3.3 Nazi- Duitsland en het buitenland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H3 Het Interbellum

1918-1939

§3 Nazi-Duitsland en het buitenland
A. de buitenlandse politiek van nazi-Duitsland

Na de Eerste Wereldoorlog verloren veel Duitse burgers het vertrouwen in hun regering. Kies de twee antwoorden die uitleggen hoe dat komt.

1. De regering had het voor Duitsland vernederende Verdrag van Versailles getekend. Veel Duitse burgers waren daar kwaad om.
2. De regering legde de bevolking erg strenge wetten op. Toen Duitsland nog een keizer had, had de bevolking veel meer vrijheid.
3. De regering had de Republiek van Weimar veroverd. Dat was volgens veel Duitsers onverstandig, omdat het waarschijnlijk tot wraak van de geallieerden zou leiden.
4. De regering nam weinig effectieve maatregelen tegen de economische crisis.

Waarom werd Duitsland extra zwaar getroffen door de wereldwijde economische crisis?

1. De leningen uit de VS (Dawesplan) stopten en moesten worden terugbetaald.
2. Duitsland had geld uitgeleend aan andere landen om de economie weer op te bouwen.
3. Hitler had enorme schulden gemaakt om het leger weer op te bouwen.
4. De Amerikaanse president had opdracht gegeven om alle Duitse producten uit Amerikaanse winkels te halen.

Een vrouw laat haar kachel branden op papiergeld. Waar en wanneer is deze foto gemaakt?

1. in de Verenigde Staten, kort na de beurskrach van 1929
2. in Duitsland, tussen 1921 en 1924, toen de inflatie extreem hoog was
3. in Italië, kort nadat Mussolini aan de macht kwam.
4. in de Republiek van Weimar, direct nadat de keizer naar Nederland was gevlucht

   §3 Nazi-Duitsland en het buitenland

   A: De buitenlandse politiek van Nazi-Duitsland

Leerdoelen: aan het einde van deze paragraaf moet je kunnen herkennen en uitleggen:

-welke stappen nazi-Duitsland zette richting oorlog

-wat een overeenkomst en een verschil was tussen de ideeën van de Italiaanse fascisten en de Duitse nationaalsocialisten

-hoe de Nederlandse regering omging met de economische crisis vanaf 1929 en welke invloed deze crisis had op de opkomst van de NSB

Twee belangrijkste doelen van Hitler

Doel 1. Einde maken aan de vernederingen van Duitsland. Hij wil zich niet houden aan de Vrede van Versailles. Duitsland moest weer groot en machtig worden en over Europa heersen. 

Dus:  behoefte aan grondstoffen, een grote oorlogsindustrie en een sterk leger. 

Duitsland gaat herbewapenen, voert de dinstplicht weer in, stapt uit de Volkenbond en stopt met de herstelbetalingen. 

Heim ins Reich: 

Der Anschluß

maart 1938

Hitler eist ook Sudetenland op

Net als Oostenrijk, valt Sudetenland wonen er in Sudetenland veel Duitsers.
Hitler wil alle gebieden met Duitsers weer bij Duitsland moeten horen.
Sudetenland was na de Eerste Wereldoorlog deel van de nieuwe staat Tsjecho-Slowakije geworden.

Conferentie van München

september 1938

Hitler belooft dat er geen oorlog komt als hij Sudetenland ook nog krijgt. 

Appeasementpolitiek: Geallieerden geven Hitler zijn zin uit angst voor oorlog.

Waarom al deze veroveringen? Lebensraum

Lebensraum

• Het Duitse volk had meer ruimte nodig om te leven (Lebensraum)
• Hitler wilde het Duitse grondgebied uitbreiden, eerst naar Oost-Europa en later heel Europa 
• In Oost-Europa waren ook veel grondstoffen zoals graan, olie en ijzererts

    §3.3 Nazi-Duitsland en het buitenland

    B: Fascisme in Italië
    C: Nationaalsocialisme in Nederland 

B: Fascisme in Italië

Mussolini

Na WO I en Verdrag Versailles: 

-veel onvrede in Italië

-hoge werkloosheid, slechte economie
-zwakke regering

1922: extreemrechtse fascistische leider Mussolini werd leider van Italië.

Kenmerken fascisme 

• Extreem nationalisme
• Militarisme
• Tegen democratie 
• verheerlijken geweld
• niet denken maar doen
• ondergeschikte rol voor vrouwen
• eén sterke leider

Geen jodenhaat (pas vanaf 1938) 

1936: Mussolini en Hitler werden bondgenoten ( As-mogendheden)

Mussolini en Hitler gaan samenwerken: tegenstand bieden tegen Eng en FR

C: nationaalsocialisme in NL

Economische crisis in NL jaren '30

• Bedrijven failliet 

• Veel armoede 
  
  

• Hoge werkloosheid, tussen 1929 en 1935 stijgt de werkloosheid van 22.000 naar 500.000

Aanpassingspolitiek

1934

- Niet meer geld uitgeven dan dat er binnen kwam==> bezuinigen 

- Minder geld naar ambtenaren 

- Uitkeringen omlaag ( stempelen + controle)

- Werkverschaffingsprojecten ( voor hogere vergoeding)

Het lukt Colijn niet om crisis te bestrijden. 

Steunuitkering

Twee keer per dag stempelen op willekeurige momenten. 

-->  zwartwerken voorkomen.

Werkverschaffingsprojecten

Grote projecten die regering organiseerde, waar werklozen verplicht zwaar werk deden in ruil voor een vergoeding. 

Vernedering

• De steun is vaak te laag, daarom moeten mensen ook andere hulp krijgen.

• Zo krijg je bijvoorbeeld kleding, maar daar staat wél een stempel in: iedereen kan dat zien.

• Je hoeft geen rijwielbelasting te betalen: maar ook dát kan iedereen zien

Zo ziet Colijn zich graag: de leider die Nederland door de storm (crisis) heen stuurt...

...en zo zien sommige Nederlanders hem: als iemand die helemaal niet helpt, maar mensen laat verzuipen!

'Colijn is een zwijn!', zeggen sommige mensen.

Oprichting extreemrechtse politieke partij: NSB: Nationaalsocialistische Beweging

• Leider: Anton Mussert 
• Steunde ideeën Hitler 
• Wilde NL en Vlaanderen samenvoegen tot één groot NL
• Eigen knokploeg 
• Bleef kleine partij door verzuiling
• Veel democratische partijen, vakbonden en kerken keurden de NSB af. 

Video

Histoclips: Crisis in de jaren '30

0

Leerdoelen: aan het einde van deze paragraaf moet je kunnen herkennen en uitleggen:

-welke stappen nazi-Duitsland zette richting oorlog

-wat een overeenkomst en een verschil was tussen de ideeën van de Italiaanse fascisten en de Duitse nationaalsocialisten

-hoe de Nederlandse regering omging met de economische crisis vanaf 1929 en welke invloed deze crisis had op de opkomst van de NSB