MEMO §3ab: Ethische politiek en nationalisme in Nederlands-Indië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

H1 Nederland en Indonesië 

§3A De ethische politiek

Wat hield de ethische politiek in en waarom werd deze ingevoerd?

Waarom werd de Ethische politiek ingevoerd?

Nederland moest iets terug doen voor zijn kolonie, had heel veel geld opgeleverd. 

Nederland voelde zich beter dan Aziatische volkeren. 

nationalisme > racisme

Nederlandse politiek die moest zorgen voor de ontwikkelings van Nederlands-Indië.

Een gevoel van trots voor de taal, cultuur en geschiedenis van het eigen volk.

Investeringen door de ethische politiek

Onderwijs

Desaschool = plattelandsschool voor inlanders

Rijke families kregen Nederlands onderwijs

soms zelfs naar Nederlandse school

Gezondheidszorg

ziekenhuizen

inentingen 

Economie

Verbetering van landbouw

bijvoorbeeld andere rijstsoorten en andere gewassen

Infrastructuur

Aanleg van wegen en spoorwegen

Politiek 

Volksraad = adviesraad, geen inspraak in bestuur

Werkboekvragen

- par. 3a: Lees de tekst op blz. 22 en maak opdracht 1, 2 en 4

Maak de opdrachten alleen of in duo's. 

Na 15 minuten bespreken.

Opdracht 1

Maak de zinnen kloppend:

In Europa ontstond nationalisme in de 19e eeuw. 

Europese landen waren trots op hun cultuur en hun koloniale rijk. 

Zij wilden daarom hun eigen cultuur verspreiden in de koloniën. Nederland voerde de ethische politiek in, die gericht was op het ontwikkelen van Nederlands-Indië.

Opdracht 2a

a Noem een economische, een politieke en een culturele maatregel van de ethische politiek.

– Een economische maatregel was het verbeteren van infrastructuur.

– Een politieke maatregel was het oprichten van de Volksraad.

– Een culturele maatregel was het verbeteren van onderwijs

Opdracht 2b en c

b Leg uit waarom het verbeteren van de infrastructuur ook voordelig was voor Nederlanders:

De Nederlanders die in de koloniën woonden, konden ook gebruikmaken

van de verbeterde infrastructuur, bijvoorbeeld voor het vervoeren van

producten die zij verbouwden.

c Maak de zinnen kloppend.

De Volksraad werd opgericht door de Nederlanders. Hierin zaten leden van de Nederlandse en inheemse bevolking. De Volksraad maakte wetten.

Opdracht 2d

d Vanaf 1919 hadden alle volwassen burgers in Nederland kiesrecht. Waarom zou de bevolking van Nederlands-Indië toen geen kiesrecht hebben

gekregen?

Bijv.: De Nederlandse staat wilde zijn macht niet verliezen: de inheemse

bevolking was veel groter dan de Nederlandse. / geloofde dat de inheemse bevolking ‘ontwikkeld’ moest worden vóór zij kon stemmen.

opdracht 4

In 1912 richtten inheemse bewoners van Nederlands-Indië de Sarekat Islam op, een organisatie die meer democratie eiste in Nederlands-Indië. 

a Sommige leden van de Sarekat Islam wilden in 1918 meedoen aan de Volksraad. Waarom zouden zij dat belangrijk vinden?

Via de Volksraad konden inwoners van Nederlands-Indië voor het eerst een beetje invloed uitoefenen op de politiek. Dit past bij de doelen van de partij.

b Andere leden vonden dat de Sarekat Islam moest weigeren om deel te nemen aan de Volksraad. Welk argument zouden zij daarvoor hebben?

De Volksraad had geen echte macht.  Door te weigeren deel te nemen, liet

de organisatie zien dat ze niet tevreden was met de Volksraad.

§3B Nationalisme in Nederlands-Indië

Wat zijn de oorzaken van het ontstaan van nationalisme en hoe reageerde Nederland daarop? 

Nationalisme

Een gevoel van trots voor de taal, cultuur en geschiedenis van het eigen volk.

Waardoor groeide het nationalisme?

1. Eenheid Indonesië 

Eilanden werden steeds meer eenheid

zelfbestuur

2. Zelfvertrouwen

Overwinning van Japan op Europese landen

Russisch-Japanse oorlog

3. Studeren in Nederland

Kennis gemaakt met vrijheid, gelijkheid en democratie

Indonesische studenten in een clubhuis in Leiden.

PNI

Partai National Indonesia

1927

Mohammed Hatta

Soekarno

Reactie vanuit Nederland

Soekarno, Hatta en andere nationalistische leiders werden gearresteerd en opgesloten in strafkampen. 

Boven-Digoel strafkamp

Boven-Digoel Barak

Nog even een kort filmpje als herhaling

Noem twee dingen die je geleerd hebt deze les.

Is er iets wat ik nog niet duidelijk genoeg heb uitgelegd voor je?

Werkboekvragen

- par. 3b: Lees de tekst op blz. 24 en maak opdracht 5 en 6

opdracht 5a

a Zet de volgende gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

A De PNI wordt opgericht: 1927

B Japan verslaat Rusland: 1905

C Nederland voert de ethische politiek in: 1901

D Soekarno wordt gevangengezet: 1930

De juiste volgorde is: C, B, A, D.

opdracht 5b

b Maak de zinnen kloppend:

Een land is een democratie wanneer de inwoners hun leider mogen kiezen.

In een democratie hebben burgers grondrechten, zoals vrijheid van meningsuiting.

Indonesiërs zagen dat deze ideeën voor hen niet golden. Dit was onder meer een gevolg van racisme. Hierdoor groeide onder Indonesiërs het nationalisme.

opdracht 5c

c In vraag b staat één oorzaak van de groei van het nationalisme in Nederlands-Indië. Noem hiervoor nog twee oorzaken:

– Indonesiërs werden trots op hun eigen volk en cultuur en vonden dat

hun volk recht had op een eigen land.

– Door de overwinning van Japan op Europese landen zagen Indonesiërs

dat een Aziatisch land een Europees land kon verslaan.

opdracht 6

b. Nationalisme was een oorzaak voor de oprichting van de PNI. Door nationalisme vonden Indonesiërs dat zij recht hadden op een eigen land. De PNI werd opgericht om deze onafhankelijkheid te eisen van Nederland.

	Ethische Politiek	PNI
Er moet geen contact zijn tussen Nederland en Indonesie		X
Indonesie moet een onafhankelijk land worden.		X
Indonesie moet nog lang verbonden blijven met Nederland	X
Nederland moet zorgen voor onderwijs in Indonesie	X