Staatsrecht les 4

• Staatsrecht
• MBO
• Studiejaar 1

Staatsrecht

Les 4

Basisboek juridisch

Hoofdstuk 3 (t/m 3.3)

Gedecentraliseerde overheid

Drie lagen:

1. Centrale overheid/Rijksoverheid (wetgeving);
2. Provincies (infrastructuur, ruimtelijke ordening);
3. Gemeenten (bouwvergunningen, veiligheid voetbalwedstrijden).

Daarnaast: overheidsinstanties.

Voeren taken uit namens de overheid.

- Waterschappen  controleren kwaliteit zwemwater, beheren natuurwater / waterstanden, dijken;

- SVB  voert sociale zekerheid uit;

- CBR  neemt rij-examens af, geeft rijvaardigheidsbewijzen uit;

- Politie  verleent hulp en handhaaft de rechtsorde.

Trias Politica

Drie taken:

1. Wetgevende taak: wetten maken (bijv. de Tweede Kamer, de Provinciale Staten, de gemeenteraad)
2. Bestuurlijke/uitvoerende taak: het praktisch uitvoeren van wetten (door bijv. de landelijke regering, de Gedeputeerde Staten van de Provincie, het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente)
3. Rechtsprekende taak: het oplossen van juridische (wettelijke) problemen (door bijv. de Kantonrechter, de Rechtbank, het Gerechtshof)

Deze taken zijn gescheiden: Trias Politica/leer van de machtenscheiding

Wat is het doel van de machtenscheiding?

Het voorkomt dat één overheidsonderdeel alle taken uitvoert en alle macht heeft. Voor burgers betekent dit evenwicht meer vrijheid en rechtszekerheid.

Landelijke overheid

De twee belangrijkste overheidsorganen zijn:

1. De Staten-Generaal;
2. De regering.

Door wie wordt de Staten-Generaal gevormd?

1. De eerste Kamer
2. De tweede Kamer
3. De eerste en tweede Kamer
4. De ministers en staatssecretarissen

Staten-Generaal

Twee taken:

1. Wetgevende taak: beslist op wetgevingsvoorstellen van de regering; mogelijkheid tot eigen wetsvoorstellen
2. Controlerende taak: controleert de regering door bijvoorbeeld vragen te stellen tijdens het vragenuurtje op de dinsdag middag!

02:36

Waar maakt het Kamerlid zich
druk om?

Wat vind je van het antwoord van
de minister?

Lees art. 81 GW.

Klopt de volgende stelling?
De Staten-Generaal kunnen alleen wetten maken.

1. ja
2. nee

In welk wetsartikel in de Grondwet staat dat
een minister verplicht is om antwoord te geven op
een vraag?

Art. 68 Gw. 

Regering

Ook de regering heeft twee taken:

1. Wetgevende taak: regering maakt op de ministeries wetsvoorstellen (super veel werk!!!) en past deze op wens van de Kamer aan, art. 84 GW; [Staten-Generaal stemmen hierover]
2. Uitvoerende taak (besturen): op grond van het coalitieakkoord wordt uitvoering gegeven aan wetten door beleid te maken; de regering moet het algemeen belang behartigen en bijv. zorgen voor de veiligheid, volksgezondheid, huizen en werk.

Maak opdr. 1 t/m 6 van h.3

Maak opdracht 1 t/m 6

Volgende les

De provinciale en gemeentelijke overheid