AFPG-D-4 Ziektebeelden keel neus oor oog

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ziektebeelden

Keel, neus, oor en oog

Leerdoelen

• Je kunt van ziektebeelden benoemen wat de naamsverklaring, oorzaken, symptomen, behandelingen en complicaties zijn
• Je kunt de definitie van de medische terminologie beschrijven.

Ken je deze nog?

Accommoderen = 

Cerumen = 

Cornea = 

Iris = 

Retina = 

Gele vlek = 

Ken je deze nog?

Accommoderen = scherpstellen van de lens

Cerumen = oorsmeer

Cornea = hoornvlies

Iris = regenboogsvlies

Retina = netvlies

Gele vlek = deel van het netvlies recht achter de lens met veel kegeltjes

Zintuigen

• Neus: ruiken
  
• Oor: horen
  
• Oog: zien
  
• Evenwichtsorgaan: regelt evenwicht
  

Oog

3 lagen:

• Harde oogrok: stevig vlies om het oog
• Vaatvlies: voeding en zuurstof
• Netvlies: zet lichtprikkels om in zenuwprikkels

Oog

De weg van het licht:

Buiten --> hoornvlies --> voorste oogkamer --> pupil -->

achterste oogkamer --> lens --> glasachtig lichaam --> netvlies

De weg van de zenuwprikkel:

Netvlies --> oogzenuw --> hersenen

1. voorste oogkamer
   
2. hoornvlies
   
3. pupil
   
4. lens
   
5. regenboogvlies
   
6. straalvormig lichaam, scherp-stel-spiertje
   
7. lensbandjes
   
8. glasachtig lichaam
   
9. oogzenuw
   
10. bloedvaatjes
    
11. blinde vlek
    
12. gele vlek
    
13. netvlies
    
14. vaatvlies
    
15. harde oogrok
    

Neus

Chemoreceptoren: nemen stoffen waar

Stoffen komen via de lucht in de neusholte. Deze lossen op in het waterige slijmvlies.

Ze prikkelen de haarfijne uitlopertjes van de zintuigcellen.

Deze maken impulsen die naar de hersenen gaan.

Oor

3 delen: uitwendig oor, middenoor, binnen oor.

Weg van het geluid:

Oorschelp --> uitwendige gehoorgang --> trommelvlies --> hamer --> aambeeld --> stijgbeugel --> ovale venster --> vocht in slakkenhuis --> zintuigcellen

1. oorschelp
   
2. uitwendige gehoorgang
   
3. trommelvlies
   
4. trommelholte
   
5. gehoorbeentjes: hamer, aambeeld, stijgbeugel
   
6. slakkenhuis
   
7. halfcirkelvormige kanalen, evenwichtsorgaan
   
8. ovale venster
   
9. buis van Eustachius
   
10. gehoorzenuw en evenwichtszenuw

Evenwichtsorgaan

3 halfcirkelvormige kanalen die alle richten van beweging kunnen waarnemen.

Statisch evenwicht: zorgt ervoor dat je je evenwicht houdt als je stil zit of stil staat

Dynamisch evenwicht: zorgt ervoor dat je je evenwicht bewaart bij bewegingen van je hoofd en lichaam

Bijholteontsteking (sinusitis)

Ontsteking van de bijholten.

Bijholten staan in verbinding via kleine kanaaltjes met de neusholte.

Oorzaken:

• Bacteriën, virussen, schimmels uit mondholte, neusholte, longen, ontstoken kies, tand, kaak
• Allergie

Bijholteontsteking (sinusitis)

Symptomen:

• drukpijn (vooral bij bukken), pijn (net als kiespijn), pijn tussen / achter / onder de ogen, pijn in achterhoofd
• rood en gezwollen neusslijmvlies, verstopte neus, loopneus
• veel neusslijm, geelgroen pus
• koorts, rillingen, ziek gevoel, algemene malaise

Bijholteontsteking (sinusitis)

Bijholteontsteking (sinusitis)

Behandeling:

• stoominhalatie
• medicatie: neusdruppels bij verstopping, antibiotica, pijnstillers
• operatie: leegzuigen holten, verbreden afvoergangetjes, endoscopische neusbijholte-operatie (functional endoscopic sinus surgery, afgekort FESS)

Schisis

Gespleten lip en gespleten gehemelte

• Weefsel van de lip en/of gehemelte is niet geheel dichtgegroeid.
  
• 1 of 2 baby’s op de 1000
  

Oorzaken:

• erfelijk
  
• als onderdeel van syndroom
  

Schisis

Symptomen, problemen met:

• zuigen (borstvoeding) en slikken
• spraak
• ontwikkeling van kaak en gebit
• gehoor

Schisis

Behandeling:

• meerdere operaties
• behandeling gehoorproblemen (KNO-arts)
• voedingsadvies
• logopedie voor spraak en taal

Glaucoom (groene staar)

Verstoring van de afvoer van het kamerwater. Dit geeft een verhoogde druk in het oog en beschadiging van de oogzenuw.

Oorzaken:

• er is al een verhoogde oogboldruk
• boven 40, komt in familie voor
• Afrikaans of Aziatische afkomst
• sterk bijziend of verziend
• cardiovasculaire aandoeningen
• gebruik van corticosteroïden

Glaucoom (groene staar)

Symptomen:

• gezichtsuitval, met name aan de randen van het gezichtsveld
• blindheid
• pijn in en rondom het oog
• wazig zien
• gekleurde ringen zien
• misselijkheid en braken

Glaucoom (groene staar)

Behandeling:

• controle oogarts
• medicatie, oogdruppels die afvoer kamerwater verbeteren
• laserbehandeling, gaatjes maken voor afvoer
• microchirurgie, opening maken in kamerhoek, hol buisje

Cararact (grijze / grauwe staar)

Vertroebeling van de ooglens

Komt vaker voor bij : donkere ogen, veel in zonlicht, slechte voeding, roken, al eerder gehad, diabetes mellitus, glaucoom

Oorzaken:

• geen
• aangeboren
• verwonding van het oog
• bepaalde medicijnen
• infecties

Cararact (grijze / grauwe staar)

Symptomen:

• wazig zien
• schitteringen / lichtkringen
• dubbelzien
• problemen met lezen
• minder kleuren zien

Behandeling:

• kunstlens

Even oefenen

Hordeolum = etterige ontsteking van een klier van het ooglid

Myopie = bijziendheid

Otitis media = middenoorontsteking

Entropion = naar binnen toe gedraaid ooglid

Hypermetropie = verziendheid

Ablatio retinae = loslating van het netvlies

Cataract = vertroebeling van de ooglens

Even oefenen

Hordeolum = 

Myopie = 

Otitis media = 

Entropion = 

Hypermetropie = 

Ablatio retinae = 

Cataract = 

Vragen?

• Ziektebeelden uitwerken, deze doorlezen
• Woorden opzoeken in Quizlet, deze oefenen met de opties kaarten en schrijven.