§3 overbrengingen

• nask
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

overbrengingen 

hefboom proef volgende week alleen voor leerlingen met een volledi huiswerk 

katrollen (vast, los en de combinatie van lossen en vaste katrollen ; Takel)

tandwielen

wat betekent een overbrenging? 

hoe bepaal je overbrengingsverhouding? 

wat betekent het verzet bij een fiets?

huiswerk: 25 t/m 36 

De vaste katrol

Een vaste katrol draait de kracht om. Je herkent een vaste katrol aan het feit dat hij VAST zit.

Kracht verandert niet! maar richting kan wel veranderen

De losse katrol

• Een losse katrol maakt ons sterker.
• De last wordt verdeeld over het aantal touwen waaraan de katrol hangt.
  
  

Takel

Vaste katrol met losse katrol: verdeelt het gewicht over hoeveel katrollen je toevoegd. 

"katrollen en takels"

OVERBRENGINGEN

• een beweging overbrengen van een onderdeel op een ander onderdeel 
• Directe overbrenging (tandwielen)
  
  
• Indirecte overbrengingen (ketting, riem of snaar)

Filmpje 

Tandwielen brengen beweging over. 

Maar ze kunnen ook de snelheid van een beweging veranderen. Wat kun je met tandwielen nog meer?

 

Het verzet

• Is de afstand die een fiets aflegt als de trappers 1 keer ronddraaien
• wordt bepaald door de versnelling en de omtrek van het achterwiel
  

maak nu opgave 30 en 31 

bij opgave 30: verhouding tussen de kracht op de trapper en spankracht van de ketting en de kracht op de weg. 

F x r (ketting)= F x r (weg) zie blz. 20)

Overbrengingsverhouding

Met de overbrengingsverhouding geef je aan hoeveel keer het volgwiel ronddraait als het aandrijfwiel één keer ronddraait. 

Bij een versnelling met een aandrijfwiel met 52 tanden en een volgwiel met 13 tanden is de overbrengingsverhouding 1 : 4 

1: (aandrijfwiel/volgwiel)

Tandwielen die even groot zijn, draaien even snel.

1. waar
2. niet waar

Een kleiner tandwiel draait langzamer rond dan een groter tandwiel.

1. waar
2. niet waar

Welke pijl hoort bij je volgwiel?

Volgwiel

1

2

1. 1
2. 2

Als het kleine wiel X rechtsom draait, draait het grote wiel Y

X

Y

Z

1. linksom
2. rechtsom

Het gewicht hiernaast weegt 780 N .
Leg uit met een eenvoudige berekening hoe groot de
spankracht in het touw is.

1. 780N
2. 370N
3. 195N
4. 144N

een tandwiel T1 met 80 tanden drijft via een ketting een tandwiel T2 van 20 tanden aan.
Hoeveel ronden draait T2 als T1 2 ronden draait

1. 2
2. 4
3. 8
4. 16

antwoord

Fs= m*9,81/6=736 N :6 =123 N

inhalen= 6*8=48 m

Wat is de werking van een vast katrol

1. het omdraaien van de kracht
2. het halveren van de kracht
3. het verdubbelen van de kracht
4. er gebeurt niets

Een verhuizer gebruikt een vaste katrol om een last van 800 N omhoog te hijsen over een afstand
van 6 m.
Wat is het voordeel van zo'n vast katrol?

1. Dan hoeft hij maar met 400 N aan het touw te trekken.
2. Dan hoeft hij minder arbeid te verrichten
3. Het is gemakkelijker om het touw naar beneden te trekken dan de kist omhoog.
4. Hij hoeft dan maar 3m touw in te halen.

Bereken hoeveel touw je moet inhalen als het gewicht 5 meter omhoog moet

1. 5 m
2. 10 m
3. 15 m
4. 20 m

Bereken de trekkracht in D

1. 24 N
2. 12 N
3. 8 N
4. 6 N

Wat beteken het verzet bij fietsen?

Bij een oneven aantal   tandwielen veranderd de                     draairichting

                  niet

Grijpen twee tandwielen in elkaar, dan draaien ze ieder een andere richting op.

Tandwiel 1 draait sneller dan tandwiel 2.