Microscopie waterpest - Wld

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 1-3

Microscopie: Waterpest

Neem de hele les door!

Waterpest

Waterpest komt veel in sloten voor.

De blaadjes van waterpest bestaan uit slechts twee cellagen.

In de cellen bevinden zich veel bladgroenkorrels, hierdoor zie je de celkern meestal niet.

Lesdoelen

De onderdelen van een plantaardige cel zien en benoemen

De onderdelen van een microscoop kennen.

Weten hoe een microscoop werkt - Toepassen

Weten hoe je preparaat maakt - Toepassen

De tekenregels kennen - Toepassen

Schematische tekening maken

Vergroten theoretische kennis

Materiaal en het preparaat

• voorwerpglas/objectglas
  
• dekglaasje
  
• object (het voorwerp dat je gaat bekijken)
  

Soms gebruik je ook nog een druppel water of jodium

Het preparaat bestaat uit:

Bekijk alle slides van deze les, bekijk het filmpje. 

Maak daarna het preparaat van de waterpest

Je maakt het preparaat op je eigen tafel / je bureau. 

• 1 druppel water op het objectglas
• 1 blaadje van de waterpest gebruiken
  

• het blaadje in de druppel leggen (niet dubbel!)
• dekglaasje er op (zorg dat er geen luchtbellen ontstaan)
• evt. teveel aan vocht weg halen (deppen met een doekje

Leg het preparaat tussen de preparaatklemmen op de tafel van de microscoop. 

Schuif het naar achter.

Je legt het preparaat NIET onder de klemmen!

Je maakt eerst je preparaat. Als het klaar is, leg je het op de tafel van de microscoop.

Zorg dat je preparaat recht boven 

de opening in de tafel komt te liggen, verplaats de kruistafel

Het licht schijnt door je preparaat.

Weet je niet meer 

hoe de onderdelen heten?

Kijk dan even hier.

meer/minder licht

Zwarte knop: 

grote stelschroef 

Blauwe knop:

kleine stelschroef

40-100-400 x vergroten

Dit wil je graag zien als je 400 x hebt vergroot.

Je kiest bij 40 x al een duidelijke mooie cel met nogal wat bladgroenkorrels.

Je weet dat je bij 400 x op verschillende lagen kunt scherpstellen.

Kies de laag die duidelijk is, DAN kun je gaan tekenen

Scherpstellen 40 - 100 - 400 x

40 x  (rood)

Breng de aanwijsnaald bij een mooie duidelijke plantaardige cel

100 x (geel)

De punt van de aanwijsnaald bij de duidelijke plantaardige cel

400 x (blauw)

Je ziet scherp: De plantaardige cel met alle celkenmerken

                                De celkern zie je meestal niet

Stel scherp, draai aan de grote, zwarte stelschroef

Stel scherp, draai aan de grote, zwarte stelschroef

Stel scherp, draai aan de kleine, blauwe stelschroef

• teken de gekozen cel groot (ongeveer 7 cm: vorm in verhouding)
• teken strakke lijnen (niet schetsen)
• teken wat je ziet (gum zo weinig mogelijk)
• vul het bijschrift in
• gebruik een hb-potlood, druk niet te hard / niet te zacht/ niet te dik
• teken met gesloten lijnen
• niet inkleuren wat je getekend hebt

                    Maak een schematische tekening van 1 cel

 Werk met het 'microscopie - papier' 

Teken naast de gekozen cel alleen een deel van de randen 

van de aangrenzende cellen 

Benoem de onderdelen. Trek horizontale lijnen opzij met een lineaal 

Benoem: Celwand, celmembraan, bladgroenkorrel, cytoplasma en de vacuole (soms: celkern).

De lijnen lopen parallel - De benoemde onderdelen staan precies onder elkaar

Benoem

(kijk in je boek of zoek op internet)

• celkern 

      (zie je niet vaak)

• cytoplasma
• celmembraan
• celwand
• vacuole
• (bladgroen)korrel

Teken van de cellen die naast 'jouw cel liggen' 

alleen een klein stukje rand. 

Tekening: B

Heel veel fouten gemaakt. 

Dat zie je ook in de beoordeling.

Jij maakt die fouten natuurlijk niet!

Tekening: A

Prima tekening, veel goed gedaan. Maar: Waterpest ziet er anders uit dus de vorm is onjuist.

Keurig horizontale lijnen en de onderdelen benoemd hoe het moet!

Bekijk de beoordeling. Er zijn met deze tekening heel veel punten gescoord.

Opruimen - inleveren - opdrachten maken

1. Dopje ervoor (draai aan de revolver)
2. Tafel naar beneden (draai aan de grote stelschroef)
3. Preparaat verwijderen 
4. Tafel van de microscoop 'in het midden'
5. Lampje uit
6. Dekglaasje weggooien
7. Objectglas en andere materialen inleveren
8. Microscoop opruimen 

       Draag de microscoop midden voor je lichaam, vasthouden aan de voet en het statief 

  9. Werkplek is schoon

10. Gemaakte werk inleveren bij de docent of in je schrift plakken

Celonderdelen van een plant

De celwand geeft stevigheid aan een plant.

Cytoplasma is een vloeistof waarin zich organellen bevinden.

Een celmembraan (dun vliesje) zit om het cytoplasma heen. 

In bladgroenkorrels (groene bolletjes) vindt fotosynthese plaats.

De celkern stuurt processen aan die in de cel / plant plaatsvinden

De vacuole bevat vocht, de vacuole 'duwt' andere onderdelen van een cel opzij. 

Daardoor wordt het geheel een nog steviger geheel. De vacuole bevat ook voedingsstoffen.

Sommige planten bevatten kleurstofkorrels, die geven de plant een kleur (wortel).

Scherpstellen 1 haar (op het kruispunt): Ga voor Goud

Opdracht: Stel bij 400 x vergroting scherp. 

Wat scherp moet zijn ligt bij de punt van de aanwijs-naald. Hoe snel ben jij? 

              Klaar voor de start?

1. Lampje is aan
2. Diafragma is open genoeg
3. Dopje zit ervoor,
4. Preparaat ligt tussen de klemmen
5. Kruistafel is laag

Brons

2 min

Zilver

1,5 min

Goud

1 min

RUSTIG! Werk geconcentreerd en nauwkeurig

Platina: binnen 30 sec.

Je doet dit samen met iemand. Die persoon controleert de start, neemt de tijd op en controleert of jou beeld scherp is!

..

de microscoop heel precies op een laag  (niveau/hoogte) kan scherpstellen.

Daardoor kun je de bovenste scherpstellen (dan zie je de onderste wazig) of andersom.

bij de punt van de aanwijs-naald

bij de punt van de aanwijs-naald

KLEINE 

stelschroef

Dit is de manier van werken. 

Elke keer doe

 je dit op deze manier.

Als je door hebt

hoe het moet en je kunt het ..... 

 dan is scherpstellen voor jou een makkie!

40 x vergroten

Het dopje zit er nog voor.... draai aan de revolver en zet het objectief van 40 x vergroten boven je preparaat.

Draai aan de GROTE stelschroef, de tafel van de microscoop moet een flink stuk omhoog.

Je krijgt dan de cellen in beeld!

Dát wat je wilt bekijken, breng je heel dichtbij de punt van de aanwijs-naald! Verplaats de kruistafel van de microscoop. (NIET aan je preparaat zitten).

Stel scherp met de GROTE stelschroef

100 x vergroten

Draai aan de revolver en zet het objectief van 100 x vergroten boven je preparaat.

Draai aan de GROTE stelschroef, de tafel van de microscoop komt nog wat omhoog.

Je krijgt dan de cellen nog duidelijker in beeld!

Kies één cel. Díe cel breng je heel dichtbij de punt van de aanwijs-naald! Verplaats de kruisttafel van de microscoop. (Blijf van je preparaat af).

Stel scherp met de GROTE stelschroef