Basisstof 5 Ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 1

1. Herhalen:

Basisstof 3: Bevruchting

Basisstof 4: Zaden en vruchten

Wat is bevruchting?

1. Het moment dat stuifmeel op de stamper komt
2. Het moment dat de kern van de stuifmeelkorrel en eicel versmelten
3. Als het zaadje ontstaat
4. Als de vrucht rijp is

Hoe vaak is
de appel bevrucht?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Bevruchting

• Stempel
• Stuifmeelbuis
• Stijl
• Vruchtbeginsel
• Zaadbeginsel
• Eicel
• Bevruchting

Wat gebeurt er met de zaadbeginsels die niet zijn bevrucht?

1. ontwikkelen zich tot zaden
2. verschrompelen
3. die worden groter
4. die krijgen bloemen

Kiem en zaad

• Bevruchte eicel --> kiem
• Zaadbeginsel --> zaad

Na de bevruchting...

vruchtbeginsel

na bevruchting 

* in vruchtbeginsel groei van (bevruchte)zaadbeginsel 

tot zaad

*vruchtbeginsel zelf groeit uit tot vrucht

met zaden in deze vrucht

van bloem tot vrucht: boon

kroonbladeren en meeldraden vallen af

bloemkelk en stijl verschrompelt

vrucht- en zaadbeginsel groeit

Ontwikkeling van bloem tot vrucht bij een appel

100+ zaden

1 zaad

eetbare vruchten

appels

bananen

peren

sinaasappels

eetbare zaden

doperwten

pinda's

zonnebloempitten

maanzaad

In een vrucht zitten 6 zaden.
Hoeveel stuifmeelbuizen zijn hiervoor gegroeid?
Hoeveel eicellen waren hiervoor nodig?

1. aantal stuifmeelbuizen 1 aantal eicellen 1
2. aantal stuifmeelbuizen 1 aantal eicellen 6
3. aantal stuifmeelbuizen 6 aantal eicellen 1
4. aantal stuifmeelbuizen 6 aantal eicellen 6

Het zaadbeginsel groeit na de bevruchting uit tot ...

De bevruchte eicel groeit uit tot ...

Het vruchtbeginsel groeit na de bevruchting uit tot ...

Zaad

Kiem

Vrucht

Na de bevruchting...

Ongeslachtelijke voortplanting

DNA 

Ongeslachtelijke voortplanting

Zaadplanten kunnen zich voortplanten door stuifmeelkorrels en eicellen. Ze kunnen zich ook voortplanten zonder dat er bevruchting plaatsvind!

Bij ongeslachtelijke voortplanting hebben de nakomelingen precies dezelfde erfelijke eigenschappen

als de ouder.

Stekken

met een mesje een stukje

van de stengel snijden

1

in een potje met water

wortels gaan zich vormen

2

Wortels groot genoeg?

planten in potgrond

in een bloempot

3

Bij celdeling worden de chromosomen gekopieerd

Ongeslachtelijke voortplanting

KNOLLEN (ongeslachtelijke voortplanting)

De knopen noem je 'ogen'. In het voorjaar lopen die knopen uit. Uit 1 knop groeit een nieuwe plant met precies dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouderplant

Knollen

Bol:

- wortels

- bolschijf

- rokken 

Tussen de rokken zitten de knoppen. 

Voorjaar: De plant ontstaat 

uit 1 knop. 

De andere knoppen ontwikkelen tot nieuwe bollen met dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouderplant

BOLLEN

ongeslachtelijke voortplanting

reserve voedsel

WEEFSELKWEEK

Kwekers

binnen 1 jaar

uit 1 plant

wel 50.000

nieuwe planten

UITLOPERS

(= ongeslachtelijke voortplanting) 

1. Kwal begint zijn leven als poliep

Poliep: is een diertje dat vastzit aan de grond

2. Dan ontstaan kleine kwalletjes die aan elkaar vastzitten

3. De baby kwallatjes laten los en groeien uit tot 

     volwassen kwallen

4. Volwassen kwallen > bevruchting plaats

5. Uit de bevruchte eicel groeit ontstaat een larve 

     die uitgroeit tot een poliep

De onsterfelijke kwal kan de cirkel ook achterstevoren doorlopen! Hij kan er dus altijd voor kiezen om weer jong te worden. Vandaar zijn naam. 

Uitlopers (wortel-stokken)

Knollen

Bollen

Weefselkweek

Onderzoek hooikoorts blz. 233

Lees opdracht 3 Hooikoorts in je boek op blz. 232-233

- Onderzoeksvraag: Wordt hooikoorts veroorzaakt door insecten-, windbloemen of beide?

- Hypothese: kies 1 van de 3 uit en beargumenteer je verwachting

- Benodigdheden: tabel in je boek en internet

- Voer het werkplan uit 

- Noteer de resultaten in de tabel

- Noteer je conclusie

Verslag

Je deelt je onderzoeksresultaten door middel van een verslag. Hier krijg je een cijfer op. Je maakt het in Word. 

- Titel: naam van je onderzoek

- Naam en klas

- Inleiding (wat heb je onderzocht)

- Stappen onderzoek

Verwerking van de lesstof

Je hebt al gemaakt: opdracht 1 t/m 4 van 6.5 (huiswerk)

In de les:

- 6.5 afmaken en opdracht 1 t/m 4 van 6.6

Kom je er niet uit? Overleg eerst met je buur (zacht) Daarna vraag je mij.

Af? Ga verder met huiswerk: verslag hooikoorts

Tijd over voor verdieping? Lees en maak extra basisstof 7 en 8 (6.7 en 6.8)

Huiswerk

Opdrachten 6.5 af en opdrachten 1 t/m 4 van 6.6 af

Verslag inleveren uiterlijk 24 juni via opdrachten Magister (zie blz. 227)