Bs 5 Genexpressie

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

genregulatie prokaryoten 

Leerdoelen: 'wat ik ga leren'

Ik kan... 

• uitleggen wat het verschil is tussen genexpressie en genregulatie 
  
• beschrijven de verschillende manieren van genregulatie bij prokaryoten
  

nieuwe begrippen:

genregulatie - genexpressie - regulatorgenen

promotor-operator-inductor-repressor-   co-repressor

genregulatie en genexpressie

genregulatie: het aan/uitzetten van een gen
genexpressie: 

                      - als gen 'aan': transcriptie en translatie treden op

                      - hangt af van milieufactoren (pr+eu) en celfunctie (eu) 

                      - rol van regulatorgenen die coderen voor een repressor (pr) of

                         transcriptiefactoren (eu) 

operon = deel van DNA dat alle genen bevat die de vorming van een eiwit reguleren (promotor + operator + z, y en a) 

inductor: vaak substraat

co-repressor: vaak reactieproduct

genexpressie 

             prokaryoten 

huiswerk

Maak opdracht 58, 59, 60 en 61 en  lees genregulatie bij eukaryoten tot en met apoptose (maak alvast een samenvatting) 

Leerdoelen: 'wat ik ga leren'

Ik kan... 

• beschrijven de verschillende manieren van genregulatie bij eukaryoten
  
• 
  

nieuwe begrippen:

genregulatie - genexpressie - regulatorgenen

deze les  

genregulatie eukaryoten 

regulatorgenen coderen voor transcriptiefactoren 

• transcriptiefactoren binden aan silencers of enhancers
  
• transcriptiefactoren bepalen genexpressie eigen of naburige cel 
  

--> embryonale cellen: bepalen differentiatie van eigen/naburige cel

--> adulte cellen: bepalen aan/uit gen van eigen/naburige cel 

stamcellen = ongespecialiseerde cellen 

                omnipotent (embryonaal) 

                pluripotent (embryonaal) 

                multipotent (adult) 

stamcellen kunnen blijven delen doordat telomerase de telomeren weer op lengte maakt. 

andere vormen genregulatie

Op chromatineniveau: 

• methylering of histonmodificatie (bv acetylering) 

Via RNA-processing 

• splicing : in celkern, na transcriptie, verwijderen introns uit pre-mRNA
• RNA-i : in cytoplasma, translatie voorkomen 

huiswerk

leer bs 5

mk t/m opdracht 30 t/m 34