6.1 Groei of krimp?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom!

6.1 Groei of krimp?

Aan het einde van de les kan je uitleggen:

- wat groei betekent voor de economie

- wat de gevolgen zijn van economische 

groei en krimp voor de overheidsfinanciën

- wat de burgers merken van economische 

groei

bbp = bruto binnenlands product

Als de waarde van alle geproduceerde goederen en diensten in ons land toeneemt en de bbp = Economische groei

Economische groei heeft dus gunstige gevolgen

• om meer te maken (procuderen) gaan bedrijven meer investeren en meer mensen in dienst nemen
• economie groeit dus en nemen de inkomsten van de mensen en bedrijven toe --> stijgt het nationaal inkomen 

Recessie--> Crisis

De groei daalt voor een bepaalde periode achter elkaar. 

Economische Crisis: bbp krimpt en totale productie neemt af 

Als het Bbp daalt, is er spraken van:

1. Recessie
2. Crisis
3. Veel werk
4. Toename van de totale productie van een land

Gevolgen van economische krimp voor de overheid:

• minder productie - meer werkloosheidsuitkeringen;
• minder productie - minder btw;
• minder inkomen - minder (inkomsten)belasting;
• minder winst - minder (winst)belasting;
• begrotingstekort zal toenemen bij gelijke uitgaven.

Oefensom

Vraag: Bereken hoeveel procent rente de overheid over de staatsschuld van 2016 betaalde. Rond af op 1 decimaal. 

Berekening:

Rente € 7,8 miljard = …% van € 466 miljard.

€ 7,8 miljard ÷ € 466 miljard × 100 

= 1,7%. of  verhoudingstabel:

Gevolgen van economische groei voor de overheid:

• hogere inkomens - meer (inkomsten)belasting;
  
• hogere winsten - meer (winst)belasting;
• toenemende productie - minder werkloosheidsuitkeringen;
• meer productie - meer btw;
• begrotingstekort kan afnemen.

Begrotingstekort

De overheid heeft meer uitgaven dan inkomsten

6.1 Groei of krimp

Om uitgaven te kunnen blijven doen moet de overheid geld lenen bij burgers, banken, verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen.

Gevolg

Toename staatsschuld (er wordt meer geleend dan er wordt afgelost).

Let op!! Rentelasten nemen toe!!

6.1 Groei of krimp

Oplossing

• Meer inkomsten
• Minder uitgaven
• Combinatie van beiden

inkomsten

Zakgeld

Kleedgeld

Bijbaan

uitgaven

15

70

35

     +

120

25

22

35

50+

132

Telefoon

Snoep/drinken

Uitgaan

Kleding, etc.

6.1 Groei of krimp   blz. 175 rode puntjes .........

Nederland kan uit de recessie komen door de economie te stimuleren:

• meer geld naar infrastructuur
• inkomstenbelasting verlagen

6.1 Groei of krimp

Nederland kan uit de recessie komen door de economie te stimuleren:

• meer geld naar infrastructuur 
  
• de inkomstenbelasting verlagen
    --> netto loon omhoog
    --> consumptie omhoog
     --> productie omhoog

6.1 Groei of krimp

Nederland kan uit de recessie komen door de economie te stimuleren:

• meer geld naar infrastructuur 
  
• de inkomstenbelasting verlagen 
• subsidie geven aan bedrijven die willen investeren in vernieuwende producten
    --> afzet omhoog
   --> productie omhoog 

6.1 Groei of krimp

Nederland kan uit de recessie komen door de economie te stimuleren:

• meer geld naar infrastructuur 
  
• de inkomstenbelasting verlagen 
• subsidie aan vernieuwende bedrijven
• investeren in verbetering van het onderwijs
    --> kennis niveau omhoog, hogere productie p.p. concurrentie positie verbeterd, verkoop omhoog, productie omhoog
   

Wat zijn de gevolgen van economische groei?

1. Minder overheidsuitgaven
2. Minder welvaart
3. Meer geld naar infrastructuur
4. Meer subsidie voor bedrijven

Wat merkt de burger van economische groei?

1. Meer netto-loon
2. Minder belasting
3. Meer werkgelegenheid
4. Minder werkgelegenheid

Samenvatting maken 6.1

volgende les paragraaf 6.2