Spijsverteringstelsel en aandoeningen

• Zorg
• MBO
• Studiejaar 1,2

Waar denk je aan bij het spijsverteringstelsel?

Spijsverteringsstelsel

Verteerd het voedsel dat je tot je neemt. 

Verschillende functies:

1. Opname van voeding 

2. Verwerking van voeding tot opneembare voedingsstoffen = spijsvertering

3. Transport van voedsel, verteringsproducten, voedingsstoffen en reststoffen 

door het lichaam

4. Uitscheiding van onbruikbare verteringsproducten

Met andere woorden:

• Eten en drinken wordt fijngemaakt en vervoerd
• Bruikbare stoffen uitgehaald en afgevoerd.
  
• Via je darmwand wordt het opgenomen in het bloed.
• Alles waar je lichaam niks meer aan heeft, 

verlaat via anus je lichaam.

Dikke darm

Galblaas

Anus

Dunne darm

Endeldarm

Alvleesklier

Maag

Blinde darm

Lever

Slokdarm

Mond

Functies organen 

De mond:

• Opnemen voedsel
• Kauwen
• Transporteren
• Speekselproductie

De slokdarm:

voedselbrok naar de maag transporteren (peristaltische beweging)

Maag:

Bovenste gedeelte:

• Maagsap aan voedselbrij toevoegen
  
• Voorbereiding vertering eiwitten en vetten
  
• Bacteriën in voedsel doden

Onderste gedeelte:

• Kneden en fijnmalen
  
• Voedselbrij vermengen met maagsappen
  

Verdikkingsmiddelen

• Met een speciaal verdikkingsmiddel kun je dranken zoals thee of water verdikken.
• Voorkomen van verslikken
  

Andere tips:

• Maïzena is een handig middeltje als er geen andere verdikkingsmiddelen beschikbaar zijn.
  
• Karnemelk in plaats van melk kan al helpen.
  
• Een shake met melk en fruit is dikker dan alleen melk en is nog gezond ook.
  

Praktijk

Zelf ervaren

(je mag je lepel uit je tas pakken)

Dunne darm

• 6 meter lang, eerste stuk heet 12-vingerige darm (hier komen de sappen van galbuis en alvleesklier erbij)
  
• Verteren is het omzetten van voedsel naar stoffen die je lichaam kan gebruiken. Je darm heeft hier sappen voor nodig. Deze komen uit de dunne darm, lever en alvleesklier
  

Dikke darm

Blinde darm: heeft geen functie

geen vertering meer: uit de onverteerde resten van

het voedsel (vooral celwanden van planten) wordt het water gehaald, dit voorkomt dunne ontlasting.

Endeldarm

het laatste stuk darm waarin alle onverteerbare voedselresten worden

opgeslagen

Anus

een kringspier die de endeldarm afsluit.

de onverteerbare voedselresten uitscheiden

Lever

• Grootste en heel belangrijke klier in ons lichaam

Functies:

• Opslagplaats voor energie (slaat suikers uit dunne darm op en geeft dit af aan bloed bij inspanning als ons lichaam extra energie nodig heeft)
  
• Voedingsstoffen bewerken (bij een tekort aan)
• Breekt oude rode bloedcellen af
• Giftige stoffen opruimen zoals alcohol, medicijnen
  

Aangeboren aandoeningen

- Hazenlip en gespleten gehemelte

- Afgesloten slokdarm

- Afsluiting van de anus

Verworven aandoeningen

• Maagzweer en dunne darmzweer, pijn, maagzuur, opboeren, niet verdragen sommige voedingsmidddelen
• Maagkanker
• Ontsteking appendix (blinde darm)
• Chronische darmontstekingen, - ziekte van Crohn, - colitis ulceros, - prikkelbare darm
•  Darmkanker
• Aambeien
• Stoma

Aan de slag

Zie opdracht: maak een 3d spijsverteringsstelsel