Dementie

• Afp
• MBO
• Studiejaar 1,2

                                         Dementie

Zorgpad Thema verpleeghuizen en thuiszorg:  

Leerpad 5 ouderen met psychogeriatrische problemen 

Hoofdstuk 5.2 neurocognitieve stoornissen  

Vormen van dementie

Dementie

Neurocognitieve stoornissen
DSM-5
Progressief

Levensverwachting gemiddeld 8 jaar.

• 280.000 mensen met dementie
  
  
• half miljoen in 2040 en zelfs
  620.000 in 2050. 
  
  
• 80.000 mensen met dementie
  in verpleeghuizen/woonzorgcentra

Alzheimer

• 60-70%
• Cellen sterven af
• samenklonteren van
  eiwitten in de hersenen

Kernmerken

• Meestal begint de ziekte na het 70e levensjaar.
  
• Geleidelijke achteruitgang. Binnen acht jaar kan het eindstadium worden bereikt. Opname vereist.
• Eerst verlies van geheugen en interesse, daarna van inzicht en beoordelingsvermogen, dan van handelen en spraak en in het eindstadium verlies van spontane activiteiten en beweging.

Vasculaire dementie

• Bij vasculaire dementie is op verschillende plaatsen in de hersenen de bloedvoorziening verstoord.
• 15%
• Oorzaak: onderliggende hart- en vaatziekten (bijvoorbeeld CVA)

Kenmerken

• Ziekteverloop gaat in sprongen
• Symptomen afhankelijk van de plek
• Ziektebesef is vaak nog intact
• In een verder gevorderd stadium lijkt het op Alzheimer

Lewy-body dementie

• Verspreid over de hersenen eiwitafzettingen (eilandjes - bodies) dr. Frederic Lewy. 
• Dit is ook te zien bij Parkinson
• Na overleiden pas vast te stellen

Kenmerken

• Verwardheid en hallucinaties
• Geheugen en oriëntatiestoornissen
• Wisselende aandacht en concentratie
• Parkinsonachtige verschijnselen 
• Plukken aan dekens of kleren
•  vallen, flauwvallen, waanideeën, depressie en slaapstoornissen.

fronto-temporale dementie

• ontdekt door de Duitse neuroloog Arnold Pick. De ziekte van Pick.
• Bij deze vorm van dementie zijn de voorkwab (frontaal) en de slaapkwabben (temporaal) van de hersenen betrokken

Kenmerken

• Begint meestal op jonge leeftijd (50-60 jaar)
• Persoonlijkheidsveranderingen
• Rare opmerkingen maken
• onbeleefd, ongeduldig, egoïstisch, ontremd of agressief gedrag
• spraakproblemen of geheel verlies van spraak
• Slikstoornissen

Symptomen

Geheugenstoornissen

Met één of meer cognitieve stoornissen:

• Afasie: moeite om woorden te vinden en problemen om zich uit te drukken met taal
  
• Apraxie: verminderd vermogen om motorische handelingen uit te voeren
  
• Agnosie: onvermogen om objecten te herkennen

Alzheimer

Vasculaire dementie

Lewy Body

Frontotemporale dementie

komt op jongere leeftijd voor. is erfelijk

trillen, gebogen houding, stijve spieren

Langzaam denken, spreken en handelen

De meest voorkomende vorm van dementie. 

Het verloop van dementie is progressief. Wat betekend dit?

Welke hersenfunctie gaat bij dementie als eerst achteruit?

1. Het korte termijngeheugen
2. Het lange termijn geheugen

0

Ziekteverloop

1. Bedreigde ik - beginnende dementie

vergeetachtig voor omgeving nog niet altijd zichtbaar moeite met meer complexere taken, overzicht houden bijv financiën,

2. De verdwaalde ik - matige ernstige dementie

Steeds meer geheugenproblemen, leeft meer in het verleden, 'verdwaald gevoel', verminderde belangstelling, motoriek gaat achteruit

3. De verborgen ik - ernstige dementie

leeft in een innerlijke belevingswereld, neemt zelf geen initiatief meer tot contact. Er is nog wel contact mogelijk, herkent mensen niet meer, tijdsbesef is weg

4. De verzonken ik - ernstige dementie

Volledige afhankelijkheid, brabbelwoorden en klanken. Emoties zijn moeilijk waarneembaar. 

wat was jouw leukste ervaring met een cliënt tijdens je stage tot nu toe?

wat was je minst leuke ervaring met een cliënt tijdens je stage tot nu toe?