3.4 en 3.5 landschapszones

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

WELKOM terug!

Planning

• Herhalen par. 3.1 t/m 3.3
• Bespreken 3.4 en 3.5 Landschapszones (1 en 2)
• Aan de slag met opdrachten (start in route B)

Welk klimaat zie je in de klimaatgrafiek hiernaast?

1. Steppeklimaat (BS)
2. Savanneklimaat (Aw)
3. Tropisch regenwoudklimaat (Af)
4. Landklimaat (Dw)

Hoe luidt de volledige wet van Buys Ballot?

Overnemen 

Coriolis effect

• Aarde draait van west naar oost, het snelst bij de evenaar
• Afwijking naar rechts op noordelijk halfrond, afwijking naar links op zuidelijk halfrond

Corioliseffect

Corioliseffect

Gebruik atlaskaart 230(GB 56e druk).
In het zuidelijk deel van Afrika valt aan de oostkust meer neerslag dan aan de westkust. Wat is de oorzaak van dit verschil? (welke klimaatfactor?)

Gebruik atlaskaart 230 GB65e
Noteer onder elkaar op je antwoordblad de steden Alicante, Hongkong, Auckland en Göteborg. Schrijf achter elke stad de letter van de bijbehorende klimaatgrafiek.

Gebruik atlaskaarten 228 en 229 (zelf kiezen)
Bij de evenaar valt in Afrika veel meer neerslag dan bij de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring. Leg het ontstaan van dit verschil in neerslag uit aan de hand van de overheersende luchtdruk bij de evenaar en de overheersende luchtdruk bij de keerkringen (oorzaak-gevolgrelatie!)

Een belangrijke schakel in de mondiale luchtstromen vormen de hogedrukgebieden op 30 graden noorder- en zuiderbreedte.
Leg uit waarom er rond de 30 graden noorder- en zuiderbreedte hogedrukgebieden liggen. Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

Een belangrijke schakel in de mondiale luchtstromen vormen de hogedrukgebieden op 30 graden noorder- en zuiderbreedte.
Leg uit waarom er rond de 30 graden noorder- en zuiderbreedte hogedrukgebieden liggen. Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

Leerdoelen

• Je kunt de 6 landschapszones benoemen.
  
• Je kunt de kenmerken (klimaat, vegetatie, landbouwmogelijkheden) van de tropische en aride, subtropische, gematigde, boreale en polaire landschapszones benoemen.
  
• Je kunt de verdeling van de landschapszones op aarde verklaren aan de hand van de klimaatfactoren
• Je begrijpt dat landschappen zeer divers zijn, dat verschillen binnen landschapszones groot kunnen zijn en dat grenzen tussen landschapszones geleidelijke overgangen zijn.
  
• Je kunt aan de hand van kaarten (GIS en Grote Bosatlas) het verband uitleggen tussen klimaatgebieden, landschapszones en vegetatiezones van de 6 gebieden/landschapszones.

Landschapszones

Gebieden waar bepaalde bodems en vegetatietypes domineren. Natuurlijk spelen de klimaten een belangrijke rol in het voorkomen van bepaalde vegetatiesoorten

Tropische zone

Tropisch regenwoud

• Etages (hoogteverschillen in begroeiing)
• Hele jaar door groen - warm en vochtig
• Onvruchtbare bodems

Savanne

• Afwisseling bomen, struiken en grassen. Minder dicht begroeid
• Droge periode - verschuiving ITCZ

Savannes liggen in het algemeen tussen de keerkringen.
Leg het ontstaan uit met de jaarlijkse verschuiving van luchtdrukgebieden. Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

Aride zone

Steppe

• Graslandschap
• Kort regenseizoen - verschuiving ITCZ

Woestijn

• Kaal landschap - zandwoestijnen is maar een klein percentage
• Gevolg van droogte (verschillend per locatie)

Waarom droog?

1. Hogedruk
2. Grote afstand tot de zee
3. Lijzijde van gebergte
4. Aflandige wind
5. Koude zeestroom

1. Omschrijf eerst het verschil tussen een steppe en savannelandschap.
2. Geef daarna aan waardoor steppes vaker verder van de evenaar te vinden zijn dan savannes.

Subtropische zone

Mediterraans

• Kenmerkend: droge, hete zomer, zachte, vochtige winters.
• Droge periode als gevolg van verschuiven hogedrukgebied (doordat de ITCZ schuift).
• Cs/Cw

• Olijfbomen, kurkeiken
• Leerachtige bladeren - voorkomt verdamping
• Staan vaak verder uit elkaar - gebruiken niet elkaars water

Gematigde zone

Gematigde klimaten

• Kenmerkend: voldoende neerslag, koele zomers, zachte winters
• Verschillend per locatie (klimaatfactoren)
• Loofbossen  (afhankelijk locatie: grassteppe en naaldbossen)

Welke landschapszone zie je op deze foto?

1. Tropische zone
2. Aride zone
3. Gematigde zone
4. Subtropische zone

Tot welke landschapszone
behoort de savanne?

1. Gematigde
2. Aride
3. Tropisch
4. Subtropisch

Wat is een kenmerk van de gematigde zone?

1. redelijke onvruchtbare grond
2. Loofbomen die blad verliezen
3. gemiddelde temperaturen onder 10 graden
4. Loofbomen die geen blad verlizen

Boreale zone

Taiga

• Passend bij de D-klimaten
• Taiga - naaldbossen
• Nauwelijks aanwezig op zuidelijk halfrond

Polaire zone

Toendra

• Passend bij de E-klimaten, maar ook in gebergten
• Toendra - mossen en grassen 
• Permafrost

Polaire zone

Boreale zone

Gematigde zone

Subtropische zone

Aride zone

Tropische zone

Deze landschapszone is het gebied tussen de keerkringen. 

 In deze zone valt zo weinig neerslag en is de verdamping zo hoog dat er geen vegetatie kan groeien. 

Het is er iets koeler dan in de tropische zone. Er komt mediterrane plantengroei voor met altijd groene naaldbomen en bladverliezende loofbomen.

Er heerst een vochtig klimaat. Het wordt er niet ijskoud, en ook niet heel warm. Er groeien naaldbomen, bladverliezende loofbomen en er komen steppen (prairies) voor.

Er komen taiga’s met homogeen bos voor en toendra’s. In toendra’s ontdooit alleen de bovenlaag van de bodem in de zomer en er groeien geen bomen. 

Landschapszone waar het nooit warmer dan 10 °C wordt. Het is er te koud voor bomen; er groeien alleen struikachtige planten. 

Zet de afbeelding van de juiste landschapszone bij de juiste plek op de wereld.

Let op: 

1 afbeelding 

blijft over.

Polaire zone

Boreale zone

Gematigde zone

Subtropische zone

Aride Zone

Tropische zone

Sleep de landschapszones naar het juiste gebied

Aan de slag!

Maken opdrachten:

- Bekijk het filmpje

- 3.4 & 3.5