4M Stambomen verwantschap oefenen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Evolutionaire Stambomen oefenen

Evolutionaire stamboom

= verwantschaps schema

gemeenschappelijke voorouder

Evolutionaire stamboom

Door al het DNA van organismen te vergelijken kan een stamboom van de verwantschap worden opgesteld. 

Dat noem je een evolutionaire stamboom.

Hoe lees je een evolutionaire stamboom?

• Als twee organismen samen op een vertakking zitten, zijn zij verwant.
• Organismen die een gemeenschappelijke voorouder hebben die korter geleden leefden zijn meer verwant dan organismen die een gemeenschappelijke voorouder die langer geleden leefden. 
• Hoe meer vertakkingen er zijn tussen twee organismen, hoe minder deze verwant zijn!
• Als je twijfelt: ga met een accentueerstift tot de vertakking. Doe dit ook bij de andere organismen van de vraag. 

    Welke hebben de minste vertakkingen? Die zijn het meest verwant!

Evolutionaire stamboom

Examenvraag: Welke groep zoogdieren is het meest verwant aan de walvissen?

Welke dieren zijn het meest verwant aan de walvisachtigen?

Aan welke groep zijn de gorilla’s het meest verwant volgens de stamboom?

1. de chimpansees
2. de gibbons
3. de halfapen
4. aan de apen van de oude wereld

Volgens de evolutietheorie hebben de Aziatische en de Afrikaanse olifant zich ontwikkeld uit ‘oer-olifantachtigen’ die ruim 50 miljoen jaar geleden op aarde leefden. In de afbeelding is deze ontwikkeling weergegeven in een stamboom
Welke uitspraken zijn juist?
1 Zowel de Aziatische als de Afrikaanse olifant heeft zich ontwikkeld uit de Moeritherium.
2 De Wolharige mammoet is uitgestorven in het Pleistoceen.

1. uitspraak 1 is juist
2. uitspraak 2 is juist
3. beide uitspraken zijn juist
4. beide uitspraken zijn onjuist

Haaien zijn gewervelde dieren. In de afbeelding zie je een stamboom die
de afstamming van verschillende groepen gewervelde dieren weergeeft
volgens de evolutietheorie.
Welke antwoorden zijn goed?

1. Haaien zijn eerder ontstaan dan beenvissen.
2. Beenvissen zijn meer verwant aan haaien dan aan amfibieën.
3. A en B kloppen allebei
4. A en B kloppen allebei niet

Hieronder staan 2 opmerkingen over de stamboom van hiernaast.
Welk antwoord is goed?

1. Het geslacht Canis bestaat uit meerdere families.
2. De vos en de wolf behoren tot dezelfde familie.
3. A en B kloppen allebei
4. A en B kloppen allebei niet

Hoeveel miljoen jaar geleden is de ontwikkeling van hondachtigen en katachtigen als aparte soort begonnen?