdekken samen de basisprincipes die gelden voor alle vormgeving (kunsten).

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

8.2 Het nieuwe ABC

1928 publiceert de Hongaarse choreograaf Rudolf Laban een nieuw dansnotatiesysteem: de labannotatie. Dans wordt met abstracte symbolen uitgeschreven in ruimte en tijd als een soort dansalfabet. 

Martha Graham (1894–1991) wil emotie laten zien,  Grahams dans is opgebouwd volgens een vast systeem. Het verschil tussen contraction en release is de basis. Contraction is het aantrekken van vooral de buikspieren en het krommen van de rug. Release is het vrijgeven van energie en het rechten van de rug. Ze ontwikkelt vanuit deze begrippen een nieuw repertoire van dansbewegingen.

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Vormgeving

Aspecten

• Ruimte
• Tijd
• Kracht
• Dans-compositie
• Dans-voorstelling

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Richtingen, Hoogtelagen, Combinaties hiervan

Duur/tempo/ritme/maat

Spanning, gewicht, aanzet, impuls

Choreografie

Choreografie

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Kunststromingen 1e helft 20e eeuw

Expressionisme:

Verwerpen van de bestaande regels

Modernisme:

Ontwikkelen nieuwe regels

Dada

Monteren en samenbrengen losse onderdelen

Futurisme 

kunst wat recht doet aan de dynamiek van het nieuwe machinetijdperk.

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Foto van je aantekeningen inleveren

1930

Samenvatting maken

 

 

 

Maak aantekeningen 

tijdens deze les.

Tijdens de les:

1. Onderwerp/ Vak/ Datum

2. Notities
3. Kernwoorden 

Thuis:
3. kernwoorden

4. Samenvatting 

Huiswerk: Foto van uitgewerkte aantekeningen inleveren via SOM