5.2: nationalisme in Azië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H3

Klik om te luisteren!!

Deze les:

Je kunt:

• Bruikbaarheid en representativiteit van bronnen vaststellen
• Uitleggen waardoor het Indonesische nationalisme opkwam
• Uitleggen welke rol de Tweede Wereldoorlog speelde voor dit nationalisme
• Uitleggen hoe Indonesië uiteindelijk onafhankelijk werd

Je kunt de volgende begrippen in je eigen woorden uitleggen:

• Modern imperialisme
• Nederlands-Indië
• Nationalisme
• Interneren 

§5.1 Oriëntatie, 'historisch denken'. 

RELEVANT:

Bruikbaar voor een bepaalde vraag. Dus van belang bij het kiezen van bronnen.

REPRESENTATIEF:

Geldend voor meerdere gevallen.

 Als bron: er zijn meer dergelijke bronnen.

 Wat betreft de inhoud van een bron: wat er in staat geldt voor veel gevallen.

Vooral van belang is hierbij dat er niet zomaar op grond van één situatie besluiten vallen dat iets ‘altijd zo was’. Het kan om een uitzondering gaan.

Representativiteit

Bewering: ‘Het beleid van Floris was gericht op bevordering van de handel.’

Bron: Tolprivilege van Floris V voor Amsterdam, 

verleend in 1275

Is dit tolprivilege (bron) representatief voor het beleid?
 

Representativiteit

Bewering: ‘Het beleid van Floris was gericht op bevordering van de handel.’

Bron: Tolprivilege van Floris V voor Amsterdam, 

verleend in 1275

En nu? Is dit tolprivilege (bron) representatief 

voor het beleid?
 

Modern Imperialisme

§5.2 Periode tussen de VOC en het cultuurstelsel. 

De Javaoorlog 1825-1830

Wat is het verschil tussen deze twee schilderijen?

Links Pieneman Rechts Saleh 

§5.2 Raden Saleh, 'de Indonesische Rembrandt'?

Raden Saleh 1811-1880

§5.2 Raden Saleh, 'de Indonesische Rembrandt'?

De 'Boschbrand' 

§5.2 Nationalisme in Azië

1816: Nederlands-Indië kolonie van Nederland

•  Begint klein, invloed wordt steeds groter
  

1830: invoering cultuurstelsel

• Johannes van den Bosch
• Boeren moeten produceren voor de (Nederlandse)

       overheid

• Worden uitgebuit en konden moeilijk zelf overleven

Vanaf 1900: veel kritiek

• Veel winst voor Nederland
• Indonesiërs worden slecht behandeld

fsdas

Lees de tekst.
Tegen wie spreekt Multatuli
als hij het over
'in UWEN naam' heeft?

1. Koning Willem II
2. Javaanse boeren
3. Johannes van den Bosch
4. Het Nederlandse volk

§5.2 Nationalisme in Azië

Eurocentrisme

•  De Europese cultuur is beter dan andere culturen
  
• 'The white man's burden' 

Nederland investeerd geld in:

• Infrastructuur
• Gezondheidszorg

• Landbouw
• Onderwijs

Geen hoge functies, geen inspraak in bestuur

• Nationalisme begint te groeien 

1927: PNI opgericht (Partai Nasional Indonesia)

§5.2 Nationalisme in Azië

PNI wil onafhankelijkheid

•  Geen Nederlandse overheersers meer
  
• Soekarno krijgt groot deel volk achter zich

1929: Soekarno gevangen genomen

• Nederlandse bestuurd voelde zich bedreigd

Met welke reden richtte Soekarno de PNI op?

Zij wilden een nationale staat Indonesië stichten, die het hele gebied van Nederlands-Indië moest omvatten.

§5.2 Nationalisme in Azië

7 december 1941: Pearl Harbor

•  Japan bombadeerd de Amerikaanse haven Pearl Harbor
  
• Vrijspel in Azië
• Grondstoffen

Maart 1942: Nederlands-Indië bezet door Japan

• Werden als bevrijders gezien
• Soekarno wordt vrijgelaten

Nederlanders werden geinterneerd

• Jappenkampen
• dwangarbeiders

1945: Japan geeft zich over

Wat is de overeenkomst tussen de Tweede Wereldoorlog en het nationalisme in Indonesië?

Indonesië onafhankelijk

Soekarno roept de 

onafhankelijkheid 

uit in 1945

Soevereiniteitsoverdracht in 1949 

Soekarna en hatta roepen de onafhankelijk uit!

de VS deigt met het stoppen van de Marschallhulp

De soevereiniteit wordt overgedragen aan de Indonesiërs

Nederland valt de Republiek Indonesië aan

de politionele acties krijgen internationaal veel kritiek

Politionele acties

1. Op 1:00 zie je een stukje uit een Nederlands journaal. Is deze informatie objectief/ betrouwbaar, waarom denk je wel/niet?
2. Hoe weet je uit het filmpje dat er al voor het vertrek van de militairen protest was in eigen land?
3. Welke reden kregen de militairen te horen waarom ze in Nederlands-Indië moesten gaan vechten?
4. Een van de oud-militairen verteld dat het geen eerlijke strijd was, uit welke woorden blijkt dat?
5. Op het laatste noemt de presentator de internationale druk waardoor Nederland de onafhankelijk wel moest erkennen. Welk voorbeeld van die druk heb je in het boek gelezen?

§5.1 & §5.2 Huiswerk

§5.1 opdracht 4 t/m 7

§5.2 opdracht 1b, 3b, 4 t/m 12, 15

Serie ontmoeting tussen twee culturen

https://www.youtube.com/watch?v=B0Zqai8w4LU&t=505s

deel 1   Nl en Indonesië, 'Batavia'.

https://www.youtube.com/watch?v=D8ZQIq2qFNM&t=120s

deel 2 het cultuurstelsel

https://www.youtube.com/watch?v=O-vgiywSFm4&t=83s

deel 3 Atjehoorlog

https://www.youtube.com/watch?v=yJFQaRoZTJs&t=56s

 deel 4 Tempo       Doeloe, modern imperialisme

https://www.youtube.com/watch?v=AHUgPt6k6ks&t=89s

deel 5 ereschuld en ethische politiek

https://www.youtube.com/watch?v=dZ6Iy9OdZjw&t=12s

deel 6 onafhankelijkheid

Het zijn korte filmpjes van rond de 9 minuten. 

Tip: deel 4 en deel 6 gaan over paragraaf 5.2  modern imperialisme en onafhankelijkheid van Indonesië. 

De andere filmpjes zijn handig voor het opfrissen van voorkennis.