2.4 Blessures

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen vandaag

• terugblik vorige les
• Huiswerk bespreken
• theorie
• huiswerk

Terugblik vorige les

• Heeft iedereen de link van lesson up kunnen vinden en kunnen openen?

Huiswerk bespreken

opdracht 13 t/m 15
opdracht 17 t/m 20

Blessures

Blessure is een beschadiging aan een bot, spier of gewricht.

Ontstaan door valpartij of door lang achter elkaar dezelfde beweging maken= overbelasting

Botbreuken

• arts kan de botten zetten
• hierna komt er gips omheen
• beencellen maken extra been aan de
buitenkant van de breuk

Gewrichtsblessure

• ontwrichting, gewrichtsknobbel gaat
uit de gewrichtskom
• arts zet de gewrichtsknobbel weer
terug
• gewrichtsbanden zijn dan opgerekt,
met rust komt dat weer goed

Gewrichtsblessures

• verstuiking van de enkel: gewrichtskapsel en gewrichtsbanden rekken soms te ver uit of ze scheuren in. Botten blijven op hun plaats, maar het gewricht zwelt op. koelen

• gewrichtsbanden houden de botten bij elkaar
• kruisbanden voor meer stevigheid
• onderkant dijbeen bolvormig en loopt uit in twee gewrichtsknobbels, dit past niet goed op het scheenbeen
• twee stukjes kraakbeen(buitenste en binnenste meniscus) zorgen ervoor dat het wel past
• voetbalknie: dan is het onderbeen te veel gedraaid geweest, er komt dan te veel kracht op de meniscus en het kraakbeen scheurt
• een stukje afgescheurde meniscus kan voor problemen zorgen en moet verwijderd worden

Huiswerk

maken:
opdracht 1 t/m 9 c en 10 blz: 67 en 68
lezen:
Welke spierblessures kun je krijgen?
Hoe voorkom je blessures?

Wat gaan we doen vandaag

• terugblik vorige les
• quiz
• Huiswerk bespreken
• theorie
• huiswerk

zet de namen van de spier in juiste volgorde van buiten naar binnen

1. spiervezel-spierbundel-vlies-spier
2. spier-vlies-spierbundel-spiervezel
3. spier-spierbundel-vlies-spiervezel
4. spierbundel-spiervezel-vlies-spier

je spieren zitten vast aan je skelet met

1. pezen
2. spierbundels
3. vliezen
4. spieren

wat gebeurd er bij het herstel van een botbreuk?

1. pezen zorgen ervoor dat de breuk hersteld
2. beencellen maken extra been aan de buitenkant van de breuk
3. helemaal niets

wat kan er gebeuren bij een ontwrichting

1. spieren scheuren af
2. kapselband wordt korter
3. gewrichtsknobbel gaat uit de gewrichtskom
4. er ontgaat een botbreuk in het gewricht

hoe herstel je van een ontwrichting

1. gips
2. operatie
3. amputatie
4. rust

Bij een verstuiking:

1. gewrichtskapsel en gewrichtsbanden rekken te ver uit of scheuren in
2. gewricht komt een breuk in
3. spieren scheuren af
4. huid gaat stuk

Hoe heten de stukjes kraakbeen in je knie

1. gewrichtsschakelbeen
2. meniscus
3. kraakbeenband
4. knieschijf

wat zijn de voedingsstoffen voor je spieren

1. koolstofdioxide en zuurstof
2. zuurstof en bloed
3. glucose en bloed
4. zuurstof en glucose

het hart is een onwillekeurige spier

1. juist
2. onjuist

Huiswerk bespreken

opdracht 1 t/m 9 c en 10 blz: 67 en 68
lezen:
Welke spierblessures kun je krijgen?
Hoe voorkom je blessures?

spierblessures

als spieren moe worden, gaan ze trillen of stoppen ermee. Er ontstaan afvalstoffen.
teveel afvalstoffen in de spieren achterblijven dan krijg je spierpijn.

spierkneuzing

• Een flinke botsing of val tijdens sporten kan een spierkneuzing veroorzaken.
• spierkneuzing: spiervezels en bloedvaatjes in de spier gaan stuk.
• kapotte bloedvaatjes: blauwe plek(bloeduitstorting)
• koelen:vermindert de pijn en zwelling

spierkramp

• als een spier zich plotseling samentrekt tijdens intensief sporten, krijg je spierkramp
• spierkramp: spier is hard en pijnlijk
• spier is overbelast
• stoppen met de beweging waar je mee bezig bent, anders spierscheuring

spierscheuring

• binnenin de spier een scheurtje in de vliezen rond de spierbundels
• kan ook plotseling optreden: plotseling hevige pijn
• spierscheuring heet dan zweepslag
• koelen en rust nemen
• geneest meestal vanzelf

voorkomen van blessures

• lichaam voorbereiden: warming up
• warming up: spieren laten bewegen, er stroomt dan bloed door de spieren en je spieren worden warm
• warme spier trekt makkelijk samen en raakt minder snel overbelast
• warming up voorkomt blessures aan je gewrichten(verstuiking,ontwrichting)

cooling down

• om spierpijn te voorkomen
• rek- en strekoefeningen
• rustig rondjes lopen
• er stroomt dan voldoende bloed door de spieren om alle afvalstoffen af te voeren

Huiswerk

maken:
samenvatten t/m vraag 10 blz:77 t/m79
test jezelf t/m vraag 16 blz: 80 t/m 82