Wonden en wondzorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Wonden en wondzorg

Je hebt kennis opgedaan van aandoeningen van de huid, te weten: 

• Wonden (open wonden, decubitus, brandwonden, bevriezing)
  
• Wondgenezing (primair en secundair)
  
• Behandeling (reinigen, sluiten, beschermen, indeling naar kleur, wondinfectie)

Functies van de huid

De huid heeft drie verschillende functies

Kun jij bedenken welke dat zijn?

Functies van de huid

1. Bescherming tegen in- en uittreden van water, chemische stoffen en fysische stoffen (straling, hitte, kou)
2. Reguleren van lichaamstemperatuur 
3. Contact met de omgeving via zintuigen 

Anatomie en fysiologie van de huid

De huid bestaat uit drie lagen

1. Opperhuid
2. Lederhuid
3. Onderhuids bindweefsel

De opperhuid - het epidermis

• Bestaat uit een dun laagje cellen die keratine maken
• Is ongeveer 0,1 mm dik 
• De opperhuid is na ongeveer een maand volledig vernieuwt
• Ook bevat de opperhuid pigmentcellen die melanine aanmaken
• Melanine bestaat uit korreltjes die pigment vormen, dit bepaald de kleur van je huid, haren en ogen

De lederhuid - het dermis

• Bestaat uit een laag bindweefsel van 1 tot 3 mm dik 
• Zit vol met kleine haarvaten en lymfevaten die de opperhuid voeden
• Grotere bloedvaten en lymfevaten in de lederhuid zorgen voor temperatuurregulatie
• De lederhuid bevat tevens zenuwuiteinden die zorgen voor tast-, pijn- en temperatuurzin
• Het bindweefsel van de lederhuid bepaalt de rekbaarheid en trekvastheid van de huid

Het onderhuidse bindweefsel - het epidermis

• Vormt de overgang tussen de huid en de dieper gelegen spieren en botten
• Bestaat voornamelijk uit vet
• Heeft een belangrijke functie als warmte-isolerende laag, energieopslag en stootkussen
• Bovendien kan deze huidlaag grote hoeveelheden vocht binden om uitdroging tegen te gaan

Wondgenezing

Bij wondgenezing maken we onderscheid tussen primaire en secundaire wondgenezing

Primaire wondgenezing

• Er is sprake van een schone wond
• De wond geneest zonder problemen
• Genezing binnen 2 á 3 weken
• Litteken niet of nauwelijks zichtbaar

Secundaire wondgenezing

• Wonden zijn niet schoon
• Wond kan niet meteen gesloten worden, bijvoorbeeld door wondinfectie
• Genezing duurt lang en is kwetsbaar
• Na genezing is groter litteken zichtbaar, de huid blijft kwetsbaar

Verschillende soorten wonden

Welke vier soorten wonden kun je bedenken?

Vier soorten wonden

1. Open wonden
2. Decubitus
3. Brandwonden
4. Bevriezingswonden

Opdracht

Zoek per soort wond (open wond, decubitus, brand- en bevriezingswond) voor jezelf uit:

• Op welke manieren kan deze wond ontstaan?
• Wat gebeurt er bij deze wond in de huid?
• Waaruit bestaat de behandeling bij deze wond?
• Wat zijn complicaties en hoe voorkom je deze?

Vacuüm-therapie 

Steeds vaker wordt er bij complexe wonden in ziekenhuizen, verpleegtehuizen en thuiszorg gebruik gemaakt van VAC-pompen

Wondinfectie

Helaas genezen wonden niet altijd goed...