Seksualiteit en intimiteit (voorbereiding)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Seksualiteit en intimiteit in de zorg

Deelopdracht 5 

Berthil Sies & Willy Gerrits 

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je:

• Je benoemen hoe jee zorgvrager ondersteunt bij intimiteit en seksueel functioneren 

Seksualiteit en Intimiteit 

De drempel om met een seksuele vraag naar een hulpverlener te gaan, blijkt bijzonder hoog. Als verpleegkundige kan je deze drempel voor jouw zorgvragers verlagen door de seksuele gezondheid te bespreken. Als je met je zorgvragers kan praten over intimiteit en seksualiteit ben je écht persoonsgericht bezig. Iedereen is het daarmee eens, toch blijft het een lastig onderwerp. 

Wat is jouw leervraag bij deze deelopdracht? Wat wil je uitzoeken?

Wat is voor jou intimiteit?

Intiem is men met de partner, gezinsleden en goede vrienden.

Denk hierbij aan nabijheid, discretie en innigheid.

In een intieme relatie tussen twee mensen zijn openheid, gelijkheid en wederzijds vertrouwen belangrijke kenmerken. Vertrouwdheid en zich verbonden voelen met anderen is onmisbaar in ons bestaan.

Tijdens de verzorging (wassen, douchen) ben je intiem met een zorgvrager.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is intimiteit?

Betekenisvol contact:

• Lichamelijk: hand-in-hand, knuffelen
• Emotioneel: samen lachen of huilen
• Sociaal: gezelligheid, samenzijn
• Spiritueel: gesprek over geloof
• Intellectueel: goed gesprek

Kennisplein Zorg voor Beter. (2020b, juli 8). Wat is intimiteit en seksualiteit bij ouderen? Zorg voor Beter.                                        https://www.zorgvoorbeter.nl/seksualiteit/wat-is-seksualiteit-bij-ouderen

Een intieme relatie kan leiden tot een seksuele relatie, maar dat hoeft niet. 

In een situatie waarin seksualiteit niet is toegestaan, kan intimiteit wél mogelijk zijn. 

Bijvoorbeeld binnen een zorgrelatie met een zorgvrager. Zo kan er een intieme, vertrouwde sfeer ontstaan als je in de nachtdienst bij een zorgvrager bent. Dit kan de zorgvrager de ruimte geven om zijn zorgen met jou te bespreken. Als je een bepaalde zorgvrager lang verzorgt en begeleidt, kan er ook een vorm van intimiteit en vertrouwen ontstaan. Je voelt je dan prettig bij elkaar.

Wat is seksualiteit?

• Seksuele gevoelens, wensen en verlangens
• Vrijen, masturberen, erotiek of geslachtsgemeenschap

Kennisplein Zorg voor Beter. (2020b, juli 8). Wat is intimiteit en seksualiteit bij ouderen? Zorg voor Beter. https://www.zorgvoorbeter.nl/seksualiteit/wat-is-seksualiteit-bij-ouderen

Mythes en misverstanden

• Seks is alleen voor jongeren
• Wanneer de partner in het verpleeghuis komt, dan moeten beiden accepteren dat intimiteit en seksualiteit niet meer aan de orde zijn
• Seks in het verpleeghuis hoort niet
• Mensen met dementie of beperkingen hebben geen behoefte aan seksualiteit
• Seks is pijnlijk en onmogelijk als je chronisch ziek bent

Op welke manier kan seksualiteit in het verpleeghuis tot uiting komen?

Bespreken met elkaar 

Bespreek in kleine groepjes de volgende casus. 

Hoe zou jij als verzorgende op deze casussen reageren?

Casus 1: Een man krijgt tijdens het wassen een erectie. 

Casus 2: Je ondersteunt een man die een CVA heeft gehad bij de toiletgang. Zijn penis hangt buiten de wc-pot.

Casus 3: Een vrouw geeft aan dat zij niet door een mannelijke zorgmedewerker geholpen wil worden bij het wassen.

Casus 4: Een vrouw met een licht verstandelijke beperking wordt seksueel uitgebuit door haar man, jij komt daar wekelijks als thuiszorg medewerker

GHZ

• mensen met een (verstandelijke) beperking zijn kwetsbaarder
• hebben begeleiding nodig bij het ontwikkelen van een gezonde seksualiteitsbeleving
• hebben moeite om grenzen te bewaken
• krijgen sneller te maken met misbruik en negatieve ervaringen

Wat zijn jouw grenzen?

• Waar liggen jouw grenzen als het gaat om intimiteit, lichamelijkheid en seksualiteit van zorgvragers?
  
  
• Hoe kun je omgaan met seksueel getinte opmerkingen of ongewenste aanrakingen door een zorgvrager?

Maak de E-learning

https://free-learning.nl/modules/intimiteit-en-seksualiteit-in-het-verpleeghuis/start.html