14.1 je invloed op aarde (2021)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Hoofstuk 14: 

Duurzaam leven

Duurzame challenge

Je kunt zelf ook zonder veel moeite iets doen aan duurzaamheid. 

Bijvoorbeeld : waterverbruik verminderen

Gebruik bij het tandenpeotsen een bekertje om water in te doen voor het spoelen ipv de lopende kraan

Primaire levensbehoeften

nodig om in leven te blijven

Je gebruikt de aarde om in je levensbehoeften te kunnen voorzien

Secundaire levensbehoeften

NIET nodig om in leven te blijven

Je gebruikt de aarde om in je levensbehoeften te kunnen voorzien

primaire levensbehoeften

secundaire levensbehoeften

tv

water

zuurstof

woning

voedsel

mobiel

auto

voetbal

0

hoeveel kledingstukken koop jij per jaar?

14.1 Je invloed op de aarde 

Duurzaamheid=

Zo met aarde omgaan dat deze voor iedereen 

in de toekomst op dezelfde manier bruikbaar is

manieren om zuinig met de aarde om te gaan

genoeg voedsel, drinkwater, energiebronnen en grondstoffen voor iedereen in de toekomst

Begrippenlijst

Duurzaamheid

primaire- en secundaire- levensbehoefte

Energie

grondstoffen

ecologische voetafdruk

voedselkringloop

koolstofkringloop (fotosynthese en verbranding)

gesloten kringloop

compost

jij gebruikt 

de aarde op 

4 manieren. 

   

     energie - voedsel -

    water -grondstoffen 

Afval ontstaat en moet ergens op aarde naar toe.

komt van bodem, planten, dieren: uitputting bronnen

afval geeft vervuiling

daarmee wordt de aarde belast

om belasting te beperken duurzamer leven

Ecologische voetafdruk

Manier om uit te rekenen en vergelijken hoeveel van de aarde iedereen gebruikt. 

Welk land heeft de grootste ecologische voetafdruk?

1. rijk, dunbevolkt
2. rijk, dichtbevolkt
3. arm, dunbevolkt
4. arm, dichtbevolkt

milieu wordt meer belast dan vroeger door toenemend aantal mensen en veranderende levensstijl

Ecologische
voetafdruk

De getallen veranderen een beetje
per plaatje en per jaar

Grote lijn: we putten de aarde uit!

Jullie eco-afdruk?

Wil jij weten wat jou CO2 voetafdruk is?

https://www.milieucentraal.nl/klimaat-en-aarde/klimaatklappers/wat-is-je-co2-voetafdruk/

voedselkringloop

koolstofkringloop

in de natuur wordt alleen gebruikt wat beschikbaar is

alles wat geproduceerd wordt, wordt weer gebruikt, geen afval

gesloten kringloop kan oneindig doorgaan

er gaan geen stoffen verloren en er hoeven geen nieuwe stoffen aan toegevoegd te worden

verbruikte stoffen worden weer aangevuld

kringloop is een voorbeeld van een duurzame oplossing

als wij ook alleen gebruiken wat beschikbaar is, en alles wat we produceren bruikbaar is, dus geen afval, is dat duurzaam

Uitputting aarde

Uitputting: Als we meer van de aarde gebruiken dan de aarde kan geven/aanvullen.

Als alles wat gebruikt wordt, weer wordt aangevuld --> 

is er een gesloten kringloop. 

Een gesloten kringloop kan blijven doorgaan, zonder uitputting. 

Waardoor werkt onze kringloop niet goed meer?

1. door teveel zuurstof
2. door te weinig fossiele brandstoffen
3. door teveel koolstofdioxide
4. door teveel reducenten

Wanneer is er geen gesloten kringloop?

1. In een natuurlijk oerwoud
2. Als je je eigen compost maakt voor je tuin
3. Als je gezond eet en beweegt
4. Bij een mestoverschot

Wat is duurzaamheid?

1. Duurzaamheid is een keurmerk
2. Duurzaamheid zegt iets over de kosten van een product
3. Duurzaamheid zegt iets over de levensduur of het productieproces van een product
4. Duurzaamheid zegt iets over hoe lang je een product kunt gebruiken

Uitleg practicum:

 "Invloed van milieu op tuinkers"

Huiswerk

M 14.1 opdr.3, 8 t/m 10, 12 t/m 15

Met eigen samenvatting M opdr. 9,10,13 t/m 15