H2 Paragraaf 5

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Programma

Terugblik les

Uitleg nieuwe theorie 

Aan het werk 

Terugblik les

Wat hebben we de vorige les behandeld? 

Joodse antwoorden op levensvragen

Wat zijn de 10 geboden

Benoem ze 

Vandaag

Doelen

- Aan het einde van de les heb je geleerd wie de inspirerende personen voor de joden zijn. 

- Aan het einde van de les heb je geleerd welke belangrijke geschriften het jodendom kent. 

- Aan het einde van de les weet je welke rituelen, symbolen en feesten binnen het jodendom belangrijk zijn. 

Inspirerende personen 

- Belangrijke denker

- Zijn filosofie: "Ieder mens is bijzonder"

- Ieder mens heeft zijn eigen talenten

- Vooroordelen zijn verkeerd

Martin Buber (1878-1965)

Belangrijke geschriften 

TeNaCH -> Belangrijkste boek voor de Joden

Dit bestaat uit 3 onderdelen:

1. Thora ( wetten en de 10 geboden)

2. Nebiim ( profeten)

3. Chetubim ( geschriften, verhalen en liederen)

Christenen noemen de TeNaCh ook vaak het 'Oude Testament'.

Rituelen en feesten

1. Besnijdenis ( achtste dag na de geboorte)

2. Bar Mitswa / Bat Mitswa

3. Huwelijk ( Synagoge)

4. Sjabbat ( zaterdag heilige dag, begint vrijdagavond al met het sjabbatmaal)

5. Kosjer eten

Een ritueel is een steeds terugkerend gebruik.

Besnijdenis

- Voorhuid wordt verwijderd

- Achtste dag na de geboorte

- Na de besnijdenis krijgen jongens ook pas de naam

- Ook een ritueel bij moslims

Bar - Bat Mitswa

- Bar Mitswa voor jongens

- Bat Mitswa voor meisjes

- Op 13- jarige leeftijd

- De Thora foutlees oplezen in de Synagoge

- Afgesloten met een feestelijke maaltijd

Sjabbat 

- Rust - gedenkdag van de Joden

- Begint vrijdagavond en eindigt zaterdagavond na zonsondergang

- Bezoek aan Synagoge en daarna thuis een uitgebreide maaltijd

Kosjer eten

Kosjer eten is belangrijk. 

Kosjer betekent rein. 

Joden zien bloed als een symbool van het leven. 

In het voedsel zit geen bloed. 

Joden eten geen varkensvlees. 

Orthodoxe joden mengen het vlees niet met melkproducten. Dit gebeurt uit respect voor het leven. Melkproducten komen van levende dieren.

Kosjer kun je vergelijken met het woord 'hallal' dat moslims gebruiken voor rein.

Orthodoxe joden hebben aparte pannen voor melk- en voor vleesgerechten. Ook hebben ze apart bestek en serviesgoed.

Als het kan, heeft men zelfs twee keukens.

Kosjer eten

Joodse symbolen

1. Davidster

2. Menorah

Synagoge

- Dit is de plek waar de Joden samen komen

- Ze bidden ,feesten of bestuderen de Thora hier

-Vrijdagavond en zaterdagochtend sjabbatdiensten -> Rabbijn geeft uitleg over de Thora

Joodse organisaties

• In Nederland wonen ongeveer 43.000 joden. 
• Er bestaan drie grote joodse organisaties

1. Het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap
2. Het Portugees - Israëlitische Kerkgenootschap
3. Het Verbond van Liberaal - Religieuze. joden

Aan het werk

Je gaat alle opdrachten maken die nog open staan in je werkblad. Sommige vragen kun je echt niet maken omdat je geen boek hebt. Heel veel vragen kun je maken met behulp van je aantekeningen :) Succes