Bevolking en ruimte: 5.1 bevolkingsgroei in Duitsland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Leerdoel 5.1

Bevolkingsgroei in Duitsland

Wat ga je leren?

Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?

Bevolkingsontwikkeling in Duitsland

Bevolkingsgroei van 1950 - 2002

- 1950: 69 miljoen inwoners

- 2002: 82,5 miljoen inwoners

Bevolkingsafname van 2002 - 2011

Aantal Duitsers daalde in die periode met 2 miljoen. 

Daarna is de bevolking weer licht gegroeid tot ongeveer  83 miljoen nu

Bevolkingsontwikkeling in Duitsland

Natuurlijke bevolkingsgroei:

- Sinds 1972: Sterfteoverschot

- Ondanks het sterfteoverschot bleef de bevolking tot 2002 groeien.

Dat komt door de sociale bevolkingsgroei:

- Er kwamen veel migranten naar Duitsland

- Vrouwen met een migratie achtergrond krijgen meer kinderen

Natuurlijke bevolkingsgroei

Sinds 1972 heeft Duitsland een sterfte overschot.

Bevolkingsgroei

3 groepen migranten:

1. Volksduitsers: Na 2003 aantal sterk afgenomen door strengere regels voor immigratie.
2. Gastarbeiders: De meesten komen uit Turkije.
3. Vluchtelingen

Leeftijdsopbouw van Duitsland

Sterke vergrijzing + ontgroening => hoe komt dat?

1. Levensverwachting is gestegen, mensen worden ouder.
2. Duitse babyboom begon later dan in NL => na 1950 => deze groep mensen gaat de komende jaren pas voor meer vergrijzing zorgen. (NL 1945)
3. Laag geboortecijfer => ontgroening.

Laag geboortecijfer door: de pil, vrouwen langer wachten met kinderen, meer vrouwen kinderloos.

Leeftijdsdiagram Duitsland

Demografisch Transitiemodel => Wat is dat?

Een model/grafiek dat laat zien hoe een land van hoge geboorte- en hoge sterftecijfers overgaat naar lage geboorte- en sterftecijfers doordat de welvaart toeneemt.

=> Dit model gaat dus alleen om de natuurlijke bevolkingsgroei!

Demografisch Transitiemodel

Fase 1:

Geboortecijfer + sterftecijfer hoog

Weinig of geen natuurlijke bevolkingsgroei.

Fase 2:

Geboortecijfer hoog

Sterftecijfer daalt snel

Gevolg: snelle bevolkingsgroei.

Fase 3:

Geboortecijfer daalt

Sterftecijfer daalt langzaam

Gevolg: bevolking groeit minder snel.

Fase 4:

Geboortecijfer + sterftecijfer laag

Gevolg: weinig of geen bevolkingsgroei

Fase 5:

Geboortecijfer erg laag

Sterftecijfer laag

Gevolg: afname bevolking door sterfteoverschot

Migratie

- Duitsland is een echt immigratieland

- Bijna 25% van de bevolking heeft een migratieachtergrond

Migratie

( 4 groepen migranten)

1. Volksduitsers: mensen uit gebieden die vroeger bij Duitsland hoorden.
2. Gastarbeiders: Ze kwamen na 1960. Grootste groep zijn de Turken. Zij werkten vooral in de mijnbouw en industriegebieden.

3. Arbeidsmigranten: Door open grenzen, veel uit andere EU lidstaten. Vooral uit Polen.

4. Vluchtelingen: bv. uit Syrië, Oekraïne, Afghanistan   

Aan de slag...

Verder aan je studieplanner

Zelfstandig

Online maken

Tot einde van de les 

Je mag iets voor jezelf doen

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?

Herhaling

Paragraaf 5.1

Bevolkingsgroei in Duitsland

Ondanks het lage geboortecijfer bleef de bevolking tot 2002 toch groeien.
Wat was de reden?

Net als in NL is er in Duitsland sprake van vergrijzing en ongroening

1. Waar
2. Niet waar

Wat zijn de 2 oorzaken voor de vergrijzing in Duitsland?

Geef 2 oorzaken voor de ontgroening in Duitsland

Na 1950 kwamen er vier groepen immigranten richting Duitsland.
Welke onderstaande groep klopt niet?

1. Volksduitsers uit Oost-Europa
2. Veel gastarbeiders uit landen rond Mid.Zee
3. Landen uit voormalige koloniën zoals Suriname
4. Vluchtelingen uit Syrië, Afghanistan etc.

Natuurlijke bevolkingsgroei betekent...

1. Dat er meer mensen migreren dan immigreren
2. Dat er meer mensen sterven dan immigreren
3. Dat er meer mensen sterven dan er geboren worden
4. Dat er meer mensen geboren worden dan dat er sterven

Sociale bevolkingsgroei betekent...

1. Emigratie - Immigratie
2. Immigratie - Emigratie
3. Emigratie + Immigratie
4. Immigratie + Emigratie

Sleep onderstaande begrippen naar de juiste plaats in de afbeelding.

Ontgroening

Vergrijzing

Babyboom

4 groepen migranten

Groep 1

Na WO II moest Duitsland veel grondgebied afstaan aan Rusland.

Hierdoor kwamen veel mensen die bij het grote Duitse Rijk hoorde (Oost-Europa) naar Duitsland.

 Het waren de zogenaamde Volksduitsers. 

Groep 2

Net als in NL kwamen na 1960 veel gastarbeiders. 

Voornamelijk uit Zuid-Europa

Met name uit Turkije 

Groep 3

Na 1990 komen veel vluchtelingen. Grotendeels economische vluchtelingen vanaf 1990 door de wetten politieke vluchtelingen. 

Denk nu ook aan Syrië en Oekraïners.

Groep 4

Mensen uit andere lidstaten van de Europese Unie.

Voornamelijk uit Oost-Europa

zoals Polen.

Sleep de groep migranten naar het juiste jaartal

Vluchtelingen

Na 1945

Na 1960

Na 1990

Gastarbeiders

Volksduitsers

Demografische transitie

Demografische = wetenschap over bevolking, bijv aantal jongens, meisjes, mensen, migranten

transitie = overgang

Het bevolkingsaantal verandert in 5 fasen. 

Vaak is fase 1 een arm land, in fase 5 is het land rijk geworden (of fase 1 is lang geleden en fase 4/5 nu)

Fase 1 = hoge geboortecijfers & hoge sterftecijfers 

Fase 2 = hoge geboortecijfers & lage sterftecijfers 

In deze fase groeit het land het hardst

Fase 3 = Lagere geboortecijfers & lage sterftecijfers 

In deze fase groeit het land wel nog maar minder snel

Fase 4 = Lagere geboortecijfers & lage sterftecijfers 

In deze fase een kleine groei 

Fase 5 = lage geboortecijfers & hoge sterftecijfers 

In deze fase ontstaat een sterfteoverschot

 

Afname natuurlijke bevolking

In Duitsland zal de bevolking sterk afnemen met 10.000.000 mensen!

De bevolkingspiramide zal breed zijn aan de top (vergrijzing)  en smal in de basis (ontgroening)

De piramides horen alle vier bij Nederland. Sleep het juiste jaartal naar de bevolkingsgrafiek.

1950

1980

2010

2040

Bij welke fase van het demografisch transitiemodel past de volgende bevolkingsdiagram?

1. fase 1
2. fase 2
3. fase 3
4. fase 4