8.2 TOONHOOGTE EN FREQUENTIE

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

WELKOM

Fijn dat je er bent!

Pak alvast je spullen en leg je tas op de grond.

Wat weet je nog?

Wat weet je nog van 8.1 Geluid maken en horen?

Een aantal vragen.......

Succes

Een voorwerp dat geluid maakt, noem je een......

Kruis de geluidsbronnen aan.

1. een radio die uitstaat
2. een zangeres die zingt
3. een trillende liniaal
4. een lokfluit die in de kast ligt

Een voorwerp dat geluid maakt, noem je een......

Als een geluidsbron gaat trillen, dan ontstaat er.....

Geluid ontstaat zich door een ......

TERUGBLIK 8.1 GELUID MAKEN EN HOREN

• Geluidsbron: Voorwerp dat geluid maakt.
  
• Trilling: Heen en weer gaande beweging.
• Geluidssnelheid: de snelheid waarmee geluid zich door een stof verplaatst. In lucht is de geluidssnelheid ongeveer 340 m/s.
  
• Tussenstof: stof waardoor geluid zich verplaatst.

HUISWERK NAKIJKEN

• Opgaven 1 tot en met 13 op bladzijde 185 in je werkboek.

klas 2C

klas 2D

Wat weet je nog van de vorige les?

§8.2 TOONHOOGTE EN FREQUENTIE

Wat ga je vandaag leren?

• Wat toonhoogte inhoudt
• Hoe de toonhoogte verandert kan worden
• Wat frequentie inhoudt

Wat is toonhoogte?

Wat is frequentie?

Toonhoogte

De hoogte van die toon hangt af van drie dingen.

• Hoe dik de snaar is.
• Hoe lang de snaar is.
• Hoe strak de snaar is gespannen.

Frequentie

• Het aantal trillingen per seconde

• Het aantal trillingen per seconde wordt Hertz genoemd (Hz)

• Hoe hoger de frequentie, hoe hoger de toon

hetklokhuis.nl

BEGRIPPEN

• Frequentie: Aantal trillingen per seconde. De eenheid is hertz (Hz).
• Stemvork: U-vormig stukje metaal dat altijd een toon met dezelfde toonhoogte geeft.

Wat heeft geen invloed op de toonhoogte van een trillende snaar?

1. De lengte van de snaar
2. De dikte van de snaar
3. De spanning van de snaar
4. De kleur van de snaar

De frequentie is het aantal trillingen per minuut

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de eenheid voor frequentie?

1. Frq
2. Hr
3. Hz
4. Fq

Als de frequentie omlaag gaat gaat de toonhoogte...

1. Omhoog
2. Omlaag
3. Verandert niet

Een snaar trilt 120 keer per minuut. Wat is de frequentie?

1. 2 Hz
2. 60 Hz
3. 120 Hz
4. 4 Hz

Instructie opgaven

Wat?                    Opgaven 1, 2, 4a, 4b, 5, 6 en 7

Waar?                  bladzijde 195

Hoe?                    Fluisteren samen met je buurman/buurvrouw

Tijd?                     20 minuten

Uitkomst?         Samen nakijken en verbeteren

Klaar?                 Ga 8.2 lezen en vraag 3 en 4c maken

Wat ga je vandaag leren?

• Het verband tussen frequentie en toonhoogte
• Wat een oscilliscoop is en wat je hier mee kunt doen
• Wat het frequentiebereik van onze oren is

De oscilloscoop

De oscilloscoop

• Een oscilloscoop kan geluidstrillingen omzetten in een elektrisch signaal

• Met de oscilloscoop kun je geluid "zichtbaar" maken

Hoorbaar geluid

• Een mens kan maar een bepaald geluidsgebied horen
  
• Ligt tussen de 20Hz en 20.000 Hz
• Dit noem je het frequentiebereik
• Verschillende dieren hebben andere frequentiebereik
• Hoe goed is jouw gehoor?

Frequentiebereik

Wat is het frequentiebereik van het menselijk oor?

1. 10Hz - 10.000Hz
2. 0Hz - 100.000Hz
3. 2Hz - 2.000Hz
4. 20Hz - 20.000Hz

Een snaar maakt 15.000 trillingen per seconde, kan een mens dit geluid horen?

1. Ja
2. Nee

Een oscilloscoop...

1. Kan geluid omzetten in een elektrisch signaal
2. Kan een elektrisch signaal omzetten in geluid
3. Werkt als een microfoon

8.2 TOONHOOGTE EN FREQUENTIE

• In allerlei muziekinstrumenten worden snaren gebruikt. Als je zo’n snaar in trilling brengt, geeft hij een toon. De hoogte van die toon hangt af van drie dingen:

      - Hoe dik de snaar is, Hoe dikker de snaar, hoe lager de toon.
      - Hoe lang de snaar is. Hoe langer de snaar, hoe lager de toon.
      - Hoe strak de snaar is gespannen. Hoe lager de spanning, hoe lager de toon.

• Het aantal trillingen per seconde noem je de frequentie van de trilling. De frequentie wordt gemeten in hertz (Hz). Als de frequentie 128 Hz is, bewegen de benen van de stemvork 128 keer per seconde heen en weer.
• • Hoe hoger de frequentie, des te hoger is de toon die je hoort.
  
• • Met een microfoon en een oscilloscoop kun je trillingen weergeven op een scherm en
  
• er onderzoek naar doen.
  
• • Geluid met een heel hoge of een heel lage frequentie kun je niet horen. Jonge mensen
  
• kunnen meestal tonen tussen 20 en 20 000 Hz horen. Als je ouder wordt, kun je vooral
  
• hoge tonen minder goed horen. 

8.2 TOONHOOGTE EN FREQUENTIE

• Hoe hoger de frequentie, des te hoger is de toon die je hoort.
  
• Met een microfoon en een oscilloscoop kun je trillingen weergeven op een scherm en er onderzoek naar doen.
• Geluid met een heel hoge of een heel lage frequentie kun je niet horen. Jonge mensen kunnen meestal tonen tussen 20 en 20 000 Hz horen. Als je ouder wordt, kun je vooral hoge tonen minder goed horen. 

Wat heeft geen invloed op de toonhoogte van een trillende snaar?

1. De lengte van de snaar
2. De dikte van de snaar
3. De spanning van de snaar
4. De kleur van de snaar

De frequentie is het aantal trillingen per minuut

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de eenheid voor frequentie?

1. Frq
2. Hr
3. Hz
4. Fq

Als de frequentie omlaag gaat gaat de toonhoogte...

1. Omhoog
2. Omlaag
3. Verandert niet

Een snaar trilt 120 keer per minuut. Wat is de frequentie?

1. 2 Hz
2. 60 Hz
3. 120 Hz
4. 4 Hz

Wat is het frequentiebereik van het menselijk oor?

1. 10Hz - 10.000Hz
2. 0Hz - 100.000Hz
3. 2Hz - 2.000Hz
4. 20Hz - 20.000Hz

Een snaar maakt 15.000 trillingen per seconde, kan een mens dit geluid horen?

1. Ja
2. Nee

Een oscilloscoop...

1. Kan geluid omzetten in een elektrisch signaal
2. Kan een elektrisch signaal omzetten in geluid
3. Werkt als een microfoon