3.2 Politieke ideologieën / 3.3 Politieke hoofdstromingen

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vorming

3.2 Politieke ideologieën

De ideale samenleving

Politieke partijen streven naar een ideale samenleving. Dit baseren ze op hun politieke visie of ideologie.

Ideologie = Samenhangend geheel van ideeën en denkbeelden over de mens en de gewenste inrichting van de samenleving, zowel maatschappelijk als politiek.

Ik wil ...

Nee, ik wil ...

Waar gaat een ideologie over?

Een ideologie heeft standpunten over:

1. Politiek gebied (Hoe is de macht verdeeld?)
2. Sociaal-cultureel gebied (Hoe vrij mogen burgers zijn?)
3. Sociaal-economisch gebied (Hoe wordt welvaart verdeeld?)

Vorming

3.3 Politieke hoofdstromingen

Politieke hoofdstromingen

Het geheel van ideeën, opvattingen en wensen over de inrichting van de samenleving of het betreft een aantal gelijk denkende mensen die zich verenigd hebben rond bepaalde politieke ideeën.

Voorbeelden van stromingen

1. Socialisme
2. Confessionalisme
3. Liberalisme
4. Ecologisme
5. Pragmatisme
6. Populisme

Orde scheppen in de chaos

Veelgebruikte begrippen in de politiek:

• Conservatief vs Progressief
• Links vs Rechts
• Confessioneel vs niet-Confessioneel
• Ideologisch vs Pragmatisch
• Nationalistisch vs Internationalistisch
• Materialistisch vs Post-materialistisch ... (zucht)

Progressief - Conservatief

Progressief = Gericht op maatschappelijke verandering in de richting van meer sociale gelijkheid en/of democratisering.

Conservatief = gericht op het behoud van/terugkeer naar traditionele normen en waarden.

Links - Rechts

Links

• Progressief (meestal socialistisch)
• Gelijke kansen, macht en inkomen
• Actieve overheid

Rechts

• Conservatief (meestal liberalistisch)
• Inkomensongelijkheid is onvermijdelijk
• Passieve overheid (lage belastingen)
• Vrijheid en eigen verantwoordelijkheid

Confessioneel - niet-confessioneel

Confessioneel = gericht op christelijke waarden en normen in de inrichting van de samenleving, waarbij men uitgaat van wat er in de Bijbel staat.

Niet-confessioneel = Je gaat niet uit van de Bijbel, waardoor je christelijke waarden en normen in de samenleving niet bepalend zijn.

Ideologisch - Pragmatisch

Ideologisch = vasthouden aan een bepaalde visie

--> SGP zal vasthouden aan de Bijbel (confessionalisme)

Pragmatisch = politieke keuzes worden gemaakt obv praktische bruikbaarheid en een analyse van de werkelijkheid/problemen.

--> Je kijkt per situatie wat het beste is, ook al hoort dat niet bij je visie

Nationalisme - Internationalisme

Nationalisme = Politieke ideologie die stelt dat de staat als politieke eenheid samenvalt met de samenleving als sociaal-culturele eenheid. > (Het eigen land centraal in denken en doen)

Internationalisme = Ideeën/groeperingen die juist in internationale samenwerking een oplossing zien voor politieke en maatschappelijke problemen.

Materialisme - post-materialisme

Materialisme = het enige wat telt is geld

Post-materialisme = Je beschikt over voldoende geld, maar je vindt in feite geld en bezit niet zo belangrijk