Voorkennis + 6.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Particuliere sector en collectieve sector.

- De particuliere sector wil graag winst behalen en behoort niet tot de overheid.

- De collectieve sector behoort tot de overheid en hoeven geen winst te behalen.

Voorkennis + 6.1 Wat is de overheid?

Welkom!

Leerdoelen

Voorkennis hoofdstuk 6 (blz. 158 en 159)
6.1 Wat is de overheid?
Blz. 160 t/m 164

Leerdoelen Weet je het nog?

- Jullie weten uit welke 3 lagen de overheid bestaat.

- Jullie weten wat ambtenaren zijn.

- Jullie weten wat infrastructuur is.

- Jullie kunnen vertellen wat belasting en accijns is.

- Jullie kunnen vertellen wat de rijksbegroting is en kunnen hiermee rekenen. 

Taken van de overheid

- Zorgen voor de infrastructuur. 

- Verantwoordelijk voor veiligheid, gezondheidszorg, huisvesting en onderwijs. 

Belasting 

Iedereen in Nederland betaalt belasting: btw, loonbelasting.

Accijns: extra belasting op bepaalde producten in de hoop dat je het minder gaat kopen.

Rijksbegroting

Alle verwachte inkomsten en uitgaven het het rijk.

Meer uitgaven dan inkomsten = begrotingstekort.
Meer inkomsten dan uitgaven = begrotingsoverschot 

Leerdoelen 6.1 

Je leert in deze paragraaf:

- Met welke overheden je te maken hebt.
- Waarom de overheid veel zaken regelt.
- Hoe de overheid je (koop)gedrag beïnvloedt.

Lagen binnen de overheid

De overheid in Nederland bestaat uit drie lagen, namelijk:

1. Het Rijk

2. De provincies

3. De gemeente

De overheid :

• Het Rijk (rijksoverheid)

Zorgt voor het leger en wet- en regelgeving

• De gemeente

aanleg van sportvelden en het ophalen van afval

• De provincie

aanleg van snelwegen en milieubeheer

Het Rijk:

• Leger
• Wet- en regelgeving

De gemeente:

• Aanleg sportvelden
• Ophalen van afval

De provincie:

• Snelwegen
• Deel van het milieubeheer

DE OVERHEID

6.1 Wat is de overheid? 

De Rijksoverheid regelt vanuit Den Haag zaken die voor het hele land van belang zijn. De ministers bedenken maatregelen en de eerste en tweede kamer moeten dit goedkeuren. Deze gelden voor het hele land. 

De gemeente

Regelt alles in je woonplaats. Bijvoorbeeld jeugd- en ouderenzorg, nieuw paspoort, etc.

Wordt bestuurd door Burgemeester en wethouders (B en W).

Collectieve goederen en diensten.

- Je kunt niet iedereen er apart voor laten betalen.

- De overheid wil de kwaliteit in eigen hand houden.

- De overheid wil het betaalbaar houden voor iedereen.

Subsidie en accijns 

Subsidie is een financiële bijdrage van de overheid om burgers en bedrijven te steunen. Bijvoorbeeld huurtoeslag.

Accijns is een extra belasting om het gebruik af te remmen. 

Aan de slag

6.1 

Blz 160

Opdracht 1 t/m 11